Ἅγιος Πορφύριος: Ἡ νοερά προσευχή γίνεται μόνο ἀπό ἐκείνον πού ἔχει ἀποσπάσει τήν χάρι τοῦ Θεοῦ

Ἡ νοερά προσευχή γίνεται μόνο ἀπό ἐκεῖνον πού ἔχει ἀποσπάσει τήν χάρι τοῦ Θεοῦ. Δέν πρέπει νά γίνετε μέ τήν σκέψη “νά τή μάθω, νά τήν καταφέρω, νά τή φθάσω”, γιατί μπορεῖ νά ὁδηγηθοῦμε στόν ἐγωισμό καί ὑπερηφάνεια. Χρειάζεται πείρα, λαχτάρα, ἀλλά καί σύνεση, προσοχή καὶ φρόνηση, γιά νά εἶναι ἡ προσευχή καθαρή καί θεάρεστη. Ἕνας λογισμός, “εἶμαι προχωρημένος”, τά χαλάει ὅλα. Τί νά ὑπερηφανευθοῦμε; Δέν εἶναι τίποτα δικό μας. Αὐτά τά θέματα εἶναι λεπτά.

Νὰ προσεύχεσθε χωρίς νά σχηματίζετε στό νοῦ σας εἰκόνες. Νά μή φαντάζεσθε τόν Χριστό. Οἱ Πατέρες ἐτόνιζαν τό ἀνεικόνιστον στήν προσευχή. Μέ τήν εἰκόνα ὑπάρχει τό εὐόλισθον, διότι ἐνδέχεται στήν εἰκόνα νά παρεμβληθεῖ ἄλλη εἰκόνα. Ἐνδέχεται καί ὁ πονηρός νά κάνει παρεμβολές καί νά χάσουμε τήν χάρι.

Ἡ εὐχή νά γίνεται μέσα μας μέ τό νοῦ καί ὄχι μέ τά χείλη, γιά νά μήν δημιουργεῖται, διάσπαση καί ὁ νοῦς πηγαίνει ἀπό ἐδῶ καί ἀπό ἐκεῖ. Μέ ἔναν ἁπαλό τρόπο ἐμεῖς νά βάλουμε στό νοῦ μας τόν Χριστό, λέγοντας ἁπαλά: “Κύριε ᾽Ιησοῦ Χριστέ, ἐλέησον με”. Νά μή σκέφτεστε τίποτα, παρά μόνο τά λόγια, “Κύριε ᾽Ιησοῦ Χριστέ, ἐλέησον με”. Τίποτα ἄλλο. Τίποτα! Ἤρεμα, μέ τά μάτια ἀνοιχτά, γιά νά μήν κινδυνεύετε ἀπό φαντασίες καί πλάνες, μέ προσοχή καί ἀφοσίωση νά στρέφεστε πρός τόν Χριστό. Νά λέτε τήν εὐχή μέ τρόπο ἁπαλό καί ὄχι συνέχεια, ἀλλά ὅταν ὑπάρχει διάθεση καί ἀτμόσφαιρα κατανύξεως, ἡ ὁποία εἶναι δῶρο τῆς θείας χάριτος. Χωρίς αὐτή αὐτοϋπνωτίζεσαι καί μπορεῖς νά πέσεις σέ φῶτα καί πλάνη καί παράκρουση.

Νά μήν γίνεται ἡ εὐχή ἀγγάρια. ῾Η πίεση μπορεῖ νά φέρει μία ἀντίδραση μέσα μας, νά κάνει κακό. ῎Εχουν ἀρρωστήσει πολλοί μέ τήν εὐχή, γιατί τήν ἔκαναν μέ πίεση. Κάτι γίνεται, βέβαια, καί ὅταν τό κάνεις ἀγγάρια, άλλά δέν εἶναι τό ὑγιές. Οὔτε νά χρησιμοποιεῖτε τεχνητούς τρόπους. Δέν χρειάζεται οὔτε μικρό σκαμνάκι, οὔτε σκύψιμο τῆς κεφαλῆς, οὔτε τό κλείσιμο τῶν ματιῶν. Λένε πολλοί: “Κάτσε σ᾽ ἕνα μικρό σκαμνάκι, σκῦψε καὶ στείψου καί συγκεντρώσου”. Ἀλλά ποῦ… Δοκιμάστε νὰ δεῖτε. Δέν εἶναι ανάγκη νά συγκεντρωθεῖτε ἰδιαίτερα, γιά να πείτε τήν εὐχή. Δέν χρειάζεται καμία προσπάθεια, ὄταν ἔχεις θεῖο ἔρωτα. Ὅπου βρίσκεσθε, σέ σκαμνί, σέ καρέκλα, σέ αὐτοκίνητο, στό γραφεῖο, στή δουλειά, μπορεῖτε νά λέτε τήν εὐχή, τό “Κύριε ᾽Ιησοῦ Χριστέ, ἐλέησον με”, ἁπαλά, χωρίς πίεση, χωρίς σφίξιμο. Νά μή δένεστε μέ τόν τόπο. Τό πᾶν εἶναι ὁ ἔρωτας στόν Χριστό. Ἅμα ἡ ψυχή σας ἐπαναλαμβάνει μέ λατρεία, μέ πόθο, τίς πέντε λέξεις, “Κύριε ᾽Ιησοῦ Χριστέ, ἐλέησον με”, δέν χορταίνει. Εἶναι λέξεις ἀχόρταστες! Σέ ὅλη σας τήν ζωή νά τίς λέτε. Κρύβουν τόσους χυμούς!

 Βίος καὶ Λόγοι Ἁγίου Πορφυρίου Καυσοκαλυβίτου, Ἱ.Μ. Χρυσοπηγῆς

«Πᾶνος»