Ὁ Ὅσιος Εὐθύμιος ὁ Μέγας
Τὶ κοινὸν Εὐθύμιε σοὶ καὶ τῷ βίῳ;
Πρὸς Ἀγγέλους ἄπαιρε τοὺς ξένους βίου
Λῆξε βίου Εὐθύμιος εἰκάδι ἠϋγένειος.
Ὁ Ὅσιος Εὐθύμιος ὁ Μέγας γεννήθηκε στὴ Μελιτηνὴ τῆς Ἀρμενίας τὸ ἔτος 377 μ.Χ. κατὰ τοὺς χρόνους τῆς βασιλείας τοῦ Γρατιανοῦ (375 – 383 μ.Χ.). Οἱ γονεῖς του Παῦλος καὶ Διονυσία, ἀνῆκαν σὲ ἐπίσημη γενιά. Ἄτεκνοι ὄντες, ἀξιώθηκαν νὰ ἀποκτήσουν παιδί, τὸ ὁποῖο ἀφιέρωσαν στὴ διακονία τοῦ Θεοῦ στὸ ὁποῖο καὶ κατὰ θεία ἐπιταγὴ ἔδωσαν τὸ ὄνομα Εὐθύμιος, ἀφοῦ μὲ τὴν γέννησή του τοὺς χάρισε τὴν εὐθυμία, τὴ χαρὰ καὶ τὴν ἀγαλλίαση.
Σὲ ἡλικία μόλις τριῶν ἐτῶν ὁ Εὐθύμιος ἔχασε τὸν πατέρα του. Τότε ἡ χήρα μητέρα του τὸν παρέδωσε στὸν εὐλαβὴ Ἐπίσκοπο τῆς Μελιτηνῆς Εὐτρώϊο, ὁ ὁποῖος, μαζὶ μὲ τοὺς ἀναγνῶστες Ἀκάκιο καὶ Συνόδιο ποὺ ἔγιναν ἀργότερα Ἐπίσκοποι Μελιτηνῆς, τὸν ἐκπαίδευσε καλῶς καί, ἀφοῦ τὸν κατέταξε στὸν ἱερὸ κλῆρο, τὸν τοποθέτησε ἔξαρχο τῶν μοναστηρίων.
Ἀπὸ τὴ Μελιτηνὴ ὁ Ὅσιος μετέβη, περὶ τὸ 406 μ.Χ., στὰ Ἱεροσόλυμα καὶ κλείσθηκε στὸ σπήλαιο τοῦ Ἁγίου Θεοκτίστου, ὅπου καὶ ἀσκήτευε μὲ αὐστηρότητα καὶ ἀναδείχθηκε μοναζόντων κανόνας καὶ καύχημα. Τόσο δὲ πολὺ πρόκοψε στὴν ἀρετή, ὥστε πολλοὶ ἀπὸ τοὺς Σαρακηνοὺς πίστεψαν στὸν Χριστό. Τὰ μεγάλα πνευματικά του χαρίσματα γρήγορα τὸν ἀνέδειξαν καὶ ἡ φήμη του ὡς Ἁγίου ἁπλώθηκε παντοῦ. Γύρω του συγκεντρώθηκαν πάμπολλοι μοναχοί, οἱ ὁποῖοι τὸν ἐξέλεξαν ἡγούμενό τους.
Ὁ Μέγας Εὐθύμιος μὲ τὴν ἁγιότητα τοῦ βίου του συνετέλεσε στὸ νὰ ἐπιστρέψουν στὴν πατρώα εὐσέβεια πολυάριθμοι αἱρετικοί, ὅπως Μανιχαῖοι, Νεστοριανοὶ καὶ Εὐτυχιανοί, ποὺ ἀπέρριπταν τὶς ἀποφάσεις τῆς Δ’ Οἰκουμενικῆς Συνόδου. Παντοῦ, στὴν Αἴγυπτο καὶ τὴ Συρία, ἐπικρατοῦσαν οἱ Μονοφυσίτες. Στὴν Παλαιστίνη ὅμως, χάρη στὴν παρουσία τοῦ Ἁγίου Εὐθυμίου καὶ τῶν μαθητῶν του, ἐπικράτησε ἡ Ὀρθοδοξία. Καὶ ὅταν ὁ Ὅσιος συνάντησε τὴν βασίλισσα Εὐδοκία, ἡ ὁποία εἶχε περιπλακεῖ στὰ δίκτυα τῆς αἱρέσεως τῶν Μονοφυσιτῶν, τόσο πειστικὰ καὶ ἀκαταμάχητα μίλησε πρὸς αὐτήν, ὥστε τὴν ἀπέδωκε στὰ ὀρθόδοξα δόγματα.
Ὁ Ὅσιος Εὐθύμιος ὁ Μέγας εἶχε λάβει ἀπὸ τὸν Θεὸ τὸ προορατικὸ χάρισμα καὶ τὴ δύναμη τῆς θαυματουργίας. Μὲ ἐλάχιστα ψωμιὰ κατόρθωσε νὰ χορτάσει τετρακόσιους ἀνθρώπους, ποὺ κάποτε τὴν ἴδια μέρα τὸν ἐπισκέφθηκαν στὸ κελί του. Πολλὲς γυναῖκες ποὺ ἦταν στεῖρες, ὅπως καὶ ἡ δική του μητέρα, μὲ τὶς προσευχὲς τοῦ Ἁγίου ἀπέκτησαν παιδὶ καὶ ἔζησαν τὴν χαρὰ τῆς τεκνογονίας. Καὶ ὅπως ὁ Προφήτης Ἠλίας, ἔτσι καὶ αὐτὸς προσευχήθηκε στὸν Θεὸ καὶ ἄνοιξε τὶς πύλες τοῦ οὐρανοῦ καὶ πότισε μὲ πολὺ βροχὴ τὴ διψασμένη γῆ, ἡ ὁποία καὶ ἀναζωογονήθηκε καὶ ἔδωσε πλούσιους τοὺς καρπούς της.
Ἐνῶ κάποτε τελοῦσε τὸ μυστήριο τῆς Θείας Εὐχαριστίας, οἱ πιστοὶ εἶδαν μία δέσμη φωτὸς ποὺ ξεκινοῦσε ἀπὸ τὸν οὐρανὸ καὶ κατερχόταν μέχρι τὸν Ἅγιο. Τὸ οὐράνιο αὐτὸ φῶς, παρέμεινε μέχρι ποὺ τελείωσε ἡ Θεία Λειτουργία καὶ δήλωνε τὴν ἐσωτερικὴ καθαρότητα καὶ λαμπρότητα τοῦ Ἁγίου. Ἐπίσης, σημάδι τῆς ἁγνότητας καὶ τῆς ἁγιότητάς του ἀποτελοῦσε καὶ τὸ γεγονὸς ὅτι ἦταν σὲ θέση νὰ γνωρίζει ποιὸς προσερχόταν νὰ κοινωνήσει μὲ καθαρὴ ἢ σπιλωμένη συνείδηση.
Ὁ Ὅσιος κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη τὸ ἔτος 473 μ.Χ., σὲ ἡλικία 97 ἐτῶν, ἐπὶ βασιλείας Λέοντος τοῦ Μεγάλου (457 – 474 μ.Χ.).
Ἡ Σύναξή του ἐτελεῖτο στὴ Μεγάλη Ἐκκλησία.
Ἀπολυτίκιον. Ἦχος δ’.
Εὐφραίνου ἔρημος ἡ οὐ τίκτουσα, εὐθύμησον ἡ οὐκ ὠδίνουσα· ὅτι ἐπλήθυνέ σοι τέκνα, ἀνὴρ ἐπιθυμιῶν τῶν τοῦ Πνεύματος, εὐσεβείᾳ φυτεύσας, ἐγκρατείᾳ, ἐκθρέψας, εἰς ἀρετῶν τελειότητα. Ταῖς αὐτοῦ ἱκεσίαις, Χριστὲ ὁ Θεός, σῶσον τὰς ψυχὰς ἡμῶν.
Ἕτερον Ἀπολυτίκιον. Ἦχος δ’. Ταχὺ προκατάλαβε.
Ὡς δῶρον θεόσδοτον καὶ εὐθυμίας ἀρχή, ἐκ στείρας ἐβλάστησας τῇ Ἐκκλησίᾳ Χριστοῦ, Εὐθύμιε Ὅσιε· ὅθεν δι’ εὐσεβείας, διαλάμψας τῷ κόσμῳ, γέγονας Μοναζόντων πρακτικὸς ὑποφήτης· διὸ τοὺς σὲ εὐφημοῦντας, Χριστῷ οἰκείωσαι.
Κοντάκιον. Ἦχος πλ. δ’. Ὡς ἀπαρχὰς τῆς φύσεως.
Ἐν τῇ σεπτῇ γεννήσει σου, χαρὰν ἡ κτίσις εὕρατο, καὶ ἐν τῇ θείᾳ μνήμῃ σου Ὅσιε, τὴν εὐθυμίαν ἔλαβε, τῶν πολλῶν σου θαυμάτων· ἐξ ὧν παράσχου πλουσίως ταῖς ψυχαῖς ἡμῶν, καὶ ἀποκάθαρον ἁμαρτημάτων κηλῖδας, ὅπως ψάλλωμεν, Ἀλληλούϊα.
Ἕτερον Κοντάκιον. Ἦχος πλ. δ’. Τῇ ὑπερμάχῳ.
Στειρωτικῆς ἀπὸ νηδύος ἀνεβλάστησας
Καὶ γεωργὸς τῆς εὐσεβείας ὤφθης ἄριστος,
Μοναστῶν δὲ ὑποφήτης καὶ ποδηγέτης.
Ἀλλ’ ὡς θείας εὐθυμίας πέλων ἔμπλεως
Ἀθυμίας ψυχικῆς ἡμᾶς ἀπάλλαξον
Τοὺς βοῶντάς σοι, χαίροις Πάτερ Εὐθύμιε.
Μεγαλυνάριον.
Ἐξ ἀκάρπου μήτρας ἀποτεχθείς, κατάκαρπος ὤφθης, τοῖς τοῦ Πνεύματος ἀγαθοῖς, δι’ ὧν ἀγαθύνεις, Πατέρων τὰς χορείας, Εὐθύμιε παμμάκαρ, ἀσκήσας ἄριστα.
Ὁ Ἅγιος Ζαχαρίας ὁ Νεομάρτυρας
Σκελών πλατυσμώ εν πλάτει οικείς πόλου,
Ω Ζαχαρία, και βραβείον λαμβάνεις.
Ὁ Νεομάρτυς Ζαχαρίας καταγόταν ἀπὸ τὰ μέρη τῆς Ἄρτας. Σὲ μικρὴ ἡλικία ἐξισλαμίσθηκε καὶ ἦρθε στὶς Παλαιὲς Πάτρες ὅπου ἐξασκοῦσε τὴν τέχνη τοῦ γουναρᾶ. Ὅμως μετανόησε ποὺ ἀλλαξοπίστησε. Ἔτσι, ἀφοῦ ἦλθε σὲ μετάνοια, βρῆκε κάποιο πνευματικὸ στὸν ὁποῖο ἐξομολογήθηκε τὸ ἁμάρτημα τῆς ἐξωμοσίας του καὶ ζήτησε τὴν εὐλογία νὰ πορευθεῖ πρὸς τὸ μαρτύριο. Ὁ πνευματικός, φοβούμενος μήπως ὁ Μάρτυρας δειλιάσει κατὰ τὴν διάρκεια τῶν βασανιστηρίων, τὸν ἀπέτρεπε. Τότε ὁ Ἅγιος ἀποκρίθηκε στὸν πνευματικὸ καὶ τοῦ εἶπε: «Ἔχω τόση δίψα νὰ βασανισθῶ γιὰ τὸν Χριστό, ὅπου ἐπιθυμῶ νὰ λάβω, ἂν ἦταν δυνατόν, καὶ περισσότερα βασανιστήρια, ἀπὸ αὐτὰ πού μου ἀνέφερες». Πρὸ τῶν λόγων αὐτῶν τῆς δυνάμεως τῆς πίστεως καὶ τῆς ἀγάπης στὸν Χριστό, πνευματικὸς μετέδωσε τὰ Ἄχραντα Μυστήρια στὸν Ἅγιο καὶ τὸν εὐλόγησε. Ὁ Ἅγιος πῆγε στὸ ἐργαστήριό του, πούλησε ὅλα του τὰ ὑπάρχοντα τὰ ὁποῖα ἔδωσε ἐλεημοσύνη στοὺς πτωχοὺς καὶ παρουσιάσθηκε στὸν κριτή, ἐνώπιον τοῦ ὁποίου ὁμολόγησε στὴν πίστη του στὸν Χριστό. Παρὰ τὶς κολακεῖες, ἐκεῖνος ἐπέμενε σθεναρὰ στὴν ὁμολογία του. Ἔτσι τὸν ἔκλεισαν στὴν φυλακὴ καὶ τὸν βασάνισαν ἐπὶ πολλὲς ἡμέρες. Ἐκεῖνος ὑπέμεινε τὰ φρικτὰ μαρτύρια μὲ πνευματικὴ ἀνδρεία καὶ ἀξιοθαύμαστη καρτερία, γιὰ νὰ παραδώσει τὸ πνεῦμα του τὸ 1782 μ.Χ. Ἡ τοπικὴ Ἐκκλησία τῆς Ἄρτας ἑορτάζει τὴν μνήμη του καὶ εἰκόνα του φυλάσσεται στὴν ἱερὰ μονὴ Κάτω Παναγιᾶς Ἄρτας. Τὴν μνήμη του πανηγυρίζει ἐπίσης καὶ ἡ τοπικὴ Ἐκκλησία τῶν Πατρών, ἀφοῦ ὁ Ἅγιος ἐργάσθηκε ἐκεῖ.
Ἀπολυτίκιον. Ἦχος δ’. Ταχὺ προκατάλαβε.
Τῆς Ἄρτης ἀγλάϊσμα, καὶ Νεομάρτυς κλεινός, ἐν Πάτραις ὡς ἤθλησας, ὑπὲρ Χριστοῦ τοῦ Θεοῦ, ἐδείχθης μακάριε· σὺ γὰρ τὸν τρώσαντά σε, καθελὼν δι’ ἀγώνων, γέρας ἐδέξω θεῖον, Ἀθλητὰ Ζαχαρία, πρεσβεύων ὑπὲρ πάντων ἡμῶν τῶν εὐφημούντων σε.
Κοντάκιον. Ἦχος γ’. Ἡ Παρθένος σήμερον.
Τοῦ Χριστοῦ δεξάμενος, ἐν τῇ ψυχῇ τὴν ἀγάπην, ἀπτοήτως ὥρμησας, πρὸς τοὺς ἀγῶνας θεόφρον· ὅθεν σε, ὡς ἀριστεύσαντα ὀ Δεσπότης, μέτοχον, τῶν πάλαι ἔδειξεν Ἀθλοφόρων, Ζαχαρία Νεομάρτυς· μεθ’ ὧν δυσώπει, ὑπὲρ ἡμῶν ἐκτενῶς.
Μεγαλυνάριον.
Χαίροις Νεομάρτυς τοῦ Ἰησοῦ, Ἄρτης σεπτὸς γόνος, καὶ Πατραίων ὁ στηριγμός· χαίροις Ζαχαρία, Ἀγγέλων συμπολῖτα, μεθ’ ὧν ἡμῖν ἐξαίτει, τὸ θεῖον ἔλεος.
Οἱ Ἅγιοι Βάσσος, Εὐσέβιος, Εὐτύχιος καὶ Βασιλείδης οἱ Μάρτυρες
Εις τον Βάσσον
Χεῖρας Βάσσου τέμνουσι χεῖρες δημίων,
Χεῖρες βέβηλοι, χεῖρας ἡγιασμένας.
Εις τον Ευσέβιον
Τμηθεὶς πέλυξιν Εὐσέβιος πᾶν μέλος,
Τὴν Ὀρθόδοξον Πίστιν ἄτρωτος μένει.
Εις τον Ευτύχιον
Εὐτύχιον διεῖλον εἰς μέρη τρία,
θείως Θεοῦ Πρόσωπα τιμῶντα τρία.
Εις τον Βασιλίδην
Ἀπορραγῆναι μὴ θέλων Βασιλίδης,
Μοίρας Ἀθλητῶν, ἐρράγη τὴν γαστέρα.
Οἱ Ἅγιοι Μάρτυρες Βάσσος, Εὐσέβιος, Εὐτύχιος καὶ Βασιλείδης ἔζησαν κατὰ τοὺς χρόνους τοῦ αὐτοκράτορα Διοκλητιανοῦ (284 – 305 μ.Χ.), περὶ τὰ τέλη τοῦ 3ου μ.Χ. αἰῶνος. Ἦταν πλούσιοι καὶ μέλη τῆς Συγκλήτου. Προσῆλθαν
στὸν Χριστὸ καὶ βαπτίσθηκαν, ὅταν παραστάθηκαν στὸ μαρτύριο τοῦ Ἐπισκόπου Θεοπέμπτου († 5 Ἰανουαρίου), ὁ ὁποῖος ὑπέμεινε μὲ πνευματικὴ ἀνδρεία τὰ φρικώδη βασανιστήρια ποὺ τὸν εἶχαν ὑποβάλει οἱ εἰδωλολάτρες.
Οἱ εἰδωλολάτρες τοὺς κατήγγειλαν ὡς Χριστιανούς. Ἀμέσως τοὺς συνέλαβαν καὶ τοὺς ὁδήγησαν μπροστὰ στὸν αὐτοκράτορα. Οἱ Ἅγιοι δὲν δείλιασαν καθόλου, ἀλλὰ διακήρυξαν μὲ παρρησία τὴν πίστη τους στὸν Χριστὸ καὶ πρόθυμα
βάδισαν τὴν ὁδὸ τοῦ μαρτυρίου.
Στὸ Συναξάρι ἀναφέρεται, ὅτι πρῶτα τοὺς ἀφαίρεσαν τὶς ζῶνες, τὰ διακριτικὰ δηλαδὴ τοῦ ἀξιώματός τους καὶ ἔπειτα ὑπέβαλαν τὸν καθένα σὲ σκληρὰ βασανιστήρια.
Τὸν Ἅγιο Βάσσο τὸν ἔριξαν μέχρι τοὺς μηροὺς σὲ βόθρο, τοῦ ἔκοψαν τὰ χέρια καὶ ἀκολούθως τοῦ κομμάτιασαν ὅλο τὸ σῶμα. Ἔτσι ὁ Ἅγιος παρέδωσε τὴν ψυχή του στὸν Κύριο.
Τὸν Ἅγιο Εὐσέβιο τὸν κρέμασαν ἀπὸ τὸ κεφάλι καὶ τοῦ τεμάχισαν τὸ σῶμα μὲ τσεκούρια.
Τὸν Ἅγιο Εὐτύχιο τὸν ἔβαλαν σὲ τέσσερις πασσάλους, τέντωσαν μὲ δύναμη τὸ σῶμα του καὶ τὸν χώρισαν σὲ κομμάτια.
Τοῦ Ἁγίου Βασιλείδου τοῦ ξέσκισαν τὴν κοιλιά.
Ἔτσι καὶ οἱ Ἅγιοι αὐτοὶ Μάρτυρες ἔλαβαν τὸ στέφανο τοῦ μαρτυρίου.
Οἱ Ἅγιοι Ἰννᾶς, Πιννᾶς, Ριμμᾶς οἱ Μάρτυρες
Θάλψις δεχέσθω τοὺς Ἀθλητὰς τοῦ κρύους,
Ἰννᾶν, Πιννᾶν, Ῥιμμᾶν τε τοὺς κρυσταλλίνους.
Οἱ Ἅγιοι Μάρτυρες Ἰννᾶς, Πιννᾶς καὶ Ριμμᾶς κατάγονταν ἀπὸ τὴν περιοχὴ τῆς Σκυθίας καὶ ὀνομάζονταν «οἱ κρυστάλλινοι». Συνελήφθησαν ἀπὸ βαρβάρους εἰδωλολάτρες καὶ ὁδηγήθηκαν στὸν ἄρχοντα τῆς χώρας τους. Τοὺς ἔδεσαν, λοιπόν, σὲ περίοδο τρομεροῦ ψύχους σὲ ξύλα μέσα σὲ παγωμένο ποτάμι. Ἐκεῖ τελείωσε ἡ ζωή τους μὲ ἀνυπόφορους πόνους, λόγω τοῦ ψύχους καὶ παρέδωσαν τὶς μακάριες ψυχές τους στὰ χέρια τοῦ Θεοῦ.
Ὁ Ἅγιος Πέτρος ὁ Τελώνης
Καλεῖ σε Πέτρε Χριστὸς ἐκ τελωνίου,
Πρὸς ἀρετὴν πρίν, νῦν δὲ πρὸς τρυφὴν πόλου.
Ὁ Ἅγιος Πέτρος εἶχε τὸ ἀξίωμα τοῦ πατρικίου κατὰ τοὺς χρόνους τοῦ αὐτοκράτορα Ἰουστινιανοῦ (527 – 565 μ.Χ.) καὶ ἦταν διοικητὴς τῆς Ἀφρικῆς. Δυστυχῶς ἦταν ἄνθρωπος ἄσπλαχνος, ἀνελεήμων, πλεονέκτης καὶ φιλάργυρος. Κάποτε προσῆλθε σὲ αὐτὸν ἕνας φτωχός, γιὰ νὰ τὸν δοκιμάσει καὶ τοῦ ζητοῦσε ἐλεημοσύνη. Τότε ἐκεῖνος ἅρπαξε ἕναν ἄρτο, ἀπὸ ἐκείνους ποὺ ἐκείνη τὴν στιγμὴ τοῦ εἶχε φέρει ὁ ἀρτοποιὸς καὶ σὰν πέτρα τὸν πέταξε κατὰ τοῦ φτωχοῦ ἀνθρώπου.
Μὲ τὴν χάρη τοῦ Θεοῦ, κάποια στιγμὴ κράτησε στὰ χέρια του τὸ Ἱερὸ Εὐαγγέλιο. Ἀπὸ περιέργεια τὸ ἄνοιξε, ἀλλὰ ἡ ἀνάγνωσή του δὲν τὸν ἄφησε ἀδιάφορο. Τότε ἄνοιξαν τὰ μάτια του. Καὶ μὲ εἰλικρίνεια εἶδε τὸν πραγματικό του ἑαυτό. Μὲ θλίψη εἶδε τὴν ἀληθινὴ εἰκόνα τῆς ψυχικῆς του καταστάσεως. Ἀμέσως ἦλθε στὸν ἑαυτό του ἐφαρμόζοντας τὸν λόγο τῶν Πατέρων: «Εἴσελθε στὸν ἑαυτό σου. Ἐκεῖ ἡ χαρὰ καὶ ἡ βασιλεία». Στὴ μνήμη του καὶ στὴ συνείδησή του ἔρχονταν οἱ φυσιογνωμίες τῶν τελώνων τοῦ Εὐαγγελίου, τοὺς ὁποίους ὁ Χριστὸς ἔσωσε. Καί, ὅπως ἐκεῖνοι, μετανόησε.
Τότε, σὲ ὥρα ἀσθένειας, εἶδε ὄνειρο. Τοῦ φάνηκε ὅτι παρίστατο στὴν κρίση τοῦ Θεοῦ, ὁ Ὁποῖος ἄλλους δικαίωνε καὶ ἄλλους καταδίκαζε. Ἐκείνη τὴν ὥρα τῆς κρίσεως εἶδε κοντά του μία ζυγαριά. Στὸ ἀριστερὸ μέρος τῆς ζυγαριᾶς ἔβλεπε νὰ συγκεντρώνονται δαίμονες καὶ νὰ ἐναποθέτουν πολλὲς κακές του πράξεις, ἐνῶ στὸ δεξιό του ἔβλεπε Ἀγγέλους νὰ μὴν βρίσκουν κάποιο ἄλλο καλὸ νὰ ἐναποθέσουν πρὸς ἰσορροπία τῆς ζυγαριᾶς, παρὰ μόνο τὸν ἄρτο ἐκεῖνο ποὺ πέταξε μὲ θυμὸ κατὰ τοῦ φτωχοῦ.
Ἀφοῦ ξύπνησε, ἔλαβε τὴ μεγάλη καὶ σωτήρια ἀπόφασή του. Μοίρασε τὴν περιουσία του στοὺς φτωχοὺς καὶ ἔκανε ἔργο του νὰ ἀνευρίσκει τοὺς πάσχοντες καὶ τοὺς ἐνδεεῖς. Ἀλλὰ ἡ χαρακτηριστικότερη ἀπόδειξη τῆς τέλειας καὶ καλῆς ἀλλοιώσεώς του καὶ τῆς αὐταπαρνήσεώς του εἶναι, ὅτι πούλησε σὰν δοῦλο τὸν ἴδιο του τὸν ἑαυτὸ καὶ ἔδωσε τὰ χρήματα ποὺ πῆρε στοὺς φτωχούς.
Ἀφοῦ ἀνέκτησε τὴν ἐλευθερία του πῆγε στὰ Ἱεροσόλυμα, γιὰ νὰ προσκυνήσει τοὺς Ἅγιους Τόπους, ὅπου σταυρώθηκε καὶ ἀναστήθηκε ὁ Σωτήρας τοῦ κόσμου. Καὶ τέλος, ἐπέστρεψε στὴν Κωνσταντινούπολη, ὅπου καὶ ὁσίως κοιμήθηκε καὶ ἐνταφιάσθηκε στὴν τοποθεσία τοῦ Βοός, στὸ πατρικό του σπίτι, πτωχὸς κατὰ κόσμον, ἀλλὰ πλούσιος σὲ αἰώνιους θησαυρούς.
Οἱ Ἅγιοι Θύρσος καὶ Ἁγνὴ οἱ Μάρτυρες
Θύρσος συν Aγνή Χριστόν ηγαπηκότες,
Θάνατον ηγάπησαν ασμένως πάνυ.
Εἶναι ἄγνωστο ποῦ καὶ πότε μαρτύρησαν οἱ Ἅγιοι Θύσρος καὶ Ἁγνή. Ἡ Σύναξη αὐτῶν ἐτελεῖτο πλησίον τῶν Ἐλενιανῶν, μεταξὺ τῶν Ὑψωμαθείων καὶ τοῦ Ξηρολόφου Κωνσταντινουπόλεως.
Ὁ Ἅγιος Λέων Μακέλλης ὁ Μέγας
Άνακτα πιστόν τον Λέοντα τον μέγαν,
Έστεψε Χριστός ουρανοκράτωρ Άναξ.
Ὁ Ἅγιος Λέων καταγόταν ἀπὸ τὴν Θράκη καὶ βασίλευσε περὶ τὸ 457 μ.Χ. μέχρι τὸ 474 μ.Χ. Διαδέχθηκε στὸν θρόνο τοῦ Βυζαντίου τὸν Μαρκιανὸ (450 – 457 μ.Χ.). Ὁ Λέων ὁ Α’ ἀναγορεύτηκε αὐτοκράτορας στὶς 7 Φεβρουαρίου τοῦ 457 μ.Χ. στὸ Ἕβδομο, μὲ τὴν παρουσία τοῦ Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως. Ἦταν εὐσεβέστατος καὶ προασπίστηκε τὴν Ὀρθόδοξη πίστη κατὰ τῶν αἱρετικῶν.
Στὴν Ἀντιόχεια, ὅπου οἱ Μονοφυσίτες ἀποκτοῦσαν πάλι σιγά – σιγὰ τὴν παλαιά τους δύναμη, ἕνας πρεσβύτερος, γνωστὸς ὡς Πέτρος ὁ Γναφεύς, εἶχε κατορθώσει νὰ γίνει Πατριάρχης τὸ 469 ἢ 470 μ.Χ., χάρη στὴν ὑποστήριξη τοῦ Ζήνωνος, κόμητος τῶν δομεστίκων, ποὺ στὸ μεταξὺ εἶχε γίνει στρατηλάτης τῆς Ἀνατολῆς καὶ εὐνοοῦσε τοὺς Μονοφυσίτες. Ὁ νέος Πατριάρχης Ἀντιοχείας ἄρχισε ἀμέσως τὸν ἀγώνα ἐναντίων τῶν ἀποφάσεων τῆς Συνόδου τῆς Χαλκηδόνος. Στὸ Τρισάγιο τῆς Θείας Λειτουργίας ὁ Γναφεὺς πρόσθεσε μετὰ τὸ «ἅγιος, ἅγιος, ἅγιος Κύριος», τὴν φράση «ὁ σταυρωθεῖς δι’ ἡμᾶς». Αὐτὸ θεωρήθηκε ὅτι ἦταν μία νέα ἔκφραση τοῦ Μονοφυσιτισμοῦ καὶ ὁ αὐτοκράτορας Λέων καὶ ὁ Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως Γεννάδιος (458 – 471 μ.Χ.) ἀντέδρασαν. Ὁ Γναφεὺς ἐξορίσθηκε στὴ Θηβαΐδα τῆς Αἰγύπτου, ὅπου εἶχε περάσει τὰ τελευταῖα του χρόνια ὁ Νεστόριος.
Ἀπὸ τὶς 31 Μαρτίου 465 μ.Χ. ἕνα αὐτοκρατορικὸ διάταγμα ὅριζε ὅτι, στὸ ἑξῆς μόνο οἱ Ὀρθόδοξοι Χριστιανοὶ θὰ μποροῦσαν νὰ ἐργαστοῦν στὶς κρατικὲς καὶ στὶς δικαστικὲς ὑπηρεσίες. Παρ’ ὅλες τὶς δυσκολίες, τὰ μέτρα τοῦ εὐσεβοῦς αὐτοκράτορα ἀπέβλεπαν στὴν ὑπεράσπιση τῆς Ὀρθοδοξίας καὶ τὴν ἑνότητα τῆς αὐτοκρατορίας. Κατὰ τὴν παράδοση ἀνήγειρε τὸ ναὸ τῆς Ζωοδόχου Πηγῆς.
Ὁ Ἅγιος Λέων κοιμήθηκε ἀπὸ ἀσθένεια στὶς 18 Ἰανουαρίου τοῦ 474 μ.Χ.
Ἡ Ἁγία Ἄννα ἡ Μάρτυς
Άννα ποθούσα τον νοητόν νυμφίον,
Αυτώ προσήλθε διά του μαρτυρίου.
Ἡ Ἁγία Μάρτυς Ἄννα, μαρτύρησε στὴν Ρώμη. Δὲν ἔχουμε περισσότερες λεπτομέρειες γιὰ τὸν βίο τῆς Ἁγίας.
Οἱ Ὅσιοι Εὐθύμιος καὶ Λαυρέντιος
Ὁ Ὅσιος Εὐθύμιος ὁ Ἡσυχαστὴς καὶ ὁ Ὅσιος Λαυρέντιος ὁ Ἔγκλειστος ἔζησαν θεοφιλῶς, μὲ ἄσκηση καὶ προσευχή, στὴ Λαύρα τοῦ Κιέβου. Ὁ Ἅγιος Εὐθύμιος ἀσκήτεψε κατὰ τὸν 14ο αἰώνα μ.Χ. στὴ μονὴ τοῦ Ἁγίου Θεοδοσίου τῆς Μεγάλης Λαύρας τοῦ Κιέβου καὶ ὁ Ἅγιος Λαυρέντιος μεταξὺ 13ου καὶ 14ου αἰώνα μ.Χ. στὴ μονὴ τοῦ Ἁγίου Δημητρίου, ὅπου ἔζησε ἔγκλειστος.
Κάποτε ἔφεραν στὸν Ὅσιο Λαυρέντιο ἕναν δαιμονισμένο ἀπὸ τὸ Κίεβο. Ὁ μακάριος Λαυρέντιος ἀπὸ ταπείνωση, ἰσχυρίστηκε ὅτι δὲν μποροῦσε νὰ θεραπεύσει τὸν ἄνθρωπο. Γιὰ νὰ ἀποκαλυφθεῖ σὲ ὅλους ἡ Χάρη τοῦ Θεοῦ, ποὺ ἀναπαυόταν στὴ μονὴ τῶν Σπηλαίων τοῦ Κιέβου, εἶπε νὰ ὁδηγήσουν ἐκεῖ τὸν δαιμονισμένο, ποὺ φώναζε ἔντρομος στὸ ἄκουσμα καὶ μόνο τῆς μονῆς καὶ τῶν Ὁσίων Πατέρων αὐτῆς. Ἔτσι κι ἔγινε. Ὁ ταλαιπωρημένος ἄνθρωπος ἔγινε καλὰ καὶ ἀπηλλάγη ὁριστικὰ ἀπὸ τὴ δαιμονικὴ τυραννία.
Ὁ Ἅγιος Εὐθύμιος Ἀρχιεπίσκοπος Τυρνόβου
Ὁ Ἅγιος Εὐθύμιος ἔζησε μεταξὺ 14ου καὶ 15ου αἰώνα μ.Χ. στὴ Βουλγαρία. Γεννήθηκε περὶ τὸ 1325 – 1330 στὴν τότε Βουλγαρικὴ πρωτεύουσα Τύρνοβο ἀπὸ εὐγενὴ οἰκογένεια, ἴσως ἐκείνη τῶν Καμπλάκ. Εἶχε τὴν τύχη νὰ ἔχει ἐκεῖνον ποὺ θὰ ἦταν ὁ καλός του βιογράφος, ἕναν ἀπὸ τὴν οἰκογένειά του, τὸν Γρηγόριο Καμπλάκ, ποὺ μετέπειτα ἔγινε Μητροπολίτης τοῦ Κιέβου καὶ ἔλαβε μέρος στὴ Σύνοδο τῆς Κοστάντζας (1414 – 1417).
Σὲ ἀρκετὰ νεαρὴ ἡλικία ἔλαβε τὸ μοναχικὸ σχῆμα στὴ μονὴ τῆς Παναγίας τῆς Ὁδηγήτριας, στὰ προάστια τῆς Βουλγαρικῆς πρωτεύουσας.
Τὸ 1350 εἰσήχθη στὸ μοναστήρι ποὺ εἶχε ἱδρύσει ὁ Ἅγιος Θεοδόσιος τοῦ Τυρνόβου στὸ Καλιφάρεβο, τὸ ὁποῖο βρισκόταν στὰ ἴδια περίχωρα. Ἀπὸ τὸν ἴδιο τὸν Ἅγιο Θεοδόσιο εἰσάγεται στὴν πνευματικὴ καὶ ἡσυχαστικὴ ζωὴ καὶ προκόπτει κατὰ Χριστόν. Ἐκείνη τὴν ἐποχή, ὁ Ἅγιος Θεοδόσιος, προφητεύοντας τὸ μέλλον τοῦ ὑποτακτικοῦ του, ἀποκαλύπτει ὅτι κάποια μέρα ὁ Ἅγιος Εὐθύμιος θὰ δεθεῖ μὲ ἁλυσίδες καὶ θὰ σταλεῖ στὴν ἐξορία.
Τὸ ἔτος 1363, ὁ Ἅγιος Εὐθύμιος συνόδεψε τὸν δάσκαλό του, μαζὶ μὲ ἄλλους τρεῖς μαθητές, στὴν Κωνσταντινούπολη. Μετὰ τὴν κοίμηση τοῦ Ἁγίου Θεοδοσίου παρέμεινε γιὰ κάποιο χρονικὸ διάστημα στὴ μονὴ τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Στουδίτου, ἕνα ἀπὸ τὰ μεγαλύτερα πολιτιστικὰ καὶ πνευματικὰ βυζαντινὰ κέντρα. Ἐκεῖ, πιθανότατα, συνέταξε τὴν βιογραφία τοῦ Ἁγίου Θεοδοσίου, τὴν ὁποία ὁ Πατριάρχης Κωνσταντινουπόλεως Κάλλιστος ἀντέγραψε πιστά.
Τὸ ἔτος 1365 ἐπισκέφθηκε τὸ Ἅγιον Ὄρος. Ἀρχικὰ μετέβη στὴ Μεγίστη Λαύρα καὶ στὴ συνέχεια στὴ μονὴ Ζωγράφου. Τότε ἦταν ποὺ κατηγορήθηκε ἐνώπιον τοῦ αὐτοκράτορα Ἰωάννου τοῦ Ε’ τοῦ Παλαιολόγου (1341 – 1391), ὅτι δὲν τηροῦσε καθόλου τὴν μοναχικὴ ὑπόσχεση τῆς ἀκτημοσύνης. Γι’ αὐτὸ ἐξορίσθηκε καὶ ξαναβρέθηκε στὸ Ἅγιον Ὄρος μόνο ὅταν ὁ αὐτοκράτορας διαπίστωσε τὴν ἀλήθεια μετὰ ἀπὸ ἕνα ὅραμα.
Περὶ τὸ 1371 ὁ Ἅγιος Εὐθύμιος ἐπέστρεψε στὴν πατρίδα του καὶ ἵδρυσε στὴν πρωτεύουσα τὴ μονὴ τῆς Ἁγίας Τριάδος, ποὺ ἀναδείχθηκε σὲ ἕνα ἀπὸ τὰ μεγαλύτερα κέντρα ἀκτινοβολίας τοῦ σλαβικοῦ πολιτισμοῦ. Πράγματι, ἐκεῖ πραγματοποιήθηκε ἡ ὀρθογραφικὴ καὶ γραμματικὴ μεταρρύθμιση τῆς γραφῆς, τῆς ἐπονομαζόμενης «εὐθυμιανῆς», ποὺ ὁδήγησε σὲ μία γενικὴ ἀναθεώρηση ὅλων τῶν ἔργων ποὺ ἦταν γραμμένα στὰ σλαβικά. Ἡ μεταρρύθμιση τοῦ Ἁγίου Εὐθυμίου, βασιζόμενη στὴν ἐνοποίηση τῆς ὀρθογραφίας καὶ στὴν πιστότητα στὰ αὐθεντικὰ ἑλληνικὰ κείμενα, χαρακτήρισε τὰ λειτουργικὰ κείμενα ὁλόκληρου τοῦ σλαβοορθόδοξου κόσμου μέχρι τὸν Μέγα Πέτρο, ὁ ὁποῖος εἰσήγαγε πιὸ σύγχρονους κανόνες.
Τὸ ἔτος 1375, μὲ τὸ θάνατο τοῦ Πατριάρχη Ἰωακείμ, ὁ Ἅγιος Εὐθύμιος ἐκλέγεται Πατριάρχης τοῦ Τύρνοβο. Ἀπὸ τὸν Πατριαρχικὸ θρόνο συνέχισε τὸ ἔργο τῆς ἀναθεωρήσεως τῶν κειμένων, ἔγραψε ἐπιστολὲς σὲ διάφορες προσωπικότητες τοῦ ὀρθόδοξου κόσμου, ποὺ ἀπετέλεσαν ποιμαντικὰ καὶ διδακτικὰ κείμενα, καὶ συνέθεσε βίους Ἁγίων.
Ὁ Ἅγιος Εὐθύμιος κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη τὸ ἔτος 1402.
Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Ἱερομάρτυρας
Ὁ Ἅγιος Ἱερομάρτυς Ἰωάννης Πεττάϊ, τιμᾶται ὑπὸ τῆς Ἐκκλησίας τῆς Ταλλίνης καὶ Ἐσθονίας.
Ὁ Ὅσιος Θεόδωρος ὁ Δίκαιος ἐκ Ρωσίας
Ὁ Ὅσιος Θεόδωρος τοῦ Τὸμκ κοιμήθηκε μὲ εἰρήνη τὸ ἔτος 1864. Δὲν ἔχουμε περισσότερες πληροφορίες γιὰ τὸν βίο τοῦ Ὁσίου.
Ὁ Ἅγιος Εὐσέβιος ὁ Μάρτυρας
Ὁ Ἅγιος Μάρτυς Εὐσέβιος ζοῦσε στὰ χρόνια του Διοκλητιανοῦ (284 – 305 μ.Χ.) καὶ ἔφερε τὸ ἀξίωμα τοῦ Συγκλητικοῦ. Ἀσπάστηκε τὸν Χριστιανισμὸ κατὰ τὸ μαρτύριο τοῦ Ἐπισκόπου Θεοπέμπτου στὴ Ρώμη († 5 Ἰανουαρίου), ὅταν
εἶδε τὴν πνευματικὴ ἀνδρεία τοῦ Ἁγίου κατὰ τὴν διάρκεια τῶν βασανιστηρίων καὶ τὰ θαύματα ποὺ αὐτὸς ἐπιτελοῦσε.
Ἐπειδὴ ἔγινε Χριστιανὸς τὸν συνέλαβαν καὶ τὸν ὁδήγησαν ἐνώπιον τοῦ αὐτοκράτορα, ὅπου καὶ ὁμολόγησε τὴν πίστη του στὸν Χριστό. Μαρτύρησε μὲ φρικτὰ βασανιστήρια καὶ διαμελίσθηκε μὲ πέλεκυ τὸ ἔτος 298 μ.Χ.
Πηγὲς:http://www.saint.gr/index.aspx
http://www.synaxarion.gr/gr/m/1/d/20/sxsaintlist.aspx
«Πᾶνος»
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου