Τρίτη 26 Ιανουαρίου 2021

Ἡ εὐταξία στὸν Ναό

 

Τοῦ μακαριστοῦ

Ἀρχιμ. Ἰωὴλ Γιαννακοπούλου*

«Μετὰ τοῦτο κατέβη εἰς Καπερναοὺμ αὐτὸς καὶ ἡ μήτηρ αὐτοῦ καὶ οἱ ἀδελφοὶ αὐτοῦ καὶ οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ, καὶ ἐκεῖ ἔμειναν οὐ πολλὰς ἡμέρας. καὶ ἐγγὺς ἦν τὸ πάσχα τῶν Ἰουδαίων, καὶ ἀνέβη εἰς Ἱεροσόλυμα ὁ Ἰησοῦς. καὶ εὗρεν ἐν τῷ ἱερῷ τοὺς πωλοῦντας βόας καὶ πρόβατα καὶ περιστεράς, καὶ τοὺς κερματιστὰς καθημένους. καὶ ποιήσας φραγέλλιον ἐκ σχοινίων πάντας ἐξέβαλεν ἐκ τοῦ ἱεροῦ, τά τε πρόβατα καὶ τοὺς βόας, καὶ τῶν κολλυβιστῶν ἐξέχεε τὸ κέρμα καὶ τὰς τραπέζας ἀνέστρεψε, καὶ τοῖς τὰς περιστερὰς πωλοῦσιν εἶπεν· ἄρατε ταῦτα ἐντεῦθεν· μὴ ποιεῖτε τὸν οἶκον τοῦ πατρός μου οἶκον ἐμπορίου. ἐμνήσθησαν δὲ οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ ὅτι γεγραμμένον ἐστίν, ὁ ζῆλος τοῦ οἴκου σου καταφάγεταί με. ἀπεκρίθησαν οὖν οἱ Ἰουδαῖοι καὶ εἶπον αὐτῷ· τί σημεῖον δεικνύεις ἡμῖν ὅτι ταῦτα ποιεῖς; ἀπεκρίθη Ἰησοῦς καὶ εἶπεν αὐτοῖς· λύσατε τὸν ναὸν τοῦτον, καὶ ἐν τρισὶν ἡμέραις ἐγερῶ αὐτόν. εἶπον οὖν οἱ Ἰουδαῖοι· τεσσαράκοντα καὶ ἓξ ἔτεσιν ᾠκοδομήθη ὁ ναὸς οὗτος, καὶ σὺ ἐν τρισὶν ἡμέραις ἐγερεῖς αὐτόν; ἐκεῖνος δὲ ἔλεγε περὶ τοῦ ναοῦ τοῦ σώματος αὐτοῦ. ὅτε οὖν ἠγέρθη ἐκ νεκρῶν, ἐμνήσθησαν οἱ μαθηταὶ αὐτοῦ ὅτι τοῦτο ἔλεγε, καὶ ἐπίστευσαν τῇ γραφῇ καὶ τῷ λόγῳ ᾧ εἶπεν ὁ Ἰησοῦς. Ὡς δὲ ἦν ἐν τοῖς ῾Ιεροσολύμοις ἐν τῷ πάσχα ἐν τῇ ἑορτῇ, πολλοὶ ἐπίστευσαν εἰς τὸ ὄνομα αὐτοῦ, θεωροῦντες αὐτοῦ τὰ σημεῖα ἃ ἐποίει. αὐτὸς δὲ ὁ Ἰησοῦς οὐκ ἐπίστευεν ἑαυτὸν αὐτοῖς διὰ τὸ αὐτὸν γινώσκειν πάντας, καὶ ὅτι οὐ χρείαν εἶχεν ἵνα τις μαρτυρήσῃ περὶ τοῦ ἀνθρώπου· αὐτὸς γὰρ ἐγίνωσκε τί ἦν ἐν τῷ ἀνθρώπῳ.» (Ἰωάν. β΄ 12-25)

 
ἀταξία στὸν ναὸ καὶ ἡ ἀποκατάσταση τῆς τάξεως εἶναι δύο σημεῖα τοῦ Εὐαγγελίου καὶ τῆς ζωῆς.

   1) Ἡ ἀταξία: Πρόβατα, βόδια, περιστέρια, κολλυβιστὲς εἶχαν μεταβάλει τὴν Ἐκκλησία τότε σὲ οἶκο ἐμπορίου, ἐμπορικὸ κατάστημα, μαγαζί, πανηγῦρι. Κάτι παρόμοιο συμβαίνει καὶ σήμερα. Καὶ ἂς ἀρχίσουμε ἀπὸ τὸν ἑαυτό μας, ἀπὸ Θεοῦ ἄρχεσθαι. Ὑπάρχουν κληρικοί, ψάλτες, νεωκόροι, ἐπίτροποι, οἱ ὁποῖοι βλέπουν τὴν Ἐκκλησία μόνον οἰκονομικῶς. Καὶ βλέπουμε ἱερεῖς νὰ σκανδαλίζουν τὸν κόσμο μὲ τὴν φιλαργυρία τους, ἱεροψάλτες νὰ μὴ βλέπουν παρὰ μόνο αὐξήσεις μισθῶν, ἐπιτρόπους νὰ μετροῦν χρήματα κατὰ τὴν ὥρα τῆς θείας λειτουργίας καὶ τοῦ κηρύγματος, ὥστε οὐδόλως νὰ ὠφελοῦνται ἀπὸ τὴν θεία λειτουργία, νὰ περιάγουν δίσκους κατὰ τὴν μετουσίωση τῶν τιμίων δώρων. Βλέπετε νεωκόρους, οἱ ὁποῖοι νομίζουν τὴν Ἐκκλησία ὡς μαγαζὶ καὶ τίποτε περισσότερο, διότι συνηθίζουν μὲ τὰ ἱερὰ καὶ τοὺς ἱερεῖς.

   Ἀκοῦτε κάποιους ψάλτες νὰ ψάλλουν καὶ οὐδεμία συνείδηση νὰ ἔχουν ἂν μποροῦν νὰ ψάλλουν. Τοῦτοι βελλάζουν σὰν τὰ πρόβατα, μουγκρίζουν σὰν τὰ βόδια, οὔτε αὐτοὶ νοιώθουν τίποτα οὔτε ἄλλοι δύνανται νὰ πάρουν τίποτα ἀπὸ τὰ λόγια τους. Βλέπετε λαϊκοὺς νὰ μεταβάλλουν τοὺς ἐπιτρόπους σὲ κολλυβιστὲς ἀνταλλάσοντας κατὰ τὴν θεία λειτουργία κέρματα, δίδοντας κεριὰ σὲ διάφορες στιγμὲς τῆς θείας λειτουργίας. Βλέπετε κάποιους λαϊκοὺς νὰ συνωθοῦνται σὰν τὰ πρόβατα κατὰ τὴν διανομὴ τοῦ ἀντιδώρου, κατὰ τὴν ἔξοδο ἢ εἴσοδο συνωθούμενοι καὶ διαπληκτιζόμενοι βρίζοντες καὶ βριζόμενοι, κατὰ τὴν στιγμὴ ποὺ πρόκειται νὰ λάβουν τὴν θεία κοινωνία. Βλέπετε ἄλλους νὰ καταλαμβάνουν τὸ κάθισμα νὰ στρογγυλοκάθονται ἀδιαφορῶντας  -πολλὲς φορὲς νέοι καὶ νέες καὶ ὑγιεῖς- γιὰ τοὺς γύρω ὄρθιους καὶ ὄρθιες ἡλικιωμένες κυρίες καὶ ἀσθενεῖς. Εἶναι ἀμμόνι στὸ κάθισμά τους, καρφωμένοι, ἀκίνητοι καὶ βαρεῖς σὰν τὰ βόδια.

   Ἄλλοι δὲν εἶναι οὔτε βόδια οὔτε πρόβατα οὔτε γι’ αὐτοὺς ὁ ναὸς τοῦ Κυρίου εἶναι οἶκος ἐμπορίου ἀλλὰ τὸ μυαλό τους εἶναι γεμᾶτο περιστέρια. Ὅπως τὸ περιστέρι κρώζει, ἔτσι καὶ μερικοὶ ψιθυρίζουν. Ὅπως τὸ περιστέρι φτερουγίζει καὶ πετᾶ ἀπὸ δῶ καὶ κεῖ, ἔτσι καὶ ὁ νοῦς αὐτῶν φεύγει ἀπὸ τὴν θεία λειτουργία. Ὑπάρχουν χριστιανοί, οἱ ὁποῖοι εἰσέρχονται στὴν Ἐκκλησία καὶ συνέρχονται στοὺς ἑαυτούς τους, ὅταν τελειώσει ἡ Ἐκκλησία. Ἂν τοὺς ρωτήσεις, τὶ Εὐαγγέλιο λέχθηκε, ποιὸς Ἀπόστολος ἀναγνώσθηκε, θὰ δυσκολευθοῦν νὰ σοῦ ἀπαντήσουν. Ἄλλοι ἔρχονται μόνο γιὰ τὸ κήρυγμα. Ἐκτὸς τοῦ ὅτι τοῦτο εἶναι ἀτέλεια, διότι δείχνουν, ὅτι δὲν τοὺς θέλγει ἡ θεία μυσταγωγία, τόσα ἄλλα ἱερὰ ψαλσίματα κατανυκτικά, ἀλλὰ καὶ κατὰ τὴν ὥρα τοῦ κηρύγματος ὁ νοῦς γίνεται πάλι περιστέρι. Ὡραῖα αὐτά! Αὐτὰ κάνουν γιὰ τὸν ἄνδρα μου, τὴν γυναῖκα μου, τὸν γαμπρό μου. Νὰ ἦταν ἐδῶ καὶ νὰ τ’ ἄκουγε! Ὅταν βγοῦνε συναντοῦν κάποιον ἄλλο. Σήμερα τὸ κήρυγμα ἦταν γιὰ σένα! Ἔχασες!...

   Ὄχι! Ὁ ναὸς οὔτε οἶκος ἐμπορίου εἶναι, οὔτε σὲ αὐτὸν βόδια, οὔτε πρόβατα, οὔτε περιστέρια πρέπει νὰ ὑπάρχουν, ἀλλὰ συντριβή! Πῶς; Διὰ τῆς εὐταξίας.

   2) Εὐταξία: Κατὰ τὸ Εὐαγγέλιο «ὁ Κύριος ποιήσας φραγγέλιον ἐκ σχοινίων…» ἔτσι κι’ ἐμεῖς ἔχουμε ἀνάγκη δύο-τριῶν σχοινιῶν, γιὰ νὰ φτιάξουμε φραγγέλιο κατὰ τῶν ἀταξιῶν αὐτῶν. Τὰ δύο-τρία αὐτὰ σχοινιὰ τοῦ φραγγελίου μας εἶναι ἡ προσευχή, συμβουλή, προσοχή. Προσευχὴ γιὰ τοὺς ἀτακτοῦντες ἱερεῖς, συμβουλὴ γιὰ τοὺς γνωστούς μας ἐπιτρόπους καὶ νεωκόρους καὶ ψάλτες, προσοχὴ γιὰ τὸν ἑαυτό μας, ὅταν φταῖμε.

   Μάλιστα! Προσευχή! Πόσοι ἀπὸ μᾶς δὲν ἔχετε γίνει ἱεροκατήγοροι γιὰ τὶς ἀταξίες τῶν ἱερέων; Τί βγαίνει μ’ αὐτό; Τίποτ’ ἄλλο παρὰ ψυχικὴ βλάβη. Πολλοὶ αἰσθάνονται τὴν ὁρμὴ νὰ συμβουλεύσουν τούτους. Δὲν τὸ ἀπορρίπτω καὶ αὐτό. Ἀλλὰ σὲ ἐρωτῶ: Ποιό εἶναι ἰσχυρότερο γιὰ ἕναν ἀνώτερό σου ἡ σοφὴ συμβουλή σου ἢ ἡ κατανυκτικὴ προσευχή; Ἀσφαλῶς ἡ προσευχή σου εἶναι ὄχι μόνο δυνατώτερη ἀλλὰ καὶ ἁρμοδιώτερη γιὰ τὸν ἱερέα σου. Ἑπομένως μὴ ὑποτιμοῦμε τὴν προσευχὴ καὶ λαχταροῦμε τὴν συμβουλὴ ποὺ φτάνει πολλὲς φορὲς μέχρις ἐλέγχου καὶ ὕβρεως. Αὐτὸ εἶναι ψυχικὴ ἀδυναμία καὶ ὄχι δύναμη. Ἀλλὰ μαζὶ μὲ τὴν προσευχὴ γιὰ τοὺς ἀνωτέρους πρέπει νὰ ἔχουμε καὶ τὴν συμβουλὴ γιὰ τοὺς ἴσους πρὸς ἐμᾶς! Εἶναι γνωστός σου ὁ ψάλτης, ὁ νεωκόρος, ὁ ἐπίτροπος, οἱ ὁποῖοι ἄλλοι ἀπὸ ζῆλο ἄλλοι ἀπὸ ἄγνοια χρηματομετροῦν τὴν ὥρα τοῦ κηρύγματος, τῆς θείας λειτουργίας κ.λ.π. Μία φιλικὴ σύσταση εἶναι προτιμώτερη τῆς πίσω ἀπ’ αὐτὸν κατακρίσεως ἐνώπιον ἄλλων.

   Τὸ κυριώτερο ὅμως ὅλων εἶναι ἡ προσοχὴ γιὰ τὸν ἑαυτό σου. Γιατί βιάζεσαι καὶ γιὰ ζήτημα χρόνου τὸ πολὺ 20 λεπτῶν συνωστίζεσαι σὰν τὸ πρόβατο κατὰ τὴν διανομὴ τοῦ ἀντιδώρου καὶ τῆς θείας κοινωνίας; Γιατί καρφώνεσαι στὸ κάθισμα καὶ δὲν ξεκουράζεις καὶ μιὰ ἄλλη δίπλα σου; Εἶσαι ἀσθενής; Δὲν ἔχω ἀντίρρηση. Ἐὰν ὅμως δὲν εἶσαι; Τί θέλεις καὶ πηγαίνεις σὲ ἀγρυπνίες καὶ δὲν ἀγωνίζεσαι κατὰ τοῦ ὕπνου ἀλλὰ σὰν τὸ πρόβατο κοιμᾶσαι; Ἀγρυπνία εἶναι αὐτή, ὅταν ἐκεῖνοι ποὺ θ’ ἀγρυπνήσουν φέρνουν μαζί τους καφὲ καὶ μπρίκια γιὰ τὴν νύκτα; Γιατί σὺ ἀναγκάζεις τὸν ἐπίτροπο νὰ σοῦ γίνεται κολλυβιστής, ἀνταλλάσσοντας κατὰ τὴν θεία λειτουργία κεριὰ καὶ χρήματα; Ἀλλὰ καὶ σύ, ποὺ γίνεται τὸ μυαλό σου περιστέρι καὶ φεύγει, πόσο πρέπει νὰ προσέχεις! Γιατί ψιθυρίζεις, μιλᾶς στὴν Ἐκκλησία; Γιατί λύνεις καὶ συνάπτεις συνοικέσια (προξενιά); Καὶ σὺ ὁ ὁποῖος τὸ κήρυγμα τὸ ἀκοῦς γιὰ ἄλλους κι ὄχι γιὰ τὸν ἑαυτό σου, πόσο δυστυχὴς εἶσαι! Τότε θὰ ὠφεληθεῖς ὅταν κατανυγεῖς, τότε κατανύγεσαι, ὅταν τὸ κήρυγμα τὸ ἐφαρμόζεις στὸν ἑαυτό σου! Ὠφελεῖσαι ὄχι ὅταν κρίνεις τὸ κήρυγμα καὶ ἐνθουσιάζεσαι, ἀλλ’ ὅταν κρίνεσαι, κατακρίνεσαι δι’ αὐτοῦ καὶ ταπεινώνεσαι. Ὁ ἐνθουσιασμός, ὅσο μεγάλος καὶ ἂν εἶναι, ἐὰν μείνει ἐνθουσιασμός, δὲν ὠφελεῖ· ἡ ταπείνωση οἰκοδομεῖ. Αὐτὴ θὰ σὲ κάμει καλύτερον, θὰ σὲ ἀλλάξει. Ὁ ἐνθουσιασμὸς εἶναι φούντωμα!   

   Τρομερώτατο καὶ διδακτικώτατο παράδειγμα εὐλάβειας σὲ ἱεροὺς χώρους εἶναι τὸ πάθημα τοῦ Ὀζὰ ἐπὶ τοῦ Δαυΐδ1, τὸ ὁποῖο ἔχει ὡς ἑξῆς: Ὁ Δαυῒδ θέλησε νὰ μεταφέρει τὴν Κιβωτὸ τῆς Διαθήκης, τὸ ἁγιώτατο τοῦτο ἀντικείμενο στὴν πρωτεύουσα τοῦ βασιλείου του, στὴν Ἱερουσαλήμ. Πρὸς τοῦτο συγκεντρώνει 70.000 ἄνδρες καὶ θέτει τὴν κιβωτὸ σὲ καινούργια ἅμαξα, τὴν ὁποία ἔσυραν δύο βόδια. Διόρισε δὲ ὡς ὁδηγοὺς ἁμαξηλᾶτες τὸν Ὀζὰ καὶ τοὺς δύο ἀδελφούς του, οἱ ὁποῖοι ἦσαν λαϊκοί. Ἐνῶ λοιπὸν ἡ λιτανεία προχωροῦσε μὲ ὕμνους καὶ ᾠδές, ὅταν ἔφθασαν σὲ κάποιο ἀνώμαλο ἔδαφος, τὰ βόδια ποὺ ἔσυραν τὴν ἅμαξα γλυστροῦν καὶ ἡ κιβωτὸς κινδυνεύει νὰ ἀνατραπεῖ. Ὁ Ὀζίας τόλμησε ν’ ἁπλώσει τὸ χέρι του νὰ κρατήσει τὴν κιβωτό. Τοῦτος ὅμως ἦταν λαϊκὸς καὶ ἀπαγορευόταν ν’ ἀγγίξει τὴν κιβωτό. Γι’ αὐτὸ «ἐθυμώθη ὀργῇ Κύριος καὶ ἔπαισε αὐτὸν ἐκεῖ», πέθανε δηλαδὴ ἐπὶ τόπου. Ὁ Δαυῒδ κατεπλάγη καὶ ἀπὸ φόβο δὲν θέλησε νὰ μεταφέρει στὴν Ἱερουσαλὴμ τὴν κιβωτὸ ἄλλος ἐκτὸς ἀπὸ τοὺς ὁρισμένους ὑπὸ τοῦ Νόμου Λευΐτες καὶ Ἱερεῖς. Πόσο εὐλαβέστεροι πρέπει νὰ εἴμαστε ’μεῖς βρισκόμενοι στὸν ναό, ὅπου θυσιάζεται ὁ Ἀμνὸς τοῦ Θεοῦ!

   Ἰδοὺ ἡ ἀταξία στὸν Ναὸ καὶ ἡ διόρθωσή της. Ἂς διορθωθοῦμε.

 
 

* Ἀπὸ τὸ βιβλίο: «Η ΖΩΗ ΤΟΥ ΧΡΙΣΤΟΥ», δεύτερος τόμος, Καλάμαι 1952, σελ. 75-78. (Οἱ μικρὲς φραστικὲς παρεμβάσεις καὶ τὰ ἔντονα στοιχεῖα, ὑπὸ ἱερομ. Ν.)

1. Β΄ Βασιλ. στ΄ 3-8. «Καὶ ἐπεβίβασαν τὴν κιβωτὸν Κυρίου ἐφ᾿ ἅμαξαν καινὴν καὶ ᾖραν αὐτὴν ἐξ οἴκου Ἀμιναδὰβ τοῦ ἐν τῷ βουνῷ· καὶ Ὀζὰ καὶ οἱ ἀδελφοὶ αὐτοῦ υἱοὶ Ἀμιναδὰβ ἦγον τὴν ἅμαξαν σὺν τῇ κιβωτῷ, καὶ οἱ ἀδελφοὶ αὐτοῦ ἐπορεύοντο ἔμπροσθεν τῆς κιβωτοῦ. Καὶ Δαυὶδ καὶ υἱοὶ Ἰσραὴλ παίζοντες ἐνώπιον Κυρίου ἐν ὀργάνοις ἡρμοσμένοις ἐν ἰσχύϊ, καὶ ἐν ᾠδαῖς καὶ ἐν κινύραις καὶ ἐν νάβλαις καὶ ἐν τυμπάνοις καὶ ἐν κυμβάλοις καὶ ἐν αὐλοῖς. Καὶ παραγίνονται ἕως ἅλω Ναχών, καὶ ἐξέτεινεν Ὀζὰ τὴν χεῖρα αὐτοῦ ἐπὶ τὴν κιβωτὸν τοῦ Θεοῦ κατασχεῖν αὐτὴν καὶ ἐκράτησεν αὐτήν, ὅτι περιέσπασεν αὐτὴν ὁ μόσχος. Καὶ ἐθυμώθη ὀργῇ Κύριος τῷ Ὀζά, καὶ ἔπαισεν αὐτὸν ἐκεῖ ὁ Θεός, καὶ ἀπέθανεν ἐκεῖ παρὰ τὴν κιβωτὸν τοῦ Κυρίου ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ. Καὶ ἠθύμησε Δαυὶδ ὑπὲρ οὗ διέκοψε Κύριος διακοπὴν ἐν τῷ Ὀζά· καὶ ἐκλήθη ὁ τόπος ἐκεῖνος Διακοπὴ Ὀζὰ ἕως τῆς ἡμέρας ταύτης.», δηλαδή: Τοποθέτησαν τὴν Κιβωτὸ πάνω σὲ μιὰ καινούργια ἅμαξα. Καὶ πήρανε τὴν Κιβωτὸ ἀπὸ τὴν οἰκία τοῦ Ἀμιναδάβ, ὁ ὁποῖος κατοικοῦσε σὲ κάποιον ἐκεῖ λόφο. Μεταξὺ ἐκείνων, ποὺ ἀκολουθοῦσαν, ἦσαν ὁ Ὀζὰ καὶ οἱ ἀδελφοί του, παιδιὰ τοῦ Ἀμιναδάβ. Ὁ Ὀζὰ ὁδηγοῦσε τὴν ἅμαξα, ἐπὶ τῆς ὁποίας ἦταν ἡ Κιβωτός. Οἱ ἀδελφοί του βάδιζαν μὲ σεβασμὸ μπροστὰ ἀπὸ τὴν Κιβωτό. Ὁ Δαυῒδ καὶ οἱ ἄλλοι Ἰσραηλῖτες πανηγύριζαν, παίζοντας ἐνώπιον τῆς Κιβωτοῦ ὄργανα μουσικά, κατάλληλα γιὰ ἰσχυροὺς τόνους, καὶ ψάλλοντας ᾠδές. Τὰ δὲ μουσικὰ ὄργανα ἦσαν κινύρες, νάβλες, τύμπανα, κύμβαλα καὶ αὐλοί. Ἡ ἱερὰ αὐτὴ πομπὴ ἔφθασε στὸ ἁλώνι τοῦ Ναχών. Ἐκεῖ ὁ Ὀζὰς ἅπλωσε τὸ χέρι του πάνω στὴν Κιβωτὸ τοῦ Θεοῦ, νὰ τὴν κρατήσει· καὶ τήν, κράτησε, διότι τὰ βόδια, ποὺ ἔσυραν τὴν Κιβωτό, τὴν ταλάντευσαν καὶ ὑπῆρχε φόβος νὰ πέσει. Ὁ Θεὸς ὀργίσθηκε πολὺ ἐναντίον τοῦ Ὀζά, κτύπησε αὐτὸν καὶ τὸν θανάτωσε στὸν τόπο ἐκεῖνο πλησίον τῆς Κιβωτοῦ τοῦ Κυρίου, ἐνώπιον τοῦ Θεοῦ. Ὁ Δαυῒδ λυπήθηκε πολύ, διότι διὰ τοῦ θανάτου διέκοψε ὁ Κύριος τὴν ζωὴ τοῦ Ὀζά. Γιὰ τοῦτο ὁ τόπος ἐκεῖνος ὀνομάσθηκε «Διακοπὴ Ὀζὰ» μέχρι τῆς ἡμέρας αὐτῆς.

Πηγή:https://pneumatikes-selides.blogspot.com/

«Πᾶνος» 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου