Πέμπτη 9 Δεκεμβρίου 2021

Πώς να αγαπήσουμε τον εχθρό μας; (Ιερομόναχος Γρηγόριος)


Πολλές φορές θέλοντας να δικαιώσουμε τον εαυτό μας θέτουμε το ερώτημα: Είναι πραγματικά δυνατόν να συγχωρούμε και, ακόμη περισσότερο, να αγαπούμε τους εχθρούς μας;

Η απάντηση στο ερώτημα αυτό είναι: Ναι! Και αυτός πρώτος «το δίδαξε και το απέδειξε με την ζωή Του ο Χριστός, που φανέρωσε την αγάπη του Πατέρα Του και την δική Του, υπακούοντας μέχρι θανάτου για χάρη εχθρών, και όχι φίλων όπως βεβαιώνει ο απόστολος Παύλος λέγοντας: “Ο Θεός δείχνει την αγάπη Του σε μας με το γεγονός ότι, ενώ ακόμη ήμασταν αμαρτωλοί, ο Χριστός θυσιάστηκε για χάρη μας”… Δεν θα είχε δώσει βέβαια εντολή ο αγαθός και δίκαιος Θεός να αγαπούμε τους εχθρούς μας, εάν δε μας έχει χαρίσει την δύναμη να την εκτελέσουμε» (Μέγας Βασίλειος).

Η ζωή όλων των Αγίων είναι μια ακόμη απόδειξη ότι με την χάρη του Χριστού είναι δυνατόν να αγαπήσουμε τους εχθρούς μας. Ο απόστολος Παύλος, για παράδειγμα, αγάπησε τόσο τους εχθρούς του, όσο εμείς δεν αγαπούμε τους φίλους μας. Διότι ποιος από μας θα έδινε την ζωή του, ή ακόμη περισσότερο, θα προτιμούσε να πάη στην κόλαση για χάρη των φίλων του; Ο Απόστολος όμως, που αγαπούσε τον Χριστό όσο κανένας άλλος, ευχόταν να χωρισθή από τον Χριστό, αρκεί να σώζονταν εκείνοι που τον μαστίγωναν και τον λιθοβολούσαν! (Ρωμ. 9:3)

✶✶✶

Ο ιερός Χρυσόστομος μας υποδεικνύει έναν πρακτικό τρόπο για να μπορούμε να συγχωρούμε ευκολώτερα τους αδελφούς μας: Να βλέπουμε τις δικές μας αμαρτίες και να κατηγορούμε τον εαυτό μας γι’ αυτές. Εφαρμόζοντας τη μέθοδο αυτή, βρίσκουμε ελαφρυντικά για τους άλλους και επιπλέον διορθώνουμε τον εαυτό μας.

Ο άγιος Σιλουανός ο Αθωνίτης γράφει από την πείρα του για την αγάπη προς τους εχθρούς: «Στην αρχή βίαζε την καρδιά σου ν’ αγαπά τους εχθρούς, και ο Κύριος, βλέποντας την αγαθή σου προαίρεση, θα σου δώση κάθε βοήθεια. Χωρίς την χάρη του Θεού δεν μπορούμε ν’ αγαπούμε τους εχθρούς».

Κάποιος άγιος Γέροντας είπε: «Αν ακούσης για κάποιον ότι σε μισεί και σε βρίζει, στείλε του κάποιο δώρο, ώστε να έχης θάρρος στον Χριστό κατά την ώρα της Κρίσεως. Διότι τίποτε δεν εξευμενίζει τόσο τον Θεό, όσο το να αγαπούμε τους εχθρούς μας και να ευεργετούμε εκείνους που μας βλάπτουν».

Ο όσιος Αμμωνάς μας συνιστά για παρόμοιες περιπτώσεις: «Πρόσεχε με ακρίβεια τον εαυτό σου, ώστε, αν κάποιος σε πικράνη σε οτιδήποτε, να μην πης το παραμικρό. Σώπαινε, μέχρι να ηρεμήση η καρδιά σου με την αδιάλειπτη προσευχή, και τότε βοήθησε τον αδελφό που σε έθλιψε».

✶✶✶

Οι Άγιοι βλέπουν με τα μάτια της αγάπης κάθε άνθρωπο, ακόμη και εκείνον που τους επιβουλεύεται:

«Κάποια μέρα που ο γέροντας Παΐσιος καθόταν στην αυλή του φτωχικού του ξεροκάλυβου αντιλήφθηκε κάποιον κρυμμένον στο δάσος να τον παρακολουθή. Έδινε την εντύπωση ανθρώπου που ψάχνει ευκαιρία να κλέψη.

Ο Γέροντας σκέφθηκε: “Ο καημένος θα έχη ανάγκη”. Έφυγε αμέσως, αφήνοντας την πόρτα της καλύβας του ανοιχτή. Ο κλέφτης μπήκε ανενόχλητος μέσα, δεν βρήκε τίποτα όμως τίποτε αξιόλογο να πάρη… Αυτό τον συγκίνησε και μετανοημένος ζήτησε συγχώρηση, την οποία ο ανεξίκακος Γέροντας έδωσε με όλη του την καρδιά».

✶✶✶

Τονίζει ο ιερός Χρυσόστομος: «Μη μισής όποιον σου κάνει κακό… Μην καταριέσαι αυτόν που σε βλάπτει, διαφορετικά, και την βλάβη υπέστης και τον καρπό έχασες… Θα πης “Πώς είναι δυνατόν;” Είδες τον Θεό να γίνεται άνθρωπος και να δείχνη τόση συγκατάβαση και να πάσχη τόσα προς χάρη σου, και συ ρωτάς ακόμη και αμφιβάλλεις πως είναι δυνατόν να συγχωρήσης τους συνδούλους σου για τις αδικίες που σου κάνουν; Δεν Τον ακούς που λέγει πάνω στον Σταυρό: Άφες αυτοίς, ου γαρ οίδασι τι ποιούσι;».

Από το βιβλίο: Ιερομονάχου ΓΡΗΓΟΡΙΟΥ, Αγαπάτε τους εχθρούς ημών. Άγιον Όρος 2014, σελ. 9.

«Πᾶνος»

3 σχόλια:

  1. Με σεβασμό και ευλάβεια στον πατέρα ιερομόναχο Γρηγόριο, θα ήθελα να υποβάλω κάποια ερωτηματικά.
    Προτού τα υποβάλω παραθέτω κάποια αποσπάσματα από το ιερό κείμενο ...
    Πολλές φορές θέλοντας να δικαιώσουμε τον εαυτό μας θέτουμε το ερώτημα: Είναι πραγματικά δυνατόν να συγχωρούμε και, ακόμη περισσότερο, να αγαπούμε τους εχθρούς μας;
    Η απάντηση στο ερώτημα αυτό είναι: Ναι! Και αυτός πρώτος «το δίδαξε και το απέδειξε με την ζωή Του ο Χριστός, που φανέρωσε την αγάπη του Πατέρα Του και την δική Του, υπακούοντας μέχρι θανάτου για χάρη εχθρών, και όχι φίλων όπως βεβαιώνει ο απόστολος Παύλος λέγοντας: “Ο Θεός δείχνει την αγάπη Του σε μας με το γεγονός ότι, ενώ ακόμη ήμασταν αμαρτωλοί, ο Χριστός θυσιάστηκε για χάρη μας”… Δεν θα είχε δώσει βέβαια εντολή ο αγαθός και δίκαιος Θεός να αγαπούμε τους εχθρούς μας, εάν δε μας έχει χαρίσει την δύναμη να την εκτελέσουμε» (Μέγας Βασίλειος). ( ΚΑΙ ΕΠΙ ΜΑΡΤΥΡΙΚΟΥ ΣΤΑΥΡΟΥ ΕΙΠΕ ΣΤΟΝ ΠΑΤΕΡΑ ΤΟΥ ...ΑΦΕΣ ΑΥΤΟΙΣ, ΟΥΚ ΟΙΔΑΣΙΝ ΤΙ ΠΟΙΟΥΣΙΝ...Αλλά οι σημερινοί βάρβαροι και οίδασιν και εν γνώση τους ποιούν ...)

    Ο ιερός Χρυσόστομος μας υποδεικνύει έναν πρακτικό τρόπο για να μπορούμε να συγχωρούμε ευκολώτερα τους "*ΑΔΕΛΦΟΥΣ" μας: Να βλέπουμε τις δικές μας αμαρτίες και να κατηγορούμε τον εαυτό μας γι’ αυτές. Εφαρμόζοντας τη μέθοδο αυτή, βρίσκουμε ελαφρυντικά για τους άλλους και επιπλέον διορθώνουμε τον εαυτό μας. (*Αδελφούς και μάλλον όχι αλλοεθνείς, αλλόπιστους γενοκτόνους εγκληματίες βαρβάρους. Το απεχθές εκ προμελέτης έγκλημα, ούτε ο Θεός το συγχωρεί.
    Τονίζει ο ιερός Χρυσόστομος: «Μη μισής όποιον σου κάνει κακό… Μην καταριέσαι αυτόν που σε βλάπτει, διαφορετικά, και την βλάβη υπέστης και τον καρπό έχασες… Θα πεις “Πώς είναι δυνατόν;” Είδες τον Θεό να γίνεται άνθρωπος και να δείχνει τόση συγκατάβαση και να πάσχει τόσα προς χάρη σου, και συ ρωτάς ακόμη και αμφιβάλλεις πως είναι δυνατόν να συγχωρήσεις τους συνδούλους (αδελφούς μάλλον εννοεί) σου για τις αδικίες που σου κάνουν; Δεν Τον ακούς που λέγει πάνω στον Σταυρό: Άφες αυτοίς, ου γαρ οίδασι τι ποιούσι;».
    Στο δια ταύτα. Ανά τους αιώνες οι αμετανόητοι γείτονες μας βάρβαροι Τούρκοι εγκληματούν κατά της ΟΡΘΟΔΟΞΙΑΣ, του ΕΛΛΗΝΙΣΜΟΥ και εμείς, μοιρολατρικά λέμε σφάξε με αγά μου για να αγιάσω...

    Εγώ δε λέγω υμίν μη αντιστήναι τω πονηρώ, αλλ' όστις σε ραπίσει επί την δεξιάν σιαγόνα, στρέψον αυτώ και την άλλην. Και τω θέλοντί σοι κριθήναι και τον χιτώνα σου λαβείν, άφες αυτώ και το ιμάτιον και όστις σε αγγαρεύσει μίλιον εν, ύπαγε μετ' αυτού δύο. [Εγώ όμως σας λέω, να μην αντιστέκεστε στον κακό (πονηρό) άνθρωπο. Αλλά όποιος σε χτυπήσει στο δεξί μάγουλο, γύρισέ του και το άλλο. Και εκείνος που θέλει να σε πάει στο δικαστήριο, για να σου πάρει το πουκάμισο, άφησέ του και το πανωφόρι. Και όποιος σε αγγαρέψει να διανύσεις ένα μίλι, πήγαινε μαζί του δύο μίλια.] (Κατά Ματθαίον 5,39-41)
    Αντιπαραθέτω λοιπόν και φέρω παράδειγμα τον Άγιο Γεώργιο τον Τροπαιοφόρο, ο οποίος μαζί με άλλους Αγίους μας καταπολέμησαν τους εχθρούς και σφαγείς του ορθόδοξου ποιμνίου, που ως αμνός επί σφαγή οδηγείτο από απίστους γενοκτόνους πρώην και νυν Οθωμανούς, που με βάση το κοράνι μας εξολοθρεύουν ..
    Ο πόλεμος, οι γενοκτονίες, οι λεηλασίες, η καταπάτηση και παραβίαση ξένων εδαφών, αιθέρων και θαλασσών, τα βασανιστήρια για την επικράτηση του Ισλάμ επιζητείται μέσα από τις σελίδες του Κορανίου ...
    «Φονεύετε τους απίστους όπου και αν τους βρίσκετε» (2: 190-193).
    «Μην επιδιώκεται την ειρήνη, για να είστε οι κερδισμένοι» (47: 35).
    400 χρόνια δουλείας, σχεδόν εξαφάνισαν την Ελλάδα. Μικρασιατική καταστροφή, δεν άφησαν ίχνος Χριστιανού στην Ελληνική Μ. Ασία. Κύπρος, 5000 δολοφονημένοι Έλληνες Κύπριοι Χριστιανοί σφαγιάστηκαν, 350000 εκτοπίσθηκαν από τις πατρογονικές τους εστίες, 550 εκκλησίες συλήθηκαν και μετατράπηκαν σε τζαμιά... δυστυχώς ακολούθησαν την μοιραία πορεία της Αγιάς Σοφιάς και όλων των εκκλησιών μας στην Τουρκία ..

    Α.Α. Συνέχεια πιο κάτω.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  2. Και αυτούς λοιπόν να συγχωρούμε ..., να συγχωρούμε μέχρι να εξαφανίσουν ότι απέμεινε, ΕΛΛΗΝΙΚΌ και ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΟ ...; Νομίζω ότι ούτε ο Θεός, ο Χριστός, η Παναγιά και όλοι άγιοι μας δεν το επιθυμούν ....
    Τους αδελφούς μας ναι να τους συγχωρούμε, όμως στους ασυγχώρητους βαρβάρους πρέπει να αντιστεκόμαστε όπως όλοι οι τροπαιοφόροι Άγιοι μας ...

    Ἐχθροὺς ὁ τέμνων Γεώργιος ἐν μάχαις,
    Ἑκὼν παρ' ἐχθρῶν τέμνεται διὰ ξίφους.
    Ἦρε Γεωργίου τρίτῃ εἰκάδι αὐχένα χαλκός.
    Ἦχος δ
    Ὡς τῶν αἰχμαλώτων ἐλευθερωτής, καὶ τῶν πτωχῶν ὑπερασπιστής, ἀσθενούντων ἰατρός, βασιλέων ὑπέρμαχος, Τροπαιοφόρε Μεγαλομάρτυς Γεώργιε, πρέσβευε Χριστῷ τῷ Θεῷ, σωθῆναι τὰς ψυχὰς ἡμῶν.

    Π.χ. Ένα άλλο παράδειγμα Αγίου στρατηλάτη ...
    Ανδρέας Στρατηλάτης
    Ο Άγιος επί Μαξιμιανού τελούσε υπό τις διαταγές του αρχιστρατήγου της Ανατολής Αντιόχου.
    Πολέμησε και νίκησε τους Πέρσες. Όταν όμως οι ανώτεροί του έμαθαν ότι οι περισσότεροι στρατιώτες του Ανδρέα ήταν Χριστιανοί, έστειλαν μία χιλιαρχία για να τους αφοπλίσουν. Ο Άγιος Ανδρέας τους μίλησε και τους έπεισε και αυτούς να ασπασθούν τον χριστιανισμό. Ολόκληρη η χιλιαρχία ενσωματώθηκε στον χριστιανικό στρατό του Ανδρέα.
    Οργισμένος ο Αντίοχος, όταν έμαθε το γεγονός, έστειλε πολυπληθή στρατό, που κατάσφαξε το στράτευμα του Ανδρέα, φυσικά και τον Άγιο. Οι νεκροί υπολογίζονται στου 2.593! (εορτάζει 12 Ιουλίου και 19 Αυγούστου).
    κ.ά.π.
    Ιωάννης ο Ρώσος, Καλλίστρατος ο Nεοσύλλεκτος, Μηνας ο Αιγύπτιος,Ευστάθιος ο Στρατηλάτης, Θεοδώρα, Οσία Ξένια

    Η Οσία Ξένη έζησε στην Αγία Πετρούπολη και ήταν σύζυγος της Αυλής του συνταγματάρχη Ανδρέα Θεοδώροβιτς Πετρώφ, ο οποίος απεβίωσε ξαφνικά. Η Ξένη ήταν τότε 26 ετών. Σε ένδειξη αγάπης προς το σύζυγό της και της Χριστιανικής της πίστης, χωρίς παιδιά και για να πάρει πάνω της όλες του τις αμαρτίες, μιας κι αυτός δεν είχε προλάβει να μεταλάβει των Αχράντων Μυστηρίων, φόρεσε τη στολή του και υποκρίθηκε τη Σαλή και για 45 περίπου χρόνια πολεμούσε τους απίστους βαρβάρους. Ισχυριζόταν ότι ο άνδρας της δεν πέθανε, αλλά ζει και είναι αυτή η ίδια. Ποτέ δεν απαντούσε σε κανένα όταν την φώναζαν με το όνομά της Ξένη Γρηγορίεβνα, αλλά αντιθέτως ανταποκρινόταν σε όποιον την καλούσε με το όνομα του συζύγου της Ανδρεά Θεοδώροβιτς.

    Τύμμα τύμματι τίσαι.
    – Την πληγή με πληγή την πληρώνεις.

    Ο δίκαιος θέλει ευφρανθεί
    όταν ιδεί την εκδίκηση,
    και τους πόδας αυτού θέλει νίψει
    εν τω αίματι του ασεβούς.
    Παλαιά Διαθήκη (Ψαλμοί 58:10)

    Μη προσκυνήσης αυτά [τα είδωλα και τους απίστους] μηδέ λατρεύσης αυτά, διότι εγώ ο Κύριος ο Θεός σου είμαι Θεός ζηλότυπος, ανταποδίδων τας αμαρτίας των πατέρων επί τα τέκνα, έως τρίτης και τετάρτης γενεάς των μισούντων με.
    Παλαιά Διαθήκη (Έξοδος, Κ'5)

    Πραγματικά θα εκτιμήσω όποιο σχόλιο ή κρίση είτε ιερωμένου είτε ευσεβούς Χριστιανού, ακόμη και του αδελφού Πάνου, για τα πιο πάνω. Αν κάνω λάθος ο Θεός να με συγχωρέσει .....
    Α.Α.

    ΑπάντησηΔιαγραφή
  3. Το πάρσιμο της Πόλης, που αποτελούσε το κέντρο του Ελληνισμού, είχε βαθιά και οδυνηρή απήχηση στην ψυχή του λαού και θεωρήθηκε ως τραγικό σημάδι για τη μοίρα ολόκληρου του Έθνους. Ήταν επόμενο η λαϊκή μούσα και η λόγια ποίηση να θρηνήσουν την απώλεια, με ιδιαίτερα συγκινητικό τρόπο. Παράλληλα όμως με την ψυχική συντριβή, οι θρήνοι εκφράζουν και τις ελπίδες του έθνους ότι δε θα αργήσει η μέρα για την αντεκδίκηση και απελευθέρωση: «Πάλι με χρόνους, με καιρούς, πάλι δικά μας είναι». Έτσι ο λαός, μέσα στα τραγικά χρόνια της σκλαβιάς, έβρισκε κάποια παρηγοριά για τα δεινά του.

    Τα ποιήματα αυτά, μερικά από τα οποία γράφτηκαν αμέσως μετά την Άλωση και άλλα πολύ αργότερα, αποτελούν σημαντικό κεφάλαιο της λογοτεχνίας μας, κυρίως όμως ως ιστορική μαρτυρία για τις πληροφορίες και τις κρίσεις που περιέχουν. Ελάχιστα παρουσιάζουν και κάποιες λογοτεχνικές αρετές.
    Το θρηνητικό αυτό ποίημα (απόσπασμα. αποτελείται από 118 δεκαπεντασύλλαβους στίχους και γράφτηκε, πιθανότατα, σύγχρονα, με το γεγονός που ιστορεί, από άγνωστο ποιητή. Ο ποιητής του, σύμφωνα με την άποψη του Κριαρά, είναι λαογράφος θυμόσοφος Κύπριος. Περιγράφει με απλό και συγκινητικό τρόπο την άλωση και καταστροφή της Πόλης από τους Τούρκους το 1453, τις ταλαιπωρίες των Ελλήνων και τις τελευταίες στιγμές του αυτοκράτορα και της Πόλης.

    Ἐκείνη ἡ μέρα ἡ σκοτεινή, ἀστραποκαϊμένη
    τῆς τρίτης τῆς ἀσβολερῆς, τῆς μαυρογελασμένης,
    τῆς θεοκαρβουνόκαυστης, πουμπαρδοχαλασμένης,
    ἔχασε μάνα τὸ παιδὶ καὶ τὸ παιδὶν τὴ μάναν,
    καὶ τῶν κυρούδων τὰ παιδιὰ ὑπᾶν ἀσβολωμένα,
    δεμένα ἀπὸ τὸ σφόνδυλα ὅλα ἁλυσοδεμένα
    δεμένα ἀπὸ τὸν τράχηλον καὶ τὸ οὐαὶ φωνάζουν.
    μὲ τὴν τρομάραν τὴν πολλήν, μὲ θρηνισμὸν καρδίας·
    [...]
    νὰ πᾶτε ὅλοι κατ᾿ ἐχθρῶν, κατὰ τῶν Μουσουλμάνων,
    καὶ δεῦτε εἰς ἐκδίκησιν, τρέχετε μὴ σταθῆτε,
    τὸν Μαχουμέτην σφάξετε, μηδὲν ἀναμελεῖτε,
    τὴν πίστιν των τὴν σκυλικὴν νὰ τὴν λακτοπατῆτε.
    [...]
    ὤ, Κωνσταντῖνε Δράγαζη, κακὴν τύχην ὁποῦ ῾χες,
    καὶ τί νὰ λέγω, οὐκ ἠμπορῶ, καὶ τί νὰ γράφω οὐκ οἶδα,
    σκοτίζει μου τὸ λογισμὸν ὁ χαλασμὸς τῆς πόλης.
    ΑΑ

    ΑπάντησηΔιαγραφή