Ἀνακομιδὴ Τιμίων Λειψάνων Ἁγίων Κύρου καὶ Ἰωάννου τῶν Ἀναργύρων καὶ Θαυματουργῶν καὶ τῶν σὺν αὐτοῖς
Ὀστᾶ φανέντα Μαρτύρων Ἀναργύρων,
Βλύζουσι κρουνοὺς θαυμάτων ἀναργύρως.
«Τῇ αὐτῇ ἡμέρα, μνήμη τῆς ἀνακομιδῆς τῶν λειψάνων τῶν Ἁγίων καὶ Θαυματουργῶν Ἀναργύρων Κύρου καὶ Ἰωάννου· καὶ τῆς Ἁγίας Μάρτυρος Ἀθανασίας καὶ τῶν τριῶν αὐτῆς θυγατέρων καὶ παρθένων Θεοδότης, Θεοκτίστης καὶ Εὐδοξίας».
Οἱ Ἅγιοι Μάρτυρες Κύρος καὶ Ἰωάννης, Ἀθανασία, Θεοδότη, Θεοκτίστη καὶ Εὐδοξία († 31 Ἰανουαρίου) ἄθλησαν κατὰ τὴν ἐποχὴ τοῦ αὐτοκράτορος Διοκλητιανοῦ (284 – 305 μ.Χ.). Σήμερα ἑορτάζεται ἡ εὕρεση τῶν ἱερῶν λειψάνων αὐτῶν. Ἡ Σύναξή τους ἐτελεῖτο «ἐν τοῖς Φωρακίου καὶ ἐν ταῖς Ἀρκαδιαιναῖς».
Ἀπολυτίκιον. Ἦχος γ’. Θείας πίστεως.
Θείας χάριτος, τῇ ἐνεργείᾳ, ἀναβλύζοντα, θαυμάτων ῥεῖθρα, ἀναργύρως τὰ σεπτὰ ἡμῶν λείψανα, ἐκ τῶν λαγόνων τῆς γῆς κόσμῳ ἔλαμψαν, Κῦρε θεόφρον, Ἰωάννη τε ἔνδοξε· ὅθεν ἅπαντες, τὴν τούτων τιμῶντες εὕρεσιν, αἰτοῦμεν δι’ ἡμῶν τὸ μέγα ἔλεος.
Κοντάκιον. Ἦχος πλ. β’. Χειρόγραφον εἰκόνα.
Τὸ μέγα ἰατρεῖον τῆς οἰκουμένης, τὸ ζεῦγος τοῦ Χριστοῦ τὸ πεποθημένον, τοὺς φωστῆρας τοὺς ἐκλάμποντας, ταῖς αὐγαῖς τῶν ἰάσεων, ὑμνήσωμεν πιστοὶ μεγαλοφώνως, ἔνδον τοῦ ναοῦ αὐτὸν βοῶντες· Κῦρος καὶ Ἰωάννης, οἱ χορηγοὶ τῶν θαυμάτων, καὶ ἰατροὶ τῶν νοσούντων, αὐγάζουσι τὰ πέρατα.
Μεγαλυνάριον.
Ρεῖθρα ἰαμάτων παντοδαπῶν, βλύζοντα τῷ κόσμῳ, ἀνεφάνησαν ἐκ τῆς γῆς, ὑμῶν νῦν τὰ σκήνη, Κῦρε καὶ Ἰωάννη, ἐξ ὧν ῥῶσιν τρυγῶμεν, ψυχῆς καὶ σώματος.
Ὁ Ἅγιος Παππίας ὁ Μάρτυρας
Tον Παππίαν δε πώς παρέλθω τω λόγω,
Mάρτυρα όντα ανδρικόν του Kυρίου;
Ὁ Ἅγιος Μάρτυς Παππίας ἐμαρτύρησε κατὰ τοὺς χρόνους τοῦ αὐτοκράτορος Διοκλητιανοῦ (284 – 305 μ.Χ.) μεταξὺ τῶν ἐτῶν 303 καὶ 305 μ.Χ. Ἐπειδὴ ὁμολόγησε τὸν Σωτήρα Χριστὸ καὶ δὲν ἀρνήθηκε τὴν πίστη του, ἐφυλακίσθηκε καὶ ἐβασανίσθηκε γιὰ πολλὲς ἡμέρες. Ἐπειδὴ ὅμως παρέμενε ἀκλόνητος στὴν πατρώα εὐσέβεια, ἀποκεφαλίσθηκε.
Ὁ Ὅσιος Σέργιος ὁ μάγιστρος
O Σέργιος μάγιστρος ων πριν εν βίω,
Θεού μάγιστρος νυν δέδεικται εν πόλω.
Ὁ Ὅσιος Σέργιος καταγόταν ἀπὸ τὴν κωμόπολη Νικήτια τῆς Ἀμάστριδος τοῦ Εὐξείνου Πόντου. Ἡ οἰκογένειά του ἦταν διακεκριμένη, συγγενὴς τῆς αὐτοκράτειρας Θεοδώρας, συζύγου τοῦ αὐτοκράτορος Θεοφίλου (829 – 842 μ.Χ.). Μπόρεσε λοιπὸν ὁ Σέργιος νὰ ἐκπαιδευθεῖ καὶ νὰ φθάσει σὲ μεγάλα πολιτικὰ καὶ στρατιωτικὰ ἀξιώματα. Ἂν καὶ ὁ Θεόφιλος ἦταν προστάτης τῶν εἰκονομάχων, ὁ Σέργιος παρέμενε πιστὸς στὴν ὀρθόδοξη διδασκαλία ἀγωνιζόμενος γιὰ τὴν ἀναστήλωση τῶν ἱερῶν εἰκόνων. Προστάτεψε μάλιστα πολλοὺς πιστοὺς κατὰ τὸ διωγμό τους, καὶ ὅταν ἀπέθανε ὁ αὐτοκράτορας Θεόφιλος, ὁ Ὅσιος συνετέλεσε μὲ τὴν ἐπιρροή του νὰ ἐνισχυθεῖ ἡ γνώμη τῆς Θεοδώρας ὑπὲρ τῆς ἀναστηλώσεως τῶν εἰκόνων.
Ὁ Ὅσιος Σέργιος ἐκοιμήθηκε μὲ εἰρήνη στὴν Κρήτη, ὅπου εἶχε ἀποσταλεῖ ὡς ἀρχηγὸς τῶν βασιλικῶν πλωτήρων καὶ ναυκλήρων, καὶ ἐνταφιάσθηκε στὴ μονὴ τοῦ Μαγίστρου. Ἀργότερα τὰ τίμια λείψανά του ἀνεκομίσθηκαν καὶ ἐδόθησαν στὴ μονὴ τῆς Ὑπεραγίας Θεοτόκου, ποὺ ὁ ἴδιος εἶχε ἀνεγείρει στὸν κόλπο τῆς Νικομήδειας, καὶ ἡ ὁποία λεγόταν «τοῦ Νικητιανοῦ», ἐπειδὴ ὁ κτίτορας αὐτῆς καταγόταν ἀπὸ τὴν κωμόπολη Νικήτια. Ὁ Ὅσιος Σέργιος ἑορτάζεται ἰδιαίτερα στὴν Κρήτη.
Ὁ Ἅγιος Μακεδόνιος ὁ Μάρτυρας
Ὁ Ἅγιος Μάρτυς Μακεδόνιος ἐμαρτύρησε, ἀφοῦ τοῦ ἀπέκοψαν τοὺς δακτύλους τῶν χειρῶν καὶ τῶν ποδῶν.
Όσιος Ουλκιανός
Eίσελθε χαίρων Oυλκιανέ παμμάκαρ,
Tην Oυρανών ήνοιξε Xριστός σοι πύλην.
Ο Όσιος Ουλκιανός απεβίωσε ειρηνικά. Δεν έχουμε άλλες πληροφορίες για τον βίο του Οσίου.
Ὁ Ὅσιος Παῦλος ὁ ἰατρός
Ὁ Ὅσιος Παῦλος ὁ ἰατρὸς ἐκοιμήθηκε μὲ εἰρήνη.
Οἱ Ἅγιοι δύο παῖδες οἱ Μάρτυρες
Ἐτελειώθησαν, ἀφοῦ ἐσταυρώθηκαν.
Ὁ Ὅσιος Μωυσῆς ὁ Ἀναχωρητής
Ὁ Ὅσιος Μωυσῆς ὁ Ἀναχωρητής, ἀφοῦ ἀσκήτεψε θεοφιλῶς, ἐκοιμήθηκε μὲ εἰρήνη.
Άγιος Δονάγος επίσκοπος Λιβύης
Στέξον το πυρ Δόναγε. Tης γαρ σης κάρας,
Ώς φησι Xριστός, ουκ ολείται θριξ όλως.
Ο Άγιος Δονάγος επίσκοπος Λιβύης μαρτύρησε δια πυρός.
Άγιοι Εβδομήντα Μάρτυρες οι εν Σκυθοπόλει
Eίχες μαθητάς επτάκις Σώτερ δέκα,
Έχεις αθλητάς και τοσούτους εκ ξίφους.
Όλοι αυτοί οι Άγιοι μαρτύρησαν δια ξίφους.
Ένας από αυτούς, ο Άγιος Βασίλειος τιμάται και στις 6 Ιουλίου.
Άγιοι Τρεις Μάρτυρες από τη Γαλατία
Tρεις άνδρες ημείς, αλλά συμπνοίας λόγω,
Ως είς ιδού χωρούμεν οι τρεις προς ξίφος.
Οι Άγιοι Τρεις Μάρτυρες από τη Γαλατία μαρτύρησαν δια ξίφους.
Ὁ Ὅσιος Μάγνος ὁ προσευχόμενος
Eν τη προσευχή θείος εκπνεύσας Mάγνος,
Yπήρξε δήλος λήξιν αιτήσας βίου.
Ὁ Ὅσιος Μάγνος ἐτελειώθηκε μὲ εἰρήνη, ἐνῶ προσευχόταν.
Οἱ Ὅσιοι Σέργιος καὶ Γερμανός
Οἱ Ὅσιοι Σέργιος καὶ Γερμανὸς ἐγκατεστάθηκαν στὸ νησὶ βάλαμο τῆς Φιλανδίας τὸ 1329, ὅπου καὶ ἵδρυσαν μονή. Ἐκεῖ διέδωσαν τὸ φῶς τῆς Ὀρθοδοξίας καὶ τὸ μήνυμα τοῦ Εὐαγγελίου στὴ γῆ τῆς Καρελίας παρὰ τὶς προσπάθειες τῶν Σουηδῶν νὰ στερεώσουν τὸ ρωμαιοκαθολικισμό. Οἱ Ὅσιοι ἐκοιμήθησαν μὲ εἰρήνη, τὸ 1353.
Νέοι ἀθληταί, ὤλεσαν τήν γραῦν ῎Αγαρ.
Καί νῦν σύνεισι τοῖς ἀθληταῖς τοῖς πάλαι.
Βῆ δέ Πόλον πληθύς, νεάθλων ἄστυ θεοῖο.
Ο Ναός της Παναγίας, κτίσμα μεταξύ του 16ου και 17ου αιώνα μ.Χ., από τον οποίο έχει διασωθεί η εφέστιος εικόνα της Παναγίας της Μεγαλομάτας, την οποία και περιγράφει ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης στο διήγημά του «Τα Κρούσματα», εόρταζε το Σάββατο του Ακαθίστου.
Είχε όμως την τύχη και των άλλων σαράντα παρεκκλησίων του Κάστρου. Μετά την εγκατάλειψη του Φρουρίου το 1830 μ.Χ. και την επιστροφή των Σκιαθιτών στο χώρο της πάλαι ποτέ βυζαντινής πολίχνης, όπου έχτισαν την σημερινή πόλη της Σκιάθου, ο ναΐσκος ερειπώθηκε και κατέρρευσε. Εξαίρεση βέβαια αποτελούν οι τέσσερεις ενοριακοί Ναοί που διατηρήθηκαν έως των ημερών μας.
Μόλις τον χειμώνα του 2010 μ.Χ. ο Ναός αποκαθάρθηκε από τις προσχώσεις. Κατά τις εργασίες αποκαλύφθηκε το σωζόμενο δάπεδο του ναΐσκου, η είσοδος, η διαγράμμιση του αγίου βήματος καθώς και ίχνη τοιχογραφίας και κονιάματος. Στο σημείο της εισόδου ο Ναΐσκος συγκοινωνούσε με άλλο ορθογώνιο δώμα που πιθανώς χρησιμοποιούνταν ως πρόναος, το οποίο γειτνίαζε με τα λουτρά. Εντοπίστηκαν ακόμη κάποια μικροαντικείμενα όπως και ένα μικρό κανόνι σε άριστη κατάσταση.
Μετά την αποκάλυψη των ερειπίων του Ναού πλήθος σκιαθιτών επισκέφτηκε το Κάστρο, και όλων η γνώμη συνηγορούσε στο να καθιερωθεί και εδώ υπαίθρια Αγρυπνια, όπως καθιερώθηκε λίγα χρόνια πιο μπροστά και στον άλλο ερειπωμένο Ναό του Κάστρου, τον αφιερωμένο στην Κοίμηση, την Παναγία την Πρέκλα, που είχε την τύχει να αποκαλυφθούν και εκείνου τα ερείπια.
Έτσι καθιερώθηκε να τελείται η εξοχική αυτή Αγρυπνία την τελευταία Κυριακή του Ιουνίου, ώστε να είναι αφορμή να επισκεφθεί κανείς το Κάστρο, τον Ιούνιο, που από Απρίλιο έως Αύγουστο έχει κάθε μήνα ένα τουλάχιστον πανηγύρι στις Εκκλησίες του.
Η Αγρυπνία αρχίζει με την Ακολουθία του Όρθρου του Ακαθίστου, που τελείται κατά παράβαση της Τάξεως, ιδιαιτέρως την ημέρα αυτή, καθώς ο Ναός της Παναγίας ετιμάτο στην εορτή του Ακαθίστου, και ακολούθως λαμβάνει χώρα η Θεία Λειτουργία.
Η πρώτη Αγρυπνία έγινε το 2011 μ.Χ.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ᾿. Ταχὺ προκατάλαβε.
Ὡς δῶρον ἀτίμητον ἐν τῇ σῇ νήσῳ σεπτόν, Εἰκὼν ἡ περίπυστος πηγὴ θαυματων πολλῶν, ἐν Σκιάθῳ ἀνεύρηται. Ἣν ὡς Μεγαλομάταν, μετ᾿ εὐχῶν θερμοτάτων, πίστει τε καὶ ἐλπίδι, εὐσεβῶς μελωδοῦμεν, τὴν ὄντως Θεοτόκον καὶ ἀειπάρθενον.
Ανακομιδή Ιερών Λειψάνων της Οσίας Θεοκτίστης
Τη πρώτη Κυριακή, μεταξύ 23ης και 30ής Ιουνίου μηνός, εν Μηθύμνη μνήμην
επιτελούμεν της ανακομιδής των ιερών λειψάνων της Όσιας μητρός ημών
Θεοκτίστης (1960).
Άγιοι Πάντες Ιεράρχες εν Νόβγκοροντ της Ρωσίας
Για τους Άγιους Πάντες Ιεράρχες εν Νόβγκοροντ της Ρωσίας βλέπε στις 10 Φεβρουαρίου.
Σύναξη των Αγίων Νεομαρτύρων των μετά την άλωση της Κωνσταντινουπόλεως μαρτυρησάντων
Νέοι ἀθληταί, ὤλεσαν τήν γραῦν ῎Αγαρ.
Καί νῦν σύνεισι τοῖς ἀθληταῖς τοῖς πάλαι.
Βῆ δέ Πόλον πληθύς, νεάθλων ἄστυ θεοῖο.
Την
β΄ Κυριακή μετά των Αγίων Πάντων, δηλαδή η γ΄ Ματθαίου, τιμούμε τους
Άγιους Νεομάρτυρες που μαρτύρησαν μετά την άλωση της Κωνσταντινουπόλεως
το 1453 μ.Χ.
Η Σύναξη των Αγίων Νεομαρτύρων είναι μη θεσπισθείσα αλλά κατ’ έθος τελούμενη.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος γ’. Θείας πίστεως.
Νέοι Μάρτυρες, παλαιάν πλάνην, καταστρέψαντες, ὕψωσαν πίστιν, τῶν ᾽Ορθοδόξων, καί στερρῶς ἠγωνίσθησαν τήν γάρ ἀνόμων θρησκείαν ἐλέγξαντες, ἐν παρρησίᾳ Χριστόν ἀνεκήρυξαν, Θεόν τέλειον. Καί νῦν ἀπαύστως πρεσβεύουσι, δωρήσασθαι ἡμῖν τό μέγα ἔλεος.
Κοντάκιον
Ἦχος α’. Τὸν τάφον σου Σωτὴρ.
Ἀγάλλου μυστικῶς, ἡ Χριστοῦ ᾽Εκκλησία, ὁρῶσα σούς υἱούς, Νεομάρτυρας κύκλῳ, τραπέζης σου καί βήματος, ἱσταμένους ἐν κόνεσιν, ὡς νεόφυτα, τῶν ἐλαιῶν καί τῷ Κτίστῃ ἀνακραύγαζε· σύ τῶν Μαρτύρων ὑπάρχεις, Χριστέ τό στερέωμα.
Κάθισμα
Ἦχος πλ. δ’. Τὴν Σοφίαν καὶ Λόγον.
Τῶν λειψάνων αἱ θεῖαι ὑμῶν σοροί, ἰατρεῖα ὑπάρχουσι θαυμαστά· ἀπόδειξις ἔμψυχος, τῆς ὀρθῆς ἡμῶν πίστεως· καί θησαυροί παντοίων, θαυμάτων κοσμόπλουτοι· κροκοβαφῆ καί ἄσηπτα, πυξία τοῦ πνεύματος· τῶν ἐπουρανίων, ἀρωμάτων φιάλαι, νικῶσαι κιννάμωμον, μύρον νάρδον καί κάλαμον, καί τῆς γῆς τά ἀρώματα· πρεσβεύσατε Χριστῷ τῷ Θεῷ, τῶν πταισμάτων ἄφεσιν δωρήσασθαι, ἡμῖν τοῖς πόθῳ τιμῶσιν, ὑμᾶς Νεομάρτυρες.
Ὁ Οἶκος
Ἀεί μέν, καί ἐν πᾶσιν ὀφείλομεν, ἀδελφοί, ἐξυμνεῖν καί θαυμάζειν τῆς περί ἡμᾶς τοῦ φιλανθρώπου Θεοῦ προνοίας τά ἀνεξιχνίαστα κρίματα, οὐχ ἦττον δέ, καί ἐπί τῇ πολυχρονίῳ ταύτῃ τοῦ ἡμετέρου γένους τυραννικῇ αἰχμαλωσίᾳ· αὕτη καί γάρ, πλείστων τε ἄλλων κατά ψυχήν ἀγαθῶν ἡμῖν τοῖς τυραννουμένοις παραίτιος γέγονε, καί ἐξαιρέτως, δι' αὐτῆς καί ἐξ αὐτῆς ὁ εὐκλεής οὗτος, καί Χριστῷ πεφιλημένος, καί τῆς οὐρανίου ἀποθήκης ἄξιος καρπός ἀνεβλάστησεν, οἱ Νεοφανεῖς, λέγω, μάρτυρες· οἱ νῦν εἰς εὐφημίαν προκείμενοι· οὗτοι γάρ, οἱ καρτερόψυχοι, τῇ τοῦ Χριστοῦ δυνάμει θωρακισθέντες, πάντα τά τοῦ βίου τερπνά, ὡς σκύβαλα ἐλογίσαντο· καί σαρκός μηδόλως φεισάμενοι, εἰς τό στάδιον τῆς ἀθλήσεως ἀπεδύσαντο, τήν μέν τῶν ᾽Αγαρηνῶν ἀσέβειαν θριαμβεύσαντες, τήν δέ τοῦ Χριστοῦ πίστιν, ἐν παρρησίᾳ ἀνακηρύξαντες· ὑπέρ ἧς, καί πολυειδέσι βασάνοις ἀνδρείως, μέχρι τέλους ἐνεκαρτέρησαν, καί τόν τοῦ μαρτυρίου ἀνεδήσαντο στέφανον, πρός τόν στεφανίτην ἀναβοῶντες, σύ τῶν μαρτύρων ὑπάρχεις, Χριστέ, τό στερέωμα.
Η Σύναξη των Αγίων Νεομαρτύρων είναι μη θεσπισθείσα αλλά κατ’ έθος τελούμενη.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος γ’. Θείας πίστεως.
Νέοι Μάρτυρες, παλαιάν πλάνην, καταστρέψαντες, ὕψωσαν πίστιν, τῶν ᾽Ορθοδόξων, καί στερρῶς ἠγωνίσθησαν τήν γάρ ἀνόμων θρησκείαν ἐλέγξαντες, ἐν παρρησίᾳ Χριστόν ἀνεκήρυξαν, Θεόν τέλειον. Καί νῦν ἀπαύστως πρεσβεύουσι, δωρήσασθαι ἡμῖν τό μέγα ἔλεος.
Κοντάκιον
Ἦχος α’. Τὸν τάφον σου Σωτὴρ.
Ἀγάλλου μυστικῶς, ἡ Χριστοῦ ᾽Εκκλησία, ὁρῶσα σούς υἱούς, Νεομάρτυρας κύκλῳ, τραπέζης σου καί βήματος, ἱσταμένους ἐν κόνεσιν, ὡς νεόφυτα, τῶν ἐλαιῶν καί τῷ Κτίστῃ ἀνακραύγαζε· σύ τῶν Μαρτύρων ὑπάρχεις, Χριστέ τό στερέωμα.
Κάθισμα
Ἦχος πλ. δ’. Τὴν Σοφίαν καὶ Λόγον.
Τῶν λειψάνων αἱ θεῖαι ὑμῶν σοροί, ἰατρεῖα ὑπάρχουσι θαυμαστά· ἀπόδειξις ἔμψυχος, τῆς ὀρθῆς ἡμῶν πίστεως· καί θησαυροί παντοίων, θαυμάτων κοσμόπλουτοι· κροκοβαφῆ καί ἄσηπτα, πυξία τοῦ πνεύματος· τῶν ἐπουρανίων, ἀρωμάτων φιάλαι, νικῶσαι κιννάμωμον, μύρον νάρδον καί κάλαμον, καί τῆς γῆς τά ἀρώματα· πρεσβεύσατε Χριστῷ τῷ Θεῷ, τῶν πταισμάτων ἄφεσιν δωρήσασθαι, ἡμῖν τοῖς πόθῳ τιμῶσιν, ὑμᾶς Νεομάρτυρες.
Ὁ Οἶκος
Ἀεί μέν, καί ἐν πᾶσιν ὀφείλομεν, ἀδελφοί, ἐξυμνεῖν καί θαυμάζειν τῆς περί ἡμᾶς τοῦ φιλανθρώπου Θεοῦ προνοίας τά ἀνεξιχνίαστα κρίματα, οὐχ ἦττον δέ, καί ἐπί τῇ πολυχρονίῳ ταύτῃ τοῦ ἡμετέρου γένους τυραννικῇ αἰχμαλωσίᾳ· αὕτη καί γάρ, πλείστων τε ἄλλων κατά ψυχήν ἀγαθῶν ἡμῖν τοῖς τυραννουμένοις παραίτιος γέγονε, καί ἐξαιρέτως, δι' αὐτῆς καί ἐξ αὐτῆς ὁ εὐκλεής οὗτος, καί Χριστῷ πεφιλημένος, καί τῆς οὐρανίου ἀποθήκης ἄξιος καρπός ἀνεβλάστησεν, οἱ Νεοφανεῖς, λέγω, μάρτυρες· οἱ νῦν εἰς εὐφημίαν προκείμενοι· οὗτοι γάρ, οἱ καρτερόψυχοι, τῇ τοῦ Χριστοῦ δυνάμει θωρακισθέντες, πάντα τά τοῦ βίου τερπνά, ὡς σκύβαλα ἐλογίσαντο· καί σαρκός μηδόλως φεισάμενοι, εἰς τό στάδιον τῆς ἀθλήσεως ἀπεδύσαντο, τήν μέν τῶν ᾽Αγαρηνῶν ἀσέβειαν θριαμβεύσαντες, τήν δέ τοῦ Χριστοῦ πίστιν, ἐν παρρησίᾳ ἀνακηρύξαντες· ὑπέρ ἧς, καί πολυειδέσι βασάνοις ἀνδρείως, μέχρι τέλους ἐνεκαρτέρησαν, καί τόν τοῦ μαρτυρίου ἀνεδήσαντο στέφανον, πρός τόν στεφανίτην ἀναβοῶντες, σύ τῶν μαρτύρων ὑπάρχεις, Χριστέ, τό στερέωμα.
Σύναξη της Παναγίας Μεγαλομάτας στην Σκιάθο
Ο Ναός της Παναγίας, κτίσμα μεταξύ του 16ου και 17ου αιώνα μ.Χ., από τον οποίο έχει διασωθεί η εφέστιος εικόνα της Παναγίας της Μεγαλομάτας, την οποία και περιγράφει ο Αλέξανδρος Παπαδιαμάντης στο διήγημά του «Τα Κρούσματα», εόρταζε το Σάββατο του Ακαθίστου.
Είχε όμως την τύχη και των άλλων σαράντα παρεκκλησίων του Κάστρου. Μετά την εγκατάλειψη του Φρουρίου το 1830 μ.Χ. και την επιστροφή των Σκιαθιτών στο χώρο της πάλαι ποτέ βυζαντινής πολίχνης, όπου έχτισαν την σημερινή πόλη της Σκιάθου, ο ναΐσκος ερειπώθηκε και κατέρρευσε. Εξαίρεση βέβαια αποτελούν οι τέσσερεις ενοριακοί Ναοί που διατηρήθηκαν έως των ημερών μας.
Μόλις τον χειμώνα του 2010 μ.Χ. ο Ναός αποκαθάρθηκε από τις προσχώσεις. Κατά τις εργασίες αποκαλύφθηκε το σωζόμενο δάπεδο του ναΐσκου, η είσοδος, η διαγράμμιση του αγίου βήματος καθώς και ίχνη τοιχογραφίας και κονιάματος. Στο σημείο της εισόδου ο Ναΐσκος συγκοινωνούσε με άλλο ορθογώνιο δώμα που πιθανώς χρησιμοποιούνταν ως πρόναος, το οποίο γειτνίαζε με τα λουτρά. Εντοπίστηκαν ακόμη κάποια μικροαντικείμενα όπως και ένα μικρό κανόνι σε άριστη κατάσταση.
Μετά την αποκάλυψη των ερειπίων του Ναού πλήθος σκιαθιτών επισκέφτηκε το Κάστρο, και όλων η γνώμη συνηγορούσε στο να καθιερωθεί και εδώ υπαίθρια Αγρυπνια, όπως καθιερώθηκε λίγα χρόνια πιο μπροστά και στον άλλο ερειπωμένο Ναό του Κάστρου, τον αφιερωμένο στην Κοίμηση, την Παναγία την Πρέκλα, που είχε την τύχει να αποκαλυφθούν και εκείνου τα ερείπια.
Έτσι καθιερώθηκε να τελείται η εξοχική αυτή Αγρυπνία την τελευταία Κυριακή του Ιουνίου, ώστε να είναι αφορμή να επισκεφθεί κανείς το Κάστρο, τον Ιούνιο, που από Απρίλιο έως Αύγουστο έχει κάθε μήνα ένα τουλάχιστον πανηγύρι στις Εκκλησίες του.
Η Αγρυπνία αρχίζει με την Ακολουθία του Όρθρου του Ακαθίστου, που τελείται κατά παράβαση της Τάξεως, ιδιαιτέρως την ημέρα αυτή, καθώς ο Ναός της Παναγίας ετιμάτο στην εορτή του Ακαθίστου, και ακολούθως λαμβάνει χώρα η Θεία Λειτουργία.
Η πρώτη Αγρυπνία έγινε το 2011 μ.Χ.
Ἀπολυτίκιον
Ἦχος δ᾿. Ταχὺ προκατάλαβε.
Ὡς δῶρον ἀτίμητον ἐν τῇ σῇ νήσῳ σεπτόν, Εἰκὼν ἡ περίπυστος πηγὴ θαυματων πολλῶν, ἐν Σκιάθῳ ἀνεύρηται. Ἣν ὡς Μεγαλομάταν, μετ᾿ εὐχῶν θερμοτάτων, πίστει τε καὶ ἐλπίδι, εὐσεβῶς μελωδοῦμεν, τὴν ὄντως Θεοτόκον καὶ ἀειπάρθενον.
Οἱ Ἅγιοι Πλούταρχος, Σερένος, Ἡρακλείδιος, Ἥρων, Ἡραΐδα, Ποταμιαίνη καὶ Μαρκέλλα οἱ Μάρτυρες
Οἱ Ἅγιοι αὐτοὶ Μάρτυρες ἐμαρτύρησαν στὴν Ἀλεξάνδρεια, τὸ 203 μ.Χ., κατὰ τοὺς χρόνους τοῦ αὐτοκράτορος Σεπτιμίου Σεβήρου (193 – 211 μ.Χ. Ἡ Ἁγία Ποταμιαίνη ἦταν θυγατέρα τῆς Ἁγίας Μαρκέλλας.
Σύναξις Ὑπεραγίας Θεοτόκου τῆς Τριχερούσης
Ἡ ἱερὴ εἰκόνα, μία ἀπὸ τὶς ἀποδιδόμενες κατὰ τὴν παράδοση στὸν Εὐαγγελιστὴ Λουκᾶ, ἀνήκει στὸν εἰκονογραφικὸ τύπο τῆς Ὁδηγήτριας. Ἡ Παναγία κρατάει ὅμως τὸν Χριστὸ στὸ δεξιό της χέρι. Εἶναι ἑπομένως μία Δεξιοκρατοῦσα, τῆς ὁποίας τὸ πρωτότυπο εὑρισκόταν στὸν προσκυνηματικὸ ναὸ τῶν Ἀβραμιτῶν στὴν Κωνσταντινούπολη, μὲ τὸ ὄνομα Ἀχειροποίητη.
Ἡ πολύτιμη εἰκόνα φυλάσσεται στὴν ἱερὰ μονὴ Χιλανδαρίου τοῦ Ἁγίου Ὄρους. Τὰ ἀντίγραφα αὐτῆς εἶναι ἀμέτρητα, κυρίως στὴ Σερβία, στὰ Βαλκάνια καὶ στὴ Ρωσία, ὅπου σημειώνουμε κυρίως ἐκείνη τὴν ὁποία παρήγγειλε ὁ Πατριάρχης Νίκων, τὸ 1663, καὶ ἡ ὁποία ἐτοποθετήθηκε στὴ μονὴ τῆς Ἀναστάσεως, τὴ λεγόμενη «Νέα Ἱερουσαλήμ», κοντὰ στὴ Μόσχα.
Ἡ εἰκόνα εὑρέθηκε στὴ Δαμασκὸ τὴν ἐποχὴ τοῦ Ἁγίου Ἰωάννου τοῦ Δαμασκηνοῦ (8ος αἰώνας μ.Χ.) καὶ στὸν ὁποῖο ἔκανε τὸ θαῦμα νὰ τοῦ ἀποκαταστήσει τὸ κομμένο του χέρι. Ὁ Ἅγιος τὴ μετέφερε κατόπιν μαζί του στὴ Λαύρα τοῦ Ἁγίου Σάββα, κοντὰ στὰ Ἱεροσόλυμα, ὄπου διῆλθε τὸ ὑπόλοιπο τοῦ βίου του. Γενόμενος μοναχός, ἔμαθε ἀπὸ τοὺς ἄλλους Πατέρες τῆς Λαύρας ὅτι ὁ Ὅσιος Σάββας († 5 Δεκεμβρίου), πρὶν τὴν κοίμησή του, ἔδωσε ἐντολὴ νὰ στερεώσουν καλὰ κοντὰ στὸν τάφο του τὴν «πατερίτσα», δηλαδὴ τὴ ράβδο του. Προεφήτευσε δέ, ὅτι κάποτε θὰ ἔλθει ὡς προσκυνητὴς στὴ Λαύρα ἕνας βασιλόπαιδας συνώνυμός του, Σάββας δηλαδή, καὶ ὅτι, ὅταν προσκυνήσει τὸν τάφο του, θὰ πέσει κάτω ἡ ράβδος του. Στὸ βασιλόπουλο αὐτὸ παρήγγειλε ὁ Ὅσιος Σάββας νὰ δοθεῖ ὡς εὐλογία ἡ ράβδος του μαζὶ μὲ τὴν εἰκόνα τῆς Παναγίας τῆς Γαλακτοτροφούσης.
Ὁ Ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνός, γνωρίζοντας τὰ ἀνωτέρω, κατέλιπε καὶ αὐτὸς μὲ τὴ σειρά του, πρὸ τῆς κοιμήσεώς του, παραγγελία, νὰ λάβει ὁ βασιλόπαιδας αὐτὸς ὡς εὐλογία καὶ τὴν ἱερὴ εἰκόνα τῆς Παναγίας τῆς Τριχερούσης.
Ὅταν ἐκοιμήθηκε, τὸ 749 μ.Χ., ἡ εἰκόνα παρέμεινε στὴ Λαύρα μέχρι τὸν 13ο αἰώνα μ.Χ., ὁπότε ὁ ἡγούμενος, τὸ 1217, τὴν ἐδώρισε στὸν Ἀρχιεπίσκοπο Σερβίας Σάββα († 14 Ἰανουαρίου), ὁ ὁποῖος τὴ μετέφερε στὴ μονὴ Χιλανδαρίου τοῦ Ἁγίου Ὄρους.
Ἡ εἰκόνα ἑορτάζει, ἐπίσης, στὶς 12 καὶ 18 Ἰουλίου.
Πηγές:http://www.saint.gr/06/28/index.aspx
http://www.synaxarion.gr/gr/m/6/d/28/sxsaintlist.aspx
«Πᾶνος»
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου