Παρασκευή 15 Ιανουαρίου 2021

Ἀντώνης Ἀντωνᾶς: Ἕνα ἐπετειακό ἀφιέρωμα ἀλλοιώτικο ἀπό τ᾿ ἄλλα

 

15η ΙΑΝΝΟΥΑΡΙΟΥ 1950 – ΕΝΩΤΙΚΟ ΠΑΛΛΑΪΚΟ ΔΗΜΟΨΗΦΙΣΜΑ.  ΕΛΛΑΣ – ΚΥΠΡΟΣ – ΕΝΩΣΙΣ… ΑΥΤΟΙ ΟΙ ΤΑΛΑΙΠΩΡΟΙ ΑΠΟΚΛΗΡΟΙ ΚΑΙ ΠΡΟΔΟΜΕΝΟΙ ΚΥΠΡΑΙΟΙ, ΑΝΑ ΤΟΥΣ ΑΙΩΝΕΣ ΑΓΩΝΙΖΟΝΤΑΙ ΝΑ ΠΑΡΑΜΕΙΝΟΥΝ ΕΛΛΗΝΕΣ ΚΑΙ ΝΑ ΕΝΩΘΟΥΝ ΜΕ ΤΗΝ ΜΗΤΕΡΑ ΕΛΛΑΔΑ….
 
Γράφει ὁ Ἀντώνης Ἀντωνᾶς
 

Ἑνωτικὸ Δημοψήφισμα στὴ Κύπρο 15ης Ἰανουαρίου 1950.

Ἐπὶ συνόλου 224.557 ψηφοφόρων, οἱ 215.108 ψήφισαν ὑπὲρ τῆς Ἕνωσης δηλ. τὸ 95.7%. Προϋπῆρξαν ἀκόμη δύο ἑνωτικὰ δημοψηφίσματα τὸ 1921 καὶ τὸ 1930 μὲ τὰ ἴδια ἀποτελέσματα. Τὸ δημοψήφισμα τοῦ 1950 ἔγινε μὲ προτροπὴ τοῦ Ἀρχιεπισκόπου Β' κατὰ κόσμο, Μιχαὴλ Χαραλάμπους Παπαϊωάννου (1870-1950) καὶ ἦταν ὑπὸ τὴν αἰγίδα τοῦ Μητροπολίτη Κιτίου, μετέπειτα Ἀρχιεπισκόπου Μακαρίου Γ'. Ἔλαβαν μέρος ὅλα τὰ κόμματα τῆς Κύπρου συμπεριλαμβανομένου ἀκόμη καὶ τοῦ ΑΚΕΛ τὸ ὁποῖο εἶχε καὶ τὴν σύμφωνο γνώμη τοῦ Ζαχαριάδη ἡγέτη τοῦ ΚΚΕ τότε, ὁ ὁποῖος αἰσιοδοξοῦσε ὅτι ὁ ΕΛΑΣ, θὰ εἶχε ἐπιβληθεῖ τελικὰ στὴν Ἑλλάδα καὶ προσδοκοῦσε στὴν ὑποστήριξη τῆς ΕΣΣΔ. (Δηλώσεις Ζιαρτίδη)
 

Παρότρυνε τὸν Κυπριακὸ λαὸ τὸ ΑΚΕΛ... «Νὰ κάμει τὴν 15η τοῦ Γενάρη μέρα θριάμβου γιὰ τὴν Ἕνωση καὶ σαρωτικὴ ἧττα γιὰ τὸ ξενικὸ ἰμπεριαλιστικὸ καθεστώς.» Φεῦ....
(Ἀποσπασματικὲς πληροφορίες: Ἄριστος Κάτσῃς « Πῶς φθάσαμε στὸ Ἑνωτικὸ Δημοψήφισμα τοῦ 1950». Ἐφημερίδα Πολίτης, 20 Ἰανουαρίου 2002».)
 

Θρηνοῦν οἱ Κύπριοι, ἀλλά
Ἀρματωμένοι καὶ ἕτοιμοι γιά
Λευτεριά...
Ἔργο τοῦ Χαμπή - Κοντέα.
 
 

Νὰ κόψουν τὰ δεσμὰ καί τα
συρματοπλέγματα. Τὴν Εἰρήνη
περιμένει ἡ Κύπρια προσφυγοπούλα...
Ἔργο του Τάσσου.
 
«Γράμματα στὴν μητέρα» (Ἑλλάδα). Τοῦ σύγχρονου ἐθνικοῦ μας ποιητῆ *Κώστα Μόντη.

Ὁ Ἑλληνολάτρης Μόντης*, γεννήθηκε στὶς 18 Φεβρουαρίου 1914 στὴν σκλαβωμένη ἀπὸ βαρβάρους σήμερα Ἀμμόχωστο. Συμμετεῖχε στὸν ἀπελευθερωτικὸ ἀγῶνα τῆς ἀγαπημένης του πατρίδας καὶ ἦταν διαποτισμένος μὲ τὰ Ἑλληνικὰ ἰδεώδη καὶ τὸ ὅραμα τῆς Ἕνωσης.

Μὲ πόνο ψυχῆς καὶ ἀπογοήτευση γιὰ τὴν εἰσβολὴ τῶν Τούρκων καὶ τὴν ἐγκατάλειψη τῆς Κύπρου ἀπὸ τὴν μάνα Ἑλλάδα, μέχρι τέλος τῆς ζωῆς του, ἀνεπανάληπτα, λυρικά, ποιήματα καὶ κείμενα ἔγραφε, ὅπως τὰ ἀνεπανάληπτα « Γράμματα στὴ μητέρα».

Ἄφησε τὴν τελευταία του πνοὴ στὴν προσφυγιὰ τὴν 1η τοῦ Μάρτη 2004 στὴ Λευκωσία.

Στὶς Ἐρινύες τὰ ᾿δωσε.
Τοῦ Ἀντώνη Ἀντωνᾶ.

Ὁ ἐθνικός μας ποιητής,
Ἑλληνολάτρης Μόντης,
τὰ γράμματα ποὺ ἔγραψε,
στὴ μάνα του Ἑλλάδα,
στὶς Ἐρινύες τά 'δωσε,
γιὰ νὰ τὰ μεταφέρουν.

Μεταθανάτιο ἄγγελμα,
θὰ παρέδιδαν, ἦταν καὶ συστημένο,
αὐτοὺς τοὺς «λίγους», νὰ τ᾿ ἀνεμίζουν
ποὺ δείλιασαν γιὰ νὰ θυμίζουν
ὅτι τὴν ἀδελφὴ Κύπρο ἄφησαν μόνη...

Ὦ, ξεῖν, ἀγέλλειν τοῖς Κυπρίοις, ὅτι τηδε κείμεθα....


Γράμματα στὴν μητέρα...
Τοῦ Κώστα Μόντη. Ἀπόσπασμα.

«Μητέρα, δὲν βλέπεις, πὼς μᾶς ἀφαίρεσαν τὰ ὀστᾶ καὶ σωριαζόμαστε στὸ παραμικρὸ καὶ προσπίπτουμε;........ Μᾶς εἶπαν, πὼς προεξῆχε ἡ καρδιὰ καὶ τὴν περιέκοψαν..... Κι᾿ εἴμαστε σ᾿ ἕνα μικρὸ νησὶ μητέρα, δὲν μποροῦν νά μᾶς τὰ φορτώσουν ὅλα.... Μητέρα, ἂν τὸ βρεῖς βαρὺ τὸ γράμμα μου, εἶναι ποὺ σκύβει ἀπάνω του ὁ Πενταδάκτυλος, φορτωμένος Τοῦρκο, ἂν τὸ βρεῖς ἀσήκωτο εἶναι ποὺ γονατίζει ἀπάνω του ὁ Πενταδάκτυλος φορτωμένος Τοῦρκο.... Ὅμως ἐμεῖς μὲ αὐτά, ποτίζαμε τοὺς οὐρανούς, δάκρυα μητέρα..... Γιατί ἡ Ἑλλάδα δὲν ἦρθε, γιατί ἦταν ψεύτικο τὸ μήνυμα, γιατί μᾶς εἶπαν ψέμα οἱ οὐρανοὶ καὶ ψέμα οἱ θάλασσες καὶ ψέμα τὰ χελιδόνια καὶ ψέμα ἡ καρδιὰ καὶ ψέμα οἱ ἱστορίες μας ........ Εἶχε λέει, ἄλλη δουλειὰ ἡ Ἑλλάδα... κάτι πανηγυρισμοὺς κι᾿ εἴμαστε καὶ μακριὰ καὶ δὲν μποροῦσε..... Καὶ οἱ δάσκαλοί μας ἔσκυψαν ντροπιασμένοι.....»

Ὁ Μόντης ποτὲ δὲν σίγησε τὴν ἀλήθεια...! «Σιγᾷν τὴν ἀλήθεια, ἐστὶ χρυσὸν θάπτειν.» Σοφοκλῆς.

*Ὁ ἀνεκτίμητος Κώστας Μόντης, ὁ σύγχρονος ἐθνικός μας ποιητής, ἦταν αὐτὸς ποὺ καθιέρωσε ποιήματα τῆς συνειδησιακῆς ταυτότητας τῶν Ἑλλήνων Κυπρίων. Τὸ ὕφος τῶν ποιημάτων του θὰ μείνει πάντα ἱστορικὰ διαχρονικὸ καὶ θὰ προκαλεῖ ὑπερηφάνεια, ἀλλὰ καὶ πύρρεια δάκρυα. Πολλὰ ἀπὸ τὰ ποιήματα τοῦ Μόντη μελοποίησε ὁ ἀείμνηστος φίλος Μάριος Τόκας.
 
Σὲ ἄλλο ἀπόσπασμα ........, περὶ «Ἕνωσης»*......

Καὶ τί θὰ γίνει τώρα;
Θὰ σχίσουμε τὰ παλιά μας τετράδια,
ποὺ ἦταν γεμᾶτα χρωματιστὴ «Ἕνωση»;

Θὰ σχίσουμε τὰ παλιά μας σχολικὰ τετράδια,
ποὺ ἦταν γεμᾶτα «Ἕνωση» διακοσμημένη,
μὲ γιασεμιὰ καὶ λεμονανθοὺς καὶ μαργαρῖτες:

Θὰ σχίσουμε τὰ παλιὰ ἀναγνωστικὰ τῶν παιδιῶν μας,
μὲ τὶς ἑλληνικὲς σημαῖες;

Θὰ πετάξουμε τ᾿ ἀγαπημένο μας,
ἀναμνηστικὸ σκουφὶ τοῦ Γυμνασίου,
μὲ τὴν « Ἕνωση» στὸ γείσο;

Θὰ πετάξουμε τὸν χάρακα τους καὶ τὴν τσάντα
καὶ τὸ ποδήλατο πού ᾿γράφαν « Ἕνωση»;

Ἀλήθεια πέστε μου τί θὰ γίνει τώρα;
Ἐρώτηση, χωρὶς ἀπάντηση!

Συμβολικοὶ εἶναι οἱ πιὸ κάτω καταπληκτικοὶ στίχοι τοῦ ποιητῆ Γιάννη Παπαδόπουλου:

«Τὸ Γράμμα καὶ ἡ Ὁδός»

«Ὅταν πιὰ εἴδαμε κι ἀποείδαμε:
μὲ τὰ τηλεγραφήματα καὶ τὲς πρεσβεῖες,
κλείσαμε τὴ μικρή μας ζωὴ σ᾿ ἕνα φάκελλο μικρό
ποὺ νὰ χωράει στὴ φούχτα μιᾶς μαθητριούλας,
στὸν προβολέα ἑνὸς ποδηλάτου,
στὴ ράχη ἑνὸς βιβλίου
καὶ γράψαμε μὲ κόκκινο μελάνι τὴ διεύθυνση:

Ἀξιότιμον Ἑλληνικὸν Κυπριακὸν λαόν,
Ὁδὸν Ἐλευθερίας ἡ θανάτου
Χωριὰ καὶ πόλεις,
Κύπρον
».

Ἐκπληκτικὴ ἀπόδοση καὶ ἀνεπανάληπτο μήνυμα!
(1) «"Στιγμὲς" τῆς εἰσβολῆς». Τοῦ Κώστα Μόντη. (Ἐνδεικτικὰ ἀποσπάσματα.)
(2) «Παιδὶ μὲ μιὰ φωτογραφία» Τοῦ Κυριάκου Χαραλαμπίδη
(3) «Ἐξομολόγηση» Τοῦ Κύπρου Χρυσάνθη.

1. «Εἶναι δύσκολο νὰ πιστέψω πώς μᾶς τοὺς ἔφερε ἡ θάλασσα τῆς Κερύνειας, εἶναι δύσκολο πώς μᾶς τοὺς ἔφερε ἡ ἀγαπημένη θάλασσα τῆς Κερύνειας...
Ἀνασήκωσε τὴν πλάτη καὶ ἀπόσεισέ τους, Πενταδάκτυλε μου, ἀνασήκωσε τὴν πλάτη...
»
Συλλογὴ Πικραινόμενος ἐν ἑαυτῷ τοῦ 1975. Κώστας Μόντης

2. Κυριάκος Χαραλαμπίδης, «Παιδὶ μὲ μιὰ φωτογραφία»

Θόλος, Ἐκδόσεις Ἄγρα, Ἀθήνα, 1998, σελ,11. Μελοποιήθηκε ἀπὸ Μάριο Τόκα. Τραγουδήθηκε ἀπὸ Δημήτρη Μητροπάνο.
 
Ἀπόσπασμα.

«Παιδὶ μὲ μιὰ φωτογραφία στὸ χέρι
μὲ μιὰ φωτογραφία στὰ μάτια του βαθιά
καὶ κρατημένη ἀνάποδα μὲ κοίταζε....
»

3. Κύπρος Χρυσάνθης, «Ἐξομολόγηση»
Ἀπόσπασμα.

Λυρικὸς λόγος Β', Ἵδρυμα Α.Γ. Λεβέντη, Λευκωσία 1985, σελ. 71.
«Δῶστε μας πίσω τὰ παιδιά μας,
Καὶ τὴν ψυχή μας, τὴν ψυχή μας.
Δὲν ἔχουν ἔλεος οἱ κουβέρτες σας,
Δὲν ἔχουν τὴν ξανθὴ ματιὰ τοῦ βρέφους μας....»

Αὐτὰ τὰ λίγα καὶ ἄλλα μύρια,
γιὰ τὴν περήφανη Κύπρο,
τὴν ἀγκαθοστεφανωμένη, χιλιοσταυρωμένη,
ἀλλὰ καὶ δαφνοστεφανωμένη Ἡρωίδα...

Σ᾿ ἀθάνατο νερὸ βαφτίστηκε,
μ᾿ ἁγιασμένο μύρο τὴν ἀλοίψανε,
μ᾿ ἁγίασμα τῶν «σκλαβωμένων»,
Ἀποστόλων Βαρνάβα καὶ Ἀνδρέα, τὴν ποτίσανε,
μὲ θεία κοινωνία ἀπὸ αἷμα ἁγίων
καὶ ἡρώων τὴν κοινωνήσανε.....

Τοῦτο μοῦ ἐστὶ τὸ αἷμα ...δεῦτε λάβετε....
Τὴ Ἁγία ἀθάνατη ἐναλία, θαρσίδα,
εὐελαίω, κυοφόρω,* Αλασία χώρα Κύπρῳ...


Τοῦ Ἀντώνη Αντωνά.

*Λατζιά... Δρῦς ἡ κληθρόφυλλος. (Quercus alnifolia.). Εἶναι ἡ ἀείφυλλη σκληρόφυλλη δρῦς καὶ εἶναι μοναδικὸ δέντρο στὸν κόσμο ποὺ φύεται μόνο στὰ πυριγενὴ βουνὰ τοῦ Τρόοδους. Τὰ φύλλα του εἶναι ἕνα καλλιτέχνημα. Καταπράσινα ἀπὸ πάνω καὶ ὁλόχρυσα ἀπὸ κάτω σὰν φύλλο ἀτόφιου χρυσοῦ, μὲ καλλιτεχνικὲς φυσικὲς ραβδώσεις. Τὸ 2006 ἀνακηρύχθηκε σὰν ἐθνικὸ δέντρο τῆς Κύπρου.

Αὐτὸ εἶναι τό *«χρυσοπράσινο φύλλο», ποὺ ἀντιπροσωπεύει καὶ τὴν μοναδικὴ σπάνια ὀμορφιὰ τῆς Κύπρου.

*Αλασία: Μὲ βάση νεότερες μελέτες ἡ ἀρχαία αὐτὴ ὀνομασία τῆς Κύπρου, προέρχεται ἀπὸ ἀρχαιοελληνικὲς ρίζες. Ἀπὸ τὸ Αλς-Αλος = Θάλασσα δηλ. «Χώρα τῆς Θάλασσας.»

*Χρυσοπράσινο Φύλλο.
Γῆ τῆς λεμονιᾶς, τῆς ἐλιᾶς,
γῆ τῆς ἀγκαλιᾶς, τῆς χαρᾶς,
γῆ τοῦ πεύκου, τοῦ κυπαρισσιοῦ,
τῶν παλληκαριῶν καὶ τῆς ἀγάπης.

Γῆ τοῦ ξεραμένου λιβαδιοῦ,
γῆ τῆς πικραμένης Παναγιᾶς,
γῆ τοῦ λίβα, τ᾿ ἄδικου χαμοῦ,
τ᾿ ἄγριου καιροῦ τῶν ἡφαιστείων,
γῆ τῶν κοριτσιῶν ποὺ γελοῦν,
γῆ τῶν ἀγοριῶν ποὺ μεθοῦν,
γῆ τοῦ μύρου, τοῦ χαιρετισμοῦ,

Κύπρος τῆς ἀγάπης καὶ τοῦ ὀνείρου.
Χρυσοπράσινο φύλλο,
ριγμένο στὸ πέλαγος...


Στίχοι: Λεωνίδας Μαλένης.
Μουσική: Μίκης Θεοδωράκης.

ΕΣΕΙΣ ΠΟΥ ΤΗΝ ΚΥΠΡΟ ΕΓΚΑΤΑΛΕΙΨΑΤΕ ΚΑΙ ΠΡΟΔΩΣΑΤΕ….. ΚΑΙ ΕΣΚΕΜΜΕΝΑ ΠΥΡΠΟΛΗΣΑΤΕ ΤΟ ΠΡΟΑΙΩΝΙΟ ΟΡΑΜΑ ΤΗΣ ΕΝΩΣΗΣ … ΘΥΜΗΘΕΙΤΕ… ΟΙ ΕΡΙΝΥΕΣ ΘΑ ΣΑΣ ΒΟΗΘΗΣΟΥΝ ΚΑΙ ΑΦΥΠΝΙΣΟΥΝ….

Οἱ Τοῦρκοι τὴν Κύπρο κτυποῦν ἐμεῖς εἴμαστε Ἑλλάς - Ἡ Κύπρος κεῖται μακράν...
ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΑΝΤΩΝΑΣ - ΣΥΓΓΡΑΦΕΑΣ
 
«Πᾶνος» 

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου