ΚΥΡΙΑΚΗ ΤΗΣ ΣΑΜΑΡΕΙΤΙΔΟΣ[:Ιω.4,5-42]
Απομαγνητοφωνημένη ομιλία μακαριστού γέροντος Αθανασίου Μυτιληναίου
με θέμα:
«Η ΓΝΩΣΙΣ ΤΟΥ ΑΛΗΘΙΝΟΥ ΘΕΟΥ»
[εκφωνήθηκε στην Ιερά Μονή Κομνηνείου Λαρίσης στις 9-5-1999]
(Β397)
Το πρώτο σύμπτωμα της πτώσεως των Πρωτοπλάστων, αγαπητοί μου, ήταν η απώλεια της γνώσεως του αληθινού Θεού. Κάποιες βέβαια λίγες γενεές μετά από τον Αδάμ, εκράτησαν αυτήν την πίστιν. Κατά παραδοσιακόν φυσικά τρόπον, την στιγμή που ο Αδάμ και η Εύα είπαν στα παιδιά τους, στα εγγόνια τους παρακάτω, πώς ήσαν εις τον Παράδεισον, πώς εγνώρισαν τον αληθινόν Θεόν κ.λπ. Αλλά όσο οι άνθρωποι εξηπλούντο επάνω εις την Γην, αλλά και απεμακρύνετο η μία ομάδα ανθρώπων από την άλλη, επάνω εις την τότε αχανή Γη, στρεφόμενοι προς τα τέσσερα σημεία του ορίζοντος, που ήτο το θέλημα του Θεού αυτό, το έχομε από πολλές μαρτυρίες και μάλιστα ο πύργος της Βαβέλ είναι ένα από αυτά τα χαρακτηριστικά απομακρύνσεως των ανθρώπων, όπως και στην Καινή Διαθήκη που έγινε διωγμός εις τα Ιεροσόλυμα, μόνο και μόνο για να φύγουν οι Απόστολοι. Για να πάνε πιο πέρα. Γιατί δεν έφευγαν πιο πέρα. Έμεναν εκεί συγκεντρωμένοι.
Ωστόσο, όλα αυτά δημιούργησαν ένα ξεθώριασμα της μνήμης του Θεού. Έτσι απωλέσθη η μνήμη της γνώσεως του αληθινού Θεού. Και έπεσαν εις την ειδωλολατρίαν. Θεοποιούσαν εκείνο που έβλεπαν μπροστά τους. «Τι ευκολότερον; Βλέπω τον ήλιο. Με ζωογονεί. Θα τον λατρεύσω». Κ.ο.κ. Όπως μέχρι πρότινος, αν όχι ίσως και ακόμη, στην Αμερική οι ιθαγενείς, οι ντόπιοι, ελάτρευαν το καλαμπόκι. Γιατί τους έτρεφε. Κ.ο.κ.
Παρέμειναν μόνον μερικά ευάριθμα πρόσωπα, που είχαν κρατήσει αυτήν την πίστιν του αληθινού Θεού. Και ένας απ’ αυτούς ήταν ο Αβραάμ. Και ο Μελχισεδέκ. Αυτό το μυστηριώδες πρόσωπον, βασιλιάς της Ιερουσαλήμ. Η Ιερουσαλήμ προϋπήρξε του Αβραάμ. Προσέξατέ το αυτό. Και αυτά τα πρόσωπα εγνώρισαν τον αληθινόν Θεόν. Μάλιστα ο δεύτερος Ψαλμός μάς λέγει ότι ο Μεσσίας θα είναι κατά την τάξιν του Μελχισεδέκ. Σπουδαίο αυτό.
Αλλά όμως, σε όλο το πρόσωπο της Γης, σας είπα, απλώθηκε η ειδωλολατρία. Συνεπώς, το κυριότερον και πρώτον έργον της Ενανθρωπήσεως του Θεού Λόγου ήταν η αποκάλυψις του αληθινού Θεού. Ήλθε να μας αποκαλύψει τον αληθινόν Θεόν. Λέγει στις Κατηχήσεις του ο άγιος Κύριλλος Ιεροσολύμων ότι το δεύτερον Πρόσωπον…- εκεί μιλάει για το θέμα γιατί ενηνθρώπησε το δεύτερον Πρόσωπον- διότι το Δεύτερον πρόσωπον είναι ο άμεσος εκτελεστής της Δημιουργίας· και «δεν ηνείχετο», λέγει, «ο Θεός Λόγος, να λατρεύονται τα ξόανα και δεν ξέρω τι, τα αγάλματα, η φύσις, αντί του Πατρός. Ενηνθρώπησε για να έρθει να μας πει Ποιος είναι ο αληθινός Θεός». Είναι μία πολύ χαρακτηριστική θέσις του αγίου Κυρίλλου. Ότι ο Θεός είναι Πνεύμα και ότι ο Θεός είναι τρεις υποστάσεις και ο Ένας εκ των Τριών ενηνθρώπησε.
Αυτά ήλθε να μας πει, αγαπητοί μου, σήμερα ο Λόγος του Θεού. Δηλαδή ήρθε ο Χριστός να μας πει αυτά που ακούσαμε στην ευαγγελική περικοπή, σήμερα, της Σαμαρείτιδος. Κι έτσι έχομε Έναν Θεόν, Πνεύμα ο Θεός, τρεις οι υποστάσεις. «Υπόστασις» εδώ θα πει «πρόσωπον». Πατήρ, Υιός και Άγιον Πνεύμα. Το δε Σύμβολον της Πίστεως, αν το έχετε ποτέ προσέξει, πολύ εύκολο είναι να το δει κανείς, δεν είναι παρά μία αναφορά εις τα τρία πρόσωπα της Αγίας Τριάδος. «Πιστεύω…». Αυτό το ρήμα «πιστεύω» επαναλαμβάνεται εις το κάθε άρθρον του Συμβόλου της Πίστεως. «Εις έναν Θεόν». Αυτός ο Θεός είναι: Πατήρ, Υιός και Άγιον Πνεύμα. Αυτό είναι το κριτήριον δε, του να είσαι Χριστιανός, αλλά και προπαντός Ορθόδοξος Χριστιανός.
Γι'αυτό ο Κύριος εδώ εις τον κόσμον όταν ήλθε, είπε στην προσευχή Του την αρχιερατική: «Ἐφανέρωσά σου τό ὄνομα τοῖς ἀνθρώποις». «Το όνομά Σου», λέγει, «το εφανέρωσα εις τους ανθρώπους». «Καί ἐγνώρισα αὐτοῖς -λέει λίγο πιο κάτω- το ὂνομά Σου και γνωρίσω». «Το έκανα γνωστό το όνομά Σου. Αλλά και θα το κάνω και εις το μέλλον γνωστό το όνομά Σου». Πώς; Διότι η αρχιερατική προσευχή του Κυρίου μας έγινε λίγο πριν σταυρωθεί, λίγο πριν συλληφθεί. Δια του Αγίου Πνεύματος. Έρχεται το Πνεύμα το Άγιον μέσα εις την Ιστορία, σαφέστερα και αναλυτικότερα μας το λέγει αυτό ο Κύριος, αλλά δεν έχω χρόνο πιο πολύ να σας το αναλύσω, ότι Εκείνος, ο Παράκλητος, το τρίτον Πρόσωπον της Αγίας Τριάδος, Εκείνο θα μας πει όσα δεν «πρόλαβε»(εντός εισαγωγικών το ρήμα) ο Υιός να μας πει. Γιατί δεν μπορούσαμε όλα να τα κρατήσομε εμείς οι άνθρωποι και η αποκάλυψις έπρεπε να γίνεται προοδευτικά.
Και ποιο είναι το όνομα του Θεού; Αυτό που είπε ο Κύριος εις τους μαθητάς Του μετά την Ανάστασή Του. Μ’ αυτό, μάλιστα, τελειώνει το κατά Ματθαίον Ευαγγέλιον: «Πορευθέντες –είπε εις τους μαθητάς Του- μαθητεύσατε πάντα τὰ ἔθνη, βαπτίζοντες αὐτοὺς εἰς τὸ ὄνομα τοῦ Πατρὸς καὶ τοῦ Υἱοῦ καὶ τοῦ Ἁγίου Πνεύματος». Αυτό είναι το όνομα του Θεού. Είναι χαρακτηριστικόν ότι δεν λέγει «εἰς τά ὀνόματα», αλλά λέγει «εἰς τὸ ὄνομα». Γιατί είναι Ένα όνομα. Γιατί είναι Ένας ο Θεός. Με τις τρεις υποστάσεις. Ποιο είναι λοιπόν το όνομα του αληθινού Θεού; Το όνομα, το υπογραμμίζω. «Πατήρ, Υἱός καί Ἃγιον Πνεῦμα». Και τούτο εκφράζει ακόμα, εδώ που λέει ο Κύριος «εἰς τὸ ὄνομα», την κοινήν ουσίαν των τριών προσώπων.
Είναι γνωστό ότι ο λεγόμενος χριστιανικός κόσμος, για μία ακόμη φορά, όπως τότε, από τους απογόνους του Αδάμ, λησμονεί το αληθινόν όνομα του Θεού. Το λησμονεί. Στην εποχή μας. Και τούτο, δηλαδή το Άγιον Όνομα του Τριαδικού Θεού. Το λησμονεί. Μέσα δε εις τον χριστιανικόν κόσμον εισέδυσαν πολλές και ποικίλες αντιλήψεις περί Θεού. Ναι.
Με την παγκοσμιότητα των Μέσων Ενημερώσεως και της μετακινήσεως των ανθρώπων, ξεκίνησε ένας νέος Γνωστικισμός, δηλαδή ένα συνονθύλευμα αντιλήψεων περί Θεού. Αυτός είναι ο Γνωστικισμός· ο οποίος πρωτοεμφανίσθη τον 3ον αιώνα προ Χριστού με τις κατακτήσεις του Μεγάλου Αλεξάνδρου. Γιατί οι άνθρωποι ήσαν, ούτως ειπείν, μεμονωμένοι. Αλλά έχομε ένα άνοιγμα επικοινωνιών των λαών με τις κατακτήσεις του Μεγάλου Αλεξάνδρου, κι έτσι λοιπόν η μία αντίληψις, η μία θρησκεία χωράει μέσα στην άλλη και έχομε αυτό που είπαμε: Γνωστικισμός.
Έτσι έχομε θέσεις, στην εποχή μας, πανθεϊστικές και ειδωλολατρικές. Απ’ όλη την υφήλιον. Ενδοκοσμικές θρησκείες. Έχομε Ισλαμισμόν. Έχομε όλα συσσωρευμένα και μάλιστα εις τις λεγόμενες χριστιανικές χώρες. Γι'αυτό σας είπα προηγουμένως, άρχισαν οι Χριστιανοί να λησμονούν το Όνομα του Αγίου αληθινού Θεού.
Όλα αυτά σήμερα τα ονομάζομε με μία λέξη: Οικουμενισμός. Αυτός είναι ο Οικουμενισμός. Και θα έλεγα ότι αυτός ο Οικουμενισμός είναι όχι έξω από την πόρτα μας και την κρούει, αλλά είναι ήδη μέσα, είναι εντός, μες στην χώρα μας, μες στην πατρίδα μας. Θέλετε; Και μέσα στην Εκκλησία μας…
Προ ολίγων ετών έγινε ένα διαχριστιανικό Συνέδριο στον Καναδά. Βέβαια πήγαν και Έλληνες. Ένας απ’ αυτούς έγραψε και ένα βιβλιαράκι απ΄ όπου και γνωρίζομε αυτό που θα σας πω. Προσέξτε. Εκεί μαζεύτηκαν βέβαια Ορθόδοξοι, Ρωμαιοκαθολικοί, Προτεστάνται. Σας είπα, διαχριστιανικόν Συνέδριον. Και ειπώθηκε εις τους συνέδρους να μην έχουν αναφορά εις τον Άγιον Τριαδικόν Θεόν, επειδή ανάμεσά τους ήσαν Προτεστάνται αντιτριαδισταί. Δεν πίστευαν εις τον Άγιον Τριαδικόν Θεόν. Επιτρέψατέ μου την λαϊκή έκφραση: Τι σόι Χριστιανοί ήταν αυτοί; Τι καθορίζει ακριβώς τον Χριστιανόν; Η πίστις εις τον Άγιον Τριαδικόν Θεόν. Και όμως έγινε αυτό προ ολίγων ετών στο διαχριστιανικό αυτό Συνέδριο. Για να δείτε το πράγμα πόσο έχει προχωρήσει και ότι είναι ανάγκη, τώρα με Ενωμένες Ευρώπες και δεν ξέρω τι, και δεν ξέρω τι, όλα αυτά τα πράγματα ήδη εισβάλλουν με τα τσαρούχια εις τον χώρον και της Εκκλησίας μας.
Γι'αυτό είναι ανάγκη λοιπόν σήμερα εις τον Ορθόδοξον Χριστιανικόν Κόσμον να τονίζεται ο Άγιος Τριαδικός Θεός. Έρχονται, αγαπητοί μου, δύσκολες ημέρες· που θα μας αναγκάζουν να μην αναφερόμεθα εις το άγιον Όνομα του Τριαδικού Θεού. Θα μας αναγκάζουν… Απλώς, θα μας λέγουν, να αναφερόμεθα εις τον Θεόν. Εις τον Θεόν. Μέσα στον χώρο, ξέρετε, του Προσκοπισμού, για να υπάρχει πάσα πίστις, φερειπείν να είναι και ο Βουδιστής, ο πρόσκοπος και ο Α και ο Β και ο Γ και ο Δ διαφόρων θρησκειών, όταν θέλουν να κάνουν μία κοινή προσευχή, ξέρετε πώς την κάνουν; Διεθνώς πλέον. «Ο Θεός», λένε. Ποιος είναι αυτός ο «Θεός»; Για σένα τον Βουδιστή είναι αυτό που είναι. Για μένα τον Χριστιανό είναι αυτό που είναι. Κ.ο.κ. Σας είπα, το πράγμα έχει ξεκινήσει. Λέγουν ότι ο Θεός είναι Ένας, αυτό είναι το επιχείρημά τους, και είναι πανταχού παρών. Δεν έχει σημασία. Τι θα πει να πω Τριαδικός Θεός. «Ένας», λέει, «είναι ο Θεός και είναι πανταχού παρών». Με αυτόν τον τρόπο δικαιολογούνται με εκείνα τα οποία ήδη εισάγουν ή επιμένουν. Φυσικά ουδεμία μνεία περί Ιησού Χριστού. Το ακούσατε; Ουδεμία μνεία περί Ιησού Χριστού. Απλώς «ένας είναι ο Θεός». Τίποτε άλλο. Ούτε περί Ενανθρωπήσεως του Θεού Λόγου, ούτε περί της σταυρικής θυσίας του Χριστού, ούτε περί σωτηρίας. Ισχυρίζονται ότι είναι αδιανόητος η σωτηρία. «Τι θα πει ‘’σωτηρία’’; Δεν την καταλαβαίνομε». Καμία αίσθηση περί αμαρτίας.
Έρχεται, όμως, η σημερινή ευαγγελική περικοπή, όπως σας είπα, του Ιωάννου, που ακούσαμε εκείνον τον θαυμάσιον διάλογον του Κυρίου μετά της Σαμαρείτιδος γυναικός, να δώσει την απάντηση. Λέγει ο Κύριος εις την Σαμαρείτιδα γυναίκα: «Πνεῦμα ὁ Θεός, καὶ τοὺς προσκυνοῦντας αὐτὸν ἐν πνεύματι καὶ ἀληθείᾳ δεῖ προσκυνεῖν». Πνεύμα ο Θεός. Δεν ταυτίζεται ο Θεός με την Δημιουργία. Δεν υπάρχει πανθεϊσμός. Αυτό θα πει πανθεϊσμός. Η ταύτιση του Θεού με την Δημιουργία. Σήμερα δε πάρα πολλοί, εις τον δυτικόν κόσμον, βαπτισμένοι Χριστιανοί, είναι πανθεϊσταί. Και εις ημάς τους Έλληνες. Είναι πανθεϊσταί. Θέλετε ακόμη; Ο Μασονισμός στην πραγματικότητα είναι πανθεϊσμός.
Αλλά και κάτι ακόμη. Όταν ο Μωυσής ερώτησε τον Κύριον, εκεί στην φλεγομένη βάτο, ποιο ήταν το Όνομά Του, ο Κύριος απήντησε: «Ὁ ὢν». Ρώτησε, γιατί στην Αίγυπτο είδε ότι οι Αιγύπτιοι έδιναν ονόματα εις τους θεούς των. «Όταν λοιπόν Εσύ, Κύριε, με στέλνεις εις την Αίγυπτον να μιλήσω για Σένα εις τους συμπατριώτες μου - ήσαν ήδη 430 χρόνια εκεί και είχαν οι Εβραίοι αφομοιώσει πολλά από τους Αιγυπτίους- τι να τους πω; Ποιο είναι το όνομά Σου;». Και απαντάει ο Κύριος: «Ὁ ὢν». Η μετοχή του εἰμί. Ο υπάρχων!
Με αυτές τις δύο τώρα αφετηρίες, αυτά που λέγει ο Κύριος εις την Σαμαρείτιδα γυναίκα, ότι ο Θεός είναι Πνεύμα, κι εκείνο που ο Μωυσής μας παρέδωσε, που του είπε ο Θεός: «Ἐγώ εἰμί ὁ Ὢν», με αυτές τις δύο θέσεις ξεκινούμε να δούμε το θέμα λιγάκι πιο κοντά.
Όταν λέγει «ὁ Ὢν», ο Υπάρχων, αυτό σημαίνει ότι είναι Θεός υπάρχων, Θεός ζωντανός. Είναι στον Ενεστώτα, η μετοχή στον Ενεστώτα. Ο υπάρχων. Δηλαδή πάντοτε υπήρχε. Και χθες και σήμερα και αύριο θα υπάρχει ο Θεός. Ο Ένας, ο υπάρχων, διαρκώς ο υπάρχων. Και συνεπώς ένας Θεός χωρίς αρχή και χωρίς τέλος. Αφού πάντα υπήρχε, πάντα υπάρχει και πάντα θα υπάρχει. Είναι δηλαδή άναρχος. Και να είμαι ακριβέστερος, είναι Αΐδιος· Αΐδιος, θα πει αυτός που δεν έχει ούτε αρχήν, ούτε τέλος. Καταχρηστικά λέμε τον Θεόν αιώνιον. Αιώνιοι θα είμαστε εμείς. Αλλά εμείς θα είμεθα αιώνιοι ως προς το μέλλον, αλλά ως προς το χθες υπήρξαμε, δεν υπήρχαμε πρώτα. Έχομε αρχήν. Συνεπώς, ο χαρακτηρισμός «αιώνιος» εκφράζει αυτό το οποίον δεν υπήρχε και τώρα υπάρχει. Και δεν θα τελειώσει. Ο Θεός λοιπόν είναι Αΐδιος. Ξαναλέγω, καταχρηστικά λέμε τον Θεόν «αιώνιον». Άνευ αρχής και άνευ τέλους. Και είναι συγκεκριμένος Θεός. «Ὁ Ὢν». Με άρθρο. «Ὁ Ὢν». Ο υπάρχων. Και έρχεται σ’ αυτήν την αλήθεια τώρα της Παλαιάς Διαθήκης, να προστεθεί και η αλήθεια της Καινής Διαθήκης.
Όταν λέμε «ο υπάρχων» πρέπει να πούμε ότι είναι Θεός προσωπικός. Είναι πρόσωπον. Διότι αλλιώτικα δεν θα ήταν δυνατόν ποτέ να είναι ένας Θεός που να έχει αντίληψη του εαυτού Του και του περιβάλλοντός Του. Είναι πρόσωπον ο Θεός. Το ακούσατε; Είναι πρόσωπον. Κοιτάξτε πού φθάνει η ανοησία των ανθρώπων... Όπως οι Τέκτονες λένε ότι ο ήλιος είναι ο Μέγας Αρχιτέκτων του Σύμπαντος. Αλλά ο ήλιος δεν έχει γνώση του εαυτού του. Δεν έχει συνείδηση του εαυτού του. Ο ήλιος ξέρει ότι είναι ο ήλιος; Προφανώς όχι. Είναι πρόσωπον ο ήλιος; Προφανώς όχι. Εδώ ο Θεός, «ὁ Ὢν», είναι συγκεκριμένος και προσωπικός Θεός.
Και τι λέγει τώρα η Καινή Διαθήκη που σας είπα; Ότι ο Θεός είναι Πνεύμα. Τι θα πει αυτό; Λέγει ο Ιερός Χρυσόστομος: «Οὐδέν ἄλλο δηλοῖ ἤ τό ἀσώματον». «Δεν φανερώνει τίποτ΄ άλλο, παρά ότι ο Θεός δεν έχει καμία σχέση με τον υλικόν κόσμον». Δηλαδή δεν είναι ύλη. Ο Θεός δεν είναι ο κόσμος. Σας είπα προηγουμένως, δεν ταυτίζεται με τον κόσμον. Δεν είναι η Δημιουργία ο Θεός. Δεν είναι η ύλη. Δεν είναι οι δυνάμεις της φύσεως. Ο Θεός είναι έξω από όλα. Όπως ένα παράδειγμα που λέγεται, δεν είναι δικό μου το παράδειγμα, όπως ο ζωγράφος είναι έξω από τον μουσαμά του που ζωγραφίζει. Βάζει την σφραγίδα του την καλλιτεχνική επάνω εις τον μουσαμά που ζωγραφίζει, αλλά δεν είναι μέσα στον μουσαμά ο ζωγράφος.
Δηλαδή ο Θεός δημιουργεί τον κόσμον, αλλά η ουσία του Θεού είναι έξω από την ουσία της Δημιουργίας. Η Δημιουργία είναι κτιστή. Ο Θεός είναι άκτιστος. Η ουσία της Δημιουργίας είναι κτιστή. Η ουσία του Θεού είναι άκτιστος. Ο Θεός είναι Πνεύμα. Όχι απλώς ένα πνεύμα. Αλλά το ὄντως ὅν.
Είναι χαρακτηριστικόν ότι τελικά ο Θεός μίλησε για την ύπαρξή Του, αλλά δεν έδωσε συγκεκριμένο όνομα, όπως ζήτησε ο Μωυσής, που θα του ζητούσαν πιθανώς οι Εβραίοι εις την Αίγυπτον, μαθημένοι από τους Αιγυπτίους. Γιατί; Ο Θεός, αγαπητοί μου, δεν έχει όνομα. Λέγεται Κύριος. Ο Κύριος. Δεν έχει όνομα. Μάλιστα προοδευτική η αποκάλυψις. Λέγει ο Θεός εις τον Μωυσέα ότι: «Το όνομά Μου το απεκάλυψα εις τον Αβραάμ. Ποιο όνομα; ‘’Θεός’’! Σε σένα, σου αποκαλύπτω τώρα προοδευτικά το όνομά μου, που είναι: ‘’Κύριος’’». Κανένα, τίποτε άλλο. Αυτό το «Γιαχβέ» ή «Ιεχωβά», που το λένε, μία κακή μετάφρασις, Γιαχβέ θα πει Κύριος. Ο Θεός δεν έχει όνομα. Γιατί δεν έχει όνομα; Επειδή υπέρκειται παντός ονόματος και πράγματος. Όταν δίδω σε κάτι όνομα, σημαίνει αυτό το κατακτώ. Αλλά δεν μπορώ να κατακτήσω τον Θεόν. Και συνεπώς είναι ανώνυμος. Άρα τι είναι. Είναι το υπέρ παν, όπως λέγει ο Απόστολος Παύλος, είναι «τό ὑπέρ πᾶν ὄνομα». Το όνομα εκείνο, το ανέκφραστο, το ανείπωτο, πάνω από όλα τα ονόματα. Η απόδοσις του ονόματος ταυτίζεται με την κατάκτηση του προσώπου, του αντικειμένου, αλλά ο Θεός δεν κατακτάται. Γι΄αυτό δεν μπορούμε να δώσουμε όνομα στον Θεόν.
Όταν, αγαπητοί μου, ο Μανωέ, ο πατέρας του Σαμψών, είδε εκείνο το όραμα του αγγέλου, κι αυτός ο άγγελος ήταν ο Θεός Λόγος, σε πόσα σημεία δεν τον ανακαλύπτομε τον Θεόν Λόγον πριν ενανθρωπήσει, βρίσκεται στη μέση της φλογός. Άναψε φωτιά ο Μανωέ, θυσία. Κάποια στιγμή βλέπει αυτόν που του μιλούσε προηγουμένως, μέσα στην φλόγα! Τρόμαξε ο Μανωέ. Του λέει: «Τί τὸ ὄνομά σοι;». «Ποιο είναι το όνομά Σου;». «Καὶ εἶπεν αὐτῷ ὁ ἄγγελος Κυρίου -Ποιος είναι αυτός ο ἄγγελος είπαμε; Ο «Μεγάλης Βουλῆς Ἄγγελος». Ο μετέπειτα Κύριος Ιησούς Χριστός- · εἰς τί τοῦτο ἐρωτᾷς τὸ ὄνομά μου; καὶ αὐτό ἐστι θαυμαστόν». «Τι ρωτάς τ’ Όνομά μου; Κι αυτό», λέει, «είναι θαυμαστόν».
Και προσθέτει ο Κύριος στην Σαμαρείτιδα: «Καὶ τοὺς προσκυνοῦντας αὐτὸν ἐν πνεύματι καὶ ἀληθείᾳ δεῖ προσκυνεῖν». Ναι. Εφόσον ο Θεός είναι πνεύμα, πολύ φυσικόν είναι και η λατρεία Του να είναι πνευματική. Βέβαια, δεν αποκλείεται η λατρεία του Θεού να υπάρχει με γνωρίσματα εξωτερικά. Τελέσαμε την Θεία Λειτουργία. Αυτά είναι γνωρίσματα εξωτερικά. Αλλά εννοείται λατρεία με όλες τις υποδομές της ψυχής, τη λογική, το συναίσθημα και τη βούληση. Ολόκληρος ο άνθρωπος θα λατρεύσει τον Θεόν. Κατά το «Ἀγαπήσεις Κύριον τὸν Θεόν σου ἐξ ὅλης τῆς καρδίας σου καὶ ἐξ ὅλης τῆς ψυχῆς σου καὶ ἐξ ὅλης τῆς διανοίας σου καὶ ἐξ ὅλης τῆς ἰσχύος σου». Αυτό είναι.
Οι Πατέρες μας λέγουν ότι όταν ο Κύριος είπε «ἐν πνεύματι καὶ ἀληθείᾳ» -προσέξατέ το αυτό το σημείο- εννοούσε κατά μυστικόν τρόπον τα εξής: Το «ἐν πνεύματι » είναι το Πνεύμα το Άγιον. Πνεύμα ο Θεός, αλλά το τρίτο Πρόσωπο λέγεται Πνεύμα. Συνεπώς είναι κάτι ξεχωριστό· το Οποίον, Αυτό μας οδηγεί προς τον Υιόν. Και αναφέρεται στο «ἐν ἀληθείᾳ». «Ἐν ἀληθείᾳ» τι θα πει; Είναι ο Χριστός. «Εγώ είμαι η Αλήθεια και η Ζωή». Δεν μπορείς να προσκυνήσεις τον Θεό, παρά δια του Αγίου Πνεύματος, δια του Ιησού Χριστού, τον Πατέρα. Δηλαδή με άλλα λόγια, θα προσκυνήσεις τον Άγιον Τριαδικόν Θεόν. Αυτός είναι ο Θεός. «Οὐδεὶς δύναται εἰπεῖν –λέει ο Παύλος- Κύριον Ἰησοῦν εἰ μὴ ἐν Πνεύματι Ἁγίῳ». Δεν μπορεί κανείς να δεχθεί την θεότητα του Ιησού Χριστού παρά μόνον αν έχει το Πνεύμα του Θεού. «Και κανείς δεν έρχεται προς τον Πατέρα -το είπε ο Χριστός- εἰ μή δι΄ἐμοῦ». Εάν δεν τον ελκύσει ο Υιός, δεν πηγαίνει προς τον Πατέρα.
Έτσι, λοιπόν, αγαπητοί μου, όσο ποτέ άλλοτε έχομε ανάγκη σήμερα της γνώσεως του αληθινού αγίου Τριαδικού Θεού. Ο φοβερός Οικουμενισμός έρχεται σαν οδοστρωτήρας να ισοπεδώσει τα πάντα. Η έννοια του Οικουμενισμού σήμερα κινείται προς όλας τας κατευθύνσεις. Είτε πούμε «εποχή οικουμενοποιήσεως», είτε πούμε «εποχή παγκοσμιοποιήσεως» είναι το ίδιο πράγμα. Και είναι σε όλα τα πράγματα. Και είναι ο δρόμος, η λεωφόρος που θα οδηγήσει προσεχώς, προσεχέστατα εις τον Αντίχριστον. Αυτή είναι παρακαλώ η παγκοσμιοποίησις. Οδηγεί εις τον Αντίχριστον. Για να κυβερνήσει όλον τον κόσμον. Να βοηθηθεί προς τούτο.
Οι Πατέρες μάς λέγουν ότι οι Χριστιανοί των εσχάτων θα υποστούν μαρτύρια, που τα παλαιά μαρτύρια, λέγει, των Χριστιανών, ωχριούν. Μόνον όποιος κρατήσει την ορθόδοξο πίστη του θα σωθεί. Γι’ αυτό είναι ανάγκη να διατηρούμε αυτή μας την πίστη. Και να την αυξάνομε κατά το «ὁ ἅγιος ἁγιασθήτω ἔτι». Και συμπληρώνει ο Κύριος στην Αποκάλυψη τελειώνοντας: «᾿Ιδοὺ ἔρχομαι ταχύ, καὶ ὁ μισθός μου μετ᾿ ἐμοῦ, ἀποδοῦναι ἑκάστῳ ὡς τὸ ἔργον αὐτοῦ ἔσται». Λοιπόν, καιρός δεν μένει. Είναι πλέον ορατά τα σημάδια του ερχομού του Χριστού. Ορθοί λοιπόν στην πίστη και στη ζωή όλη μας. Αγαπητοί, όλοι μας! Αμήν.
ΠΡΟΣ ΔΟΞΑΝ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΤΡΙΑΔΙΚΟΥ ΘΕΟΥ
και με απροσμέτρητη ευγνωμοσύνη στον πνευματικό μας καθοδηγητή
μακαριστό γέροντα Αθανάσιο Μυτιληναίο,
ψηφιοποίηση και επιμέλεια της απομαγνητοφωνημένης ομιλίας:
Ελένη Λιναρδάκη, φιλόλογος
ΠΗΓΕΣ:
• Απομαγνητοφώνηση ομιλίας δια χειρός του αξιοτίμου κ. Αθανασίου Κ.
ΧΡΙΣΤΌΣ ΑΝΈΣΤΗ!
ΑπάντησηΔιαγραφήΠρώτα θα αναφερθώ στον αγαπητό Αναγνώστη για ένα προηγούμενο άρθρο:
https://ethnegersis.blogspot.com/2023/05/blog-post_930.html?m=0
Που αναφέρεται στο Μέτρο.
Γράφεις:
Αλλά όσο δύσκολο είναι να φτάσεις τα Θεία άλλο τόσο είναι να πετύχεις το Μέτρον Άριστον.
Κατά την γνώμη μου είναι τόσο ισχυρό το Μέτρον άριστον που μπορεί να σώσει άνθρωπο ακόμα κ μη Χριστιανο Ορθόδοξος.
Η ερώτηση που σου είχα κάνει στα σχόλια ήταν ρητορική.
Γνωρίζω ότι όλα αυτά είναι δικές σου γνώμες, απλά περίμενα την απάντηση.
Αυτό που έχω αντιγράψει από το σχόλιο σου φτάνει ακόμα και στα όρια της βλασφημίας.
Αν σωνόμαστε με το μέτρο τότε για ποιο λόγο να ρθει ο Κύριος μας Ιησούς Χριστός επάνω στη γη και να τραβήξει τα πάνδεινα για τη σωτηρία μας.
Θα μας έλεγε από κει ψηλά, τηρήστε το Μέτρο και θα σας βάλω στην Βασιλεία Μου.
Το μέτρο φυσικά και χρειάζεται στα υλικά πράγματα.
Όμως στα πνευματικά δεν υπάρχει πουθενά μέτρο.
Στην ελεημοσύνη ο Κύριος μας δεν μας έδωσε μέτρο.
Μας προτρέπει να τα δώσουμε όλα, ούτε μία δεκάρα για τον εαυτό μας.
Στην αγάπη μας για Εκείνον το ίδιο.
Ο Ίδιος ο Κύριός μας Ιησούς Χριστός έχει δώσει το μέτρο και το μέγεθος της Πίστεως που πρέπει να έχουμε.
Μας ζητάει να τον αγαπούμε με όλη την καρδιά μας, με όλη τη διάνοιά μας, με όλη την ψυχή μας.
Μας ζητάει να τον λατρεύσουμε περισσότερο από τα παιδιά μας και τους γονείς μας ακόμη.
Αν δεν έχεις «θεία τρέλα» για τον Χριστό δεν μπορείς να φορέσεις σιδερένια πυρωμένα παπούτσια, να ριχτείς σε παγωμένες λίμνες, να μπεις σε βαρέλια με καυτή πίσσα, να δεθείς σε τροχούς, να κρεμαστείς από τα στήθη κ.λπ.
Ακόμα και στην απόκτηση των Αρετών δεν υπάρχει μέτρο ούτε έρχεται ποτέ η τελειότητα.
Στα θέματα της Πίστεως ποτέ να μη λέμε την δική μας γνώμη, τι νομίζουμε εμείς και τι πιστεύουμε.
Αλλά πάντα θα έχουμε ως πυξίδα τους Αγίους Πατέρες της Εκκλησίας μας, γιατί υπάρχει μεγάλος φόβος της πλάνης.
Και στο σημερινό άρθρο ο Μακαριστός πατέρας Αθανάσιος Μυτιληναίος αναφέρεται στην παναίρεση του Οικουμενισμού.
Θα συνεχίσω με το (σκάνδαλο) που δεν είχα ολοκληρώσει την προηγούμενη φορά και που έχει άμεση σχέση και με το σημερινό άρθρο, που δυστυχώς οδηγεί ανθρώπινες ψυχές στην απώλεια.
Οὐαὶ τῷ κόσμῳ ἀπὸ τῶν σκανδάλων· ἀνάγκη γάρ ἐστιν ἐλθεῖν τὰ σκάνδαλα· πλὴν οὐαὶ τῶν ἀνθρώπῳ ἐκείνῳ δι᾿ οὗ τὸ σκάνδαλον ἔρχεται. (Κατά Ματθαίον 18 7).
ΑπάντησηΔιαγραφήΗ κοινωνία είναι κοινωνία ανθρώπων και όχι Αγγέλων και γι' αυτό τα σκάνδαλα θα είναι πάντοτε παρόντα, για να δηλώνουν με την παρουσία τους την ανθρώπινη ιδιοτέλεια και πλεονεξία, τα ανθρώπινα πάθη, τον ατομοκεντρισμό και τα συμφέροντα, την εκμετάλλευση του ανθρώπου από το συνάνθρωπό του.
Στη ζωή μας όλοι μπορούμε και να σκανδαλίσουμε και να σκανδαλιστούμε.
Σκανδαλίζουν όμως πολύ περισσότερο εκείνοι οι οποίοι έχουν ένα υψηλό αξίωμα και μια υψηλή αποστολή μέσα στο κοινωνικό σώμα ή μέσα στο σώμα της Εκκλησίας
Ας δούμε την διαφορά μεταξύ αμαρτίας και Πίστεως.
Όταν μία γυναίκα ντύνεται προκλητικά σκανδαλίζει βάζει τον άλλον σε πειρασμό και τον παρακινεί προς την αμαρτία, δηλαδή σε λανθασμένο τρόπο ζωής.
Αυτό έκανε και η Οσία Μαρία η Αιγύπτια, όμως όταν μετανόησε και ακολούθησε τον Χριστό έφτασε σε τέτοια ύψη Αγιότητας που έγινε υπόδειγμα μετανοίας.
Ενώ όταν κάποιος πέσει στην πλάνη και στην αίρεση και οδηγεί τους άλλους προς την απώλεια εκεί είναι πολύ δύσκολη η μετάνοια.
Τέτοιοι ήταν ο Άρειος, ο Νεστόριος και όλοι οι αιρετικοί.
Τούτο αφορά τους Ιεράρχες εκείνους που με την αρχομανία τους, με την επιδίωξη του επίγειου πλουτισμού, με τα ηθικά παραπτώματα, το κοσμικό φρόνημά τους και ειδικά με το μη εκκλησιαστικό τους φρόνημα γίνονται αφορμή σκανδαλισμού των πιστών
Το ίδιο ισχύει και για όλους τους Ιερείς που με τον τρόπο ζωής τους, ειδικά με το μη εκκλησιαστικό φρόνημά τους, με την ιδιοτέλεια, τη φιλοχρηματία και τη φτηνή δημοσιοϋπαλληλική τους νοοτροπία σκανδαλίζουν τους «ελαχίστους» για τους οποίους μιλεί το Ευαγγέλιο.
Μπροστά σ' αυτή τη διαστροφή της αλήθειας αλλά και του ίδιου του ανθρώπου που τη διαστρέφει και βυθίζει τον άλλο άνθρωπο στο ψεύδος και στην πλάνη, ο Χριστός κρατεί μια πολύ σκληρή στάση.
«Εάν σε σκανδαλίζει το χέρι σου ή το πόδι σου, κόψε τα και πέταξέ τα από πάνω σου». Εκείνος που γίνεται αφορμή για το σκανδαλισμό των συνανθρώπων του οφείλει να εξαφανιστεί από προσώπου της γης. Να χαθεί στα βάθη της θάλασσας, για να μην τον ξαναδεί κανείς.(Μυλόπετρα).
Για τον Χριστό, δηλαδή, το θέμα δεν είναι απλώς ηθικό, αλλά κυρίως οντολογικό: το σκάνδαλο οδηγεί τον άνθρωπο ως ύπαρξη και ως παρουσία σε δρόμους αλλότριους και σε ατραπούς πλάνης, στο σκότος και στο ψευδός για τον εαυτό του και για τον κόσμο.
Δεν πρόκειται, δηλαδή, μόνο για μια πρόκληση στο κοινό ηθικό αίσθημα που απορρέει από τη συμπεριφορά κάποιου ή κάποιων, αλλά για κάτι που αφορά τον άνθρωπο και την εν γένει στάση του στον αποπροσανατολισμό των άλλων ως προς το ζήτημα της αναζήτησης της Αληθείας που είναι ο Κύριος ημών Ιησούς Χριστός .
Θα γράψω κάτι ακόμα γιατί δεν θέλω να κλείσω έτσι..
Ο Χριστιανός (και ειδικά ο κληρικός) κρίνεται επί τη βάσει των Ευαγγελικών κριτηρίων, όσο σκληρά κι αν φαίνονται αυτά.
ΑπάντησηΔιαγραφήΌμως όπου υπάρχει μετάνοια εκεί βρίσκεται και η σωτηρία του Χριστιανού.
Μόνο η μετάνοια καθιστά την μυλόπετρα όργανο σωτηρίας.
Μόνο με τη μυλόπετρα της μετάνοιας αλέθεται το σκληρό σιτάρι της αμαρτίας, για να παραχθεί το μαλακό αλεύρι και η ζύμη που θα γίνει ψωμί ανθρωπιάς, αγάπης και προσφοράς προς τους ανθρώπους.
Τούτο το ψωμί δεν είναι άλλο από τον καινούργιο, το μεταμορφωμένο άνθρωπο τον οποίο Ευαγγελίζεται ο Χριστιανισμός, αυτόν που δια του Άρτου και του Οίνου μετέχει του Δείπνου της Ζωής. Αμήν.
Μόνο με την μετάνοια η μυλόπετρα γίνεται, από όργανο τιμωρίας, όργανο σωτηρίας.
Εύχομαι καλή μετάνοια σε όλους και πρώτα στον ομιλών.
Να ευχαριστήσω για ακόμα μία φορά και την αγαπητή Ελένη Λιναρδάκη, φιλόλογο, για τον κόπο της να απομαγνητοφωνήσει τις ομιλίες του πνευματικού καθοδηγητή της,
ΑπάντησηΔιαγραφήτου Μακαριστού πατρός Αθανασίου Μυτιληναίου. (Πνευματικός θησαυρός).
Και φυσικά τα Αδέρφια μας Πάνο και Ρόη που τις ανεβάζουν.
ΧΡΙΣΤΌΣ ΑΝΈΣΤΗ!