ΟΡΘΡΟΣ ΜΕΓΑΛΗΣ ΔΕΥΤΕΡΑΣ[:Ματθ.21,18-43] ΥΠΟΜΝΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΗΣ ΠΕΡΙΚΟΠΗΣ ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΕΡΟ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟ [Μέρος δεύτερο: ὑπομνηματισμός τῶν ἐδαφίων Ματθ.21,23-27: ΑΠΟΣΤΟΜΩΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΦΑΡΙΣΑΙΟΥΣ]

ΟΡΘΡΟΣ ΜΕΓΑΛΗΣ ΔΕΥΤΕΡΑΣ[:Ματθ.21,18-43]

 

ΥΠΟΜΝΗΜΑΤΙΣΜΟΣ ΤΗΣ ΕΥΑΓΓΕΛΙΚΗΣ ΠΕΡΙΚΟΠΗΣ
ΑΠΟ ΤΟΝ ΙΕΡΟ ΧΡΥΣΟΣΤΟΜΟ

 

[Μέρος δεύτερο: ὑπομνηματισμὸς τῶν ἐδαφίων Ματθ.21,23-27:
ΑΠΟΣΤΟΜΩΤΙΚΕΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΤΟΥ ΚΥΡΙΟΥ ΠΡΟΣ ΤΟΥΣ ΦΑΡΙΣΑΙΟΥΣ]

 

Οἱ ἀλαζόνες ὅμως Ἰουδαῖοι καὶ κυριευμένοι ἀπὸ τὸν φθόνο ἐπειδὴ ἤθελαν νὰ διακόψουν τὴ διδασκαλία Του, ἀφοῦ Τὸν πλησίασαν, Τὸν ρώτησαν: «Ἐν ποίᾳ ἐξουσίᾳ ταῦτα ποιεῖς, καὶ τίς σοὶ ἔδωκε τὴν ἐξουσίαν ταύτην;(:καὶ ὅταν ὁ Ἰησοῦς ἦλθε στὸν ναό, τὴν ὥρα ποὺ δίδασκε, Τὸν πλησίασαν οἱ ἀρχιερεῖς καὶ οἱ πρεσβύτεροι τοῦ λαοῦ καὶ τοῦ εἶπαν: ''Μὲ ποιά ἐξουσία τὰ κάνεις αὐτά; Καὶ ποιός σοῦ ἔδωσε τὸ δικαίωμα νὰ διώχνεις ἀπὸ τὸν ναὸ τοὺς ἀνθρώπους καὶ νὰ διδάσκεις μέσα στὸν ἱερὸ αὐτὸ τόπο; '')»[Ματθ.21,23-27]. Ἐπειδὴ δηλαδὴ δὲν μποροῦσαν νὰ ἀμφισβητήσουν τὰ θαύματά Του, Τοῦ προβάλλουν ὡς δικαιολογία γιὰ νὰ Τὸν διακόψουν, τὴν ἐκδίωξη τῶν ἐμπόρων ἀπὸ τὸν ναό.
 

Τὸ ἴδιο ἐπίσης φαίνεται νὰ Τὸν ρωτοῦν καὶ κατὰ τὴ διήγηση τοῦ εὐαγγελιστὴ, ἂν καὶ ὄχι μὲ τίς ἴδιες λέξεις, ἀλλὰ μὲ τὴν ἴδια διάθεση. Καθόσον καὶ ἐκεῖ Τοῦ λέγουν: «Τί σημεῖον δεικνύεις ἡμῖν ὅτι ταῦτα ποιεῖς;(:ποιό σημεῖο ἔχεις νὰ μᾶς δείξεις ποὺ νὰ ἀποδεικνύει καὶ νὰ ἐπιβεβαιώνει ὅτι ἔχεις πράγματι τὴν ἐξουσία νὰ τὰ κάνεις αὐτά;)»[Ἰω. 2,18]. Ἀλλὰ ἐκεῖ μὲν δίνει τὴν ἑξῆς ἀπάντηση: «Λύσατε τὸν ναὸν τοῦτον, καὶ ἐν τρισὶν ἡμέραις ἐγερῶ αὐτόν(:γκρεμίστε τὸν ναὸ αὐτό, καὶ σὲ τρεῖς ἡμέρες θὰ τὸν ξαναχτίσω μόνο μὲ τὴ δύναμή μου· διότι θὰ ἀναστηθῶ ἀπὸ τὸν τάφο ὡς ζωντανὸς ναὸς τοῦ Θεοῦ καὶ ἀθάνατη κεφαλὴ τῆς Ἐκκλησίας μου. Καὶ ἡ Ἐκκλησία μου αὐτὴ θὰ ἀντικαταστήσει γιὰ πάντα τὸν ναό σας, ποὺ θὰ καταστραφεῖ)»[Ἰω.2,19], ἐνῶ ἐδῶ τοὺς ἐμβάλλει σὲ ἀπορία.
 

Ἑπομένως γίνεται φανερὸ ὅτι τότε μὲν ἦταν ἡ ἀρχὴ καὶ τὸ προοίμιο τῶν θαυμάτων, ἐνῶ ἐδῶ τὸ τέλος. Τὰ λόγια τους ἔχουν τὴν ἑξῆς σημασία: «Κατέλαβες τὸν διδασκαλικὸ θρόνο; Χειροτονήθηκες», Τοῦ λέγουν, «ἱερέας ὥστε νὰ ἐπιδεικνύεις τόσο μεγάλη ἐξουσία;». Ἄν καὶ βέβαια τίποτε δὲν ἔκανε ποὺ νὰ ἔδειχνε αὐθάδεια, ἀλλὰ ἁπλῶς ἐνδιαφέρθηκε γιὰ τὴν καλὴ τάξη τοῦ ναοῦ· ἐπειδὴ ὅμως δὲν εἶχαν τίποτε ἄλλο νὰ ποῦν, Τὸν κατηγοροῦν γι᾿ αὐτό. Καὶ ὅταν μὲν ἐκδίωξε τοὺς πωλητές, δὲν τόλμησαν νὰ Τοῦ ποῦν τίποτε, ἐξαιτίας τῶν θαυμάτων ποὺ ἔκανε· ὅταν ὅμως παρουσιάστηκε καὶ πάλι μπροστά τους, τότε Τὸν κατηγοροῦν.
 

Τί κάνει λοιπὸν ὁ Κύριος; Δὲν τοὺς ἀπαντᾷ κατευθεῖαν δείχνοντας ἔτσι ὅτι ἐὰν ἤθελαν νὰ δοῦν τὴν ἐξουσία Του, μποροῦσαν, ἀλλὰ τοὺς ρωτᾷ καὶ ὁ Ἴδιος τὸ ἑξῆς: «Τὸ βάπτισμα ᾿Ἰωάννου πόθεν ἦν, ἐξ οὐρανοῦ, ἢ ἐξ ἀνθρώπων;(:τὸ βάπτισμα τοῦ Ἰωάννου, ὁ ὁποῖος μαρτύρησε γιὰ μένα καὶ ὑπῆρξε πρόδρομός μου, ἀπὸ ποῦ προερχόταν; Ἀπὸ τὸν Θεὸ ἢ ἀπὸ ἐπινόηση καὶ ἐντολὴ ἀνθρώπων;)»[Ματθ.21,25].Καὶ ποιό ἦταν τὸ ἀποτέλεσμα αὐτῆς τῆς ἐρωτήσεως; Ἀσφαλῶς ἦταν πάρα πολὺ μεγάλο.
 

«Οἱ δὲ διελογίζοντο παρ᾿ ἑαυτοῖς, λέγοντες· Ἐὰν εἴπωμεν, ἐξ οὐρανοῦ, ἐρεῖ ὴμῖν· Διατί οὖν οὐκ ἐπιστεύσατε αὐτῷ;(:τὸ βάπτισμα τοῦ Ἰωάννου, ὁ ὁποῖος μαρτύρησε γιὰ μένα καὶ ὑπῆρξε πρόδρομός μου, ἀπὸ ποῦ προερχόταν; Ἀπὸ τὸν Θεὸ ἢ ἀπὸ ἐπινόηση καὶ ἐντολὴ ἀνθρώπων; Αὐτοὶ λοιπὸν συλλογίζονταν μέσα τους κι ἔλεγαν: ''Ἄν ποῦμε ὅτι ἦταν ἀπὸ τὸν Θεό, θὰ μᾶς πεῖ: γιατί λοιπὸν δὲν πιστέψατε σὲ αὐτόν;)ἐὰν δὲ εἴπωμεν, ἐξ ἀνθρώπων· φοβούμεθα τὸν ὄχλον· πάντες γὰρ ἔχουσι τὸν Ἰωάννην ὡς προφήτην(:ἂν ὅμως ποῦμε ὅτι προερχόταν ἀπὸ ἐντολὴ ἀνθρώπων, φοβούμαστε μήπως μᾶς κακοποιήσει ὁ λαός· διότι ὅλοι τιμοῦν τὸν Ἰωάννη ὡς προφήτη'')»[Ματθ.21,25].
 

Διότι ἐὰν λοιπὸν ἀπαντοῦσαν ὅτι τὸ βάπτισμα τοῦ Ἰωάννη ἦταν «ἐξ οὐρανοῦ», θὰ μποροῦσε νὰ τοὺς πεῖ: «Γιατί λοιπὸν δὲν πιστέψατε σὲ αὐτόν;». Διότι ἐὰν εἶχαν πιστέψει, δὲν θὰ ἦταν δυνατὸν νὰ Τοῦ κάνουν αὐτὴν τὴν ἐρώτηση. Διότι ἐκεῖνος γιὰ τὸν Ἰησοῦ εἶπε τὰ ἑξῆς λόγια: «Ἐγὼ μὲν ὕδατι βαπτίζω ὑμᾶς· ἔρχεται δὲ ὁ ἰσχυρότερός μου, οὗ οὐκ εἰμὶ ἱκανὸς λῦσαι τὸν ἱμάντα τῶν ὑποδημάτων αὐτοῦ· αὐτὸς ὑμᾶς βαπτίσει ἐν Πνεύματι Ἁγίῳ καὶ πυρί(:Ἐγώ σᾶς βαπτίζω μὲ ἁπλὸ καὶ φυσικὸ νερό˙ ἔρχεται ὅμως ἐκεῖνος ποὺ λόγῳ τοῦ ἀξιώματός του καὶ τῆς θείας του φύσεως εἶναι πιὸ δυνατὸς ἀπὸ μένα. Μπροστά του ἐγὼ δὲν εἶμαι ἐγὼ ἄξιος νὰ λύσω οὔτε τὸ λουρὶ τῶν ὑποδημάτων του. Αὐτὸς θὰ σᾶς βαπτίσει μὲ Πνεῦμα Ἅγιο καὶ μὲ τὴν καθαρτικὴ φωτιὰ τῆς θείας χάριτος)»[Λουκᾶ 3,16] καὶ «ἴδε ὁ ἀμνὸς τοῦ Θεοῦ ὁ αἴρων τὴν ἁμαρτίαν τοῦ κόσμου(:Νὰ ἐκεῖνος ποὺ προφήτευσε ὁ Ἠσαΐας καί μᾶς Τὸν ἀπέστειλε ὁ Θεὸς γιὰ νὰ θυσιαστεῖ ὡς ἀρνὶ καὶ νὰ σηκώσει μὲ τὴ σφαγὴ καὶ τὴ θυσία Του ὁλόκληρη τὴν ἁμαρτία καὶ τὴν ἐνοχὴ τοῦ κόσμου, καὶ ἔτσι νὰ τὴν ἐξαλείψει)»[Ἰω.1,29] καὶ «οὗτὸς ἐστιν ὁ υἱὸς τοῦ Θεοῦ(:Αὐτὸς εἶναι ὁ Υἱὸς τοῦ Θεοῦ ποὺ ἔγινε ἄνθρωπος)»[Ἰω.1,34]· καὶ «ὁ ἐκ τοῦ οὐρανοῦ ἐρχόμενος ἐπάνω πάντων ἐστί(:Ἐκεῖνος ποὺ ἔρχεται ἀπὸ ἐπάνω καὶ κατάγεται ἀπὸ τὸν οὐρανό, εἶναι ἀνώτερος ἀπ᾿ ὅλους)»[Ἰω.3,31]· καὶ ὅτι «οὗ τὸ πτῦον ἐν τῇ χειρὶ αὐτοῦ καὶ διακαθαριεῖ τὴν ἅλωνα αὐτοῦ(:κρατάει στὸ χέρι τὸ φτυάρι ποὺ λιχνίζει καὶ ξεχωρίζει τὸ σιτάρι ἀπὸ τὸ ἄχυρο. Ἡ δίκαιη κρίση Του δηλαδὴ εἶναι ἕτοιμη νὰ λειτουργήσει, καὶ θὰ καθαρίσει τελείως τὸ ἁλώνι Του, δηλαδὴ τὸν κόσμο ὁλόκληρο)»[Ματθ.3,12]. Ὥστε ἐὰν εἶχαν πιστέψει σὲ Ἐκεῖνον, δὲν ὑπῆρχε καμία δυσκολία σὲ αὐτοὺς νὰ ἀντιληφθοῦν μὲ ποιά ἐξουσία ἐνεργεῖ αὐτά.
 

Ἔπειτα, ἐπειδὴ γεμᾶτοι ἀπὸ κακία ἔλεγαν αὐτοὶ «οὐκ οἴδαμεν(:δὲν γνωρίζουμε)»[«Καὶ ἀποκριθέντες τῷ ᾿Ιησοῦ εἶπον(:καὶ αὐτοὶ ποὺ ἰσχυρίζονταν ὅτι ἦταν οἱ ἀναγνωρισμένοι διδάσκαλοι τοῦ Ἰσραήλ τοῦ ἀποκρίθηκαν: Δὲν ξέρουμε)»], δὲν εἶπε «οὔτε καὶ ἐγὼ δὲ γνωρίζω», ἀλλὰ τί λέγει; «Οὐδὲ ἐγὼ λέγω ὑμῖν, ἐν ποίᾳ ἐξουσίᾳ ταῦτα ποιῶ(:ἀφοῦ ξεφεύγετε καὶ δὲν εἶστε εἰλικρινεῖς, οὔτε ἐγώ σᾶς λέω μὲ ποιό δικαίωμα τὰ κάνω αὐτά)»[Ματθ.21,27]. Διότι ἐὰν μὲν δὲν τὸ γνώριζαν, ἔπρεπε νὰ τοὺς διδάξει· ἐπειδὴ ὅμως ἦσαν γεμᾶτοι ἀπὸ κακία, κατὰ πολὺ φυσικὸ λόγο δὲν δίνει καμία ἀπάντηση σὲ αὐτούς.
 

Καὶ πῶς δὲν εἶπαν ὅτι τὸ βάπτισμα τοῦ Ἰωάννη ἦταν ἀνθρώπινο; Διότι «φοβοῦνταν τὰ πλήθη τοῦ λαοῦ», λέγει ὁ εὐαγγελιστής. Εἶδες καρδιὲς διεστραμμένες; Σὲ κάθε περίπτωση περιφρονοῦν τὸν Θεὸ καὶ ὅλα τὰ πράττουν γιὰ νὰ ἐπιδειχθοῦν στοὺς ἀνθρώπους. Καθόσον καὶ τὸν Ἰωάννη ἐξαιτίας τῶν ἀνθρώπων τὸν φοβοῦνταν, ὄχι ἐπειδὴ τὸν σέβονταν, ἀλλὰ ἐξαιτίας τῶν ἀνθρώπων· καὶ στὸν Χριστὸ ἐξαιτίας τῶν ἀνθρώπων δὲν ἤθελαν νὰ πιστέψουν καὶ ὅλα τὰ κακὰ γι᾿ αὐτοὺς γίνονταν ἀπὸ αὐτὴν τὴν αἰτία.
 

ΠΡΟΣ ΔΟΞΑΝ ΤΟΥ ΑΓΙΟΥ ΤΡΙΑΔΙΚΟΥ ΘΕΟΥ,
ἐπιμέλεια κειμένου: Ἑλένη Λιναρδάκη, φιλόλογος

ΠΗΓΕΣ:
•    http://khazarzar.skeptik.net/pgm/PG Migne/John%20Chrysostom PG%2047-64/In%20Matthaeum.pdf
•    Ἰωάννου τοῦ Χρυσοστόμου Ἅπαντα τὰ  ἔργα, Ὑπόμνημα στὸ Κατὰ Ματθαῖον Εὐαγγέλιον, ὁμιλία ΞΖ΄, πατερικὲς ἐκδόσεις «Γρηγόριος ὁ Παλαμᾶς»(ΕΠΕ), ἐκδ. οἶκος «Τὸ Βυζάντιον», Θεσσαλονίκη 1990, τόμος 11Α, σελίδες 345-347.
•    Βιβλιοθήκη τῶν Ἑλλήνων, Ἅπαντα τῶν ἁγίων Πατέρων, Ἰωάννου Χρυσοστόμου ἔργα, τόμος 68, σελ. 57-58.
•     Π. Τρεμπέλα, Ἡ Καινὴ Διαθήκη μὲ σύντομη ἑρμηνεία (ἀπόδοση στὴν κοινὴ νεοελληνική), ἐκδόσεις ἀδελφότητος θεολόγων «Ὁ Σωτήρ», ἔκδοση τέταρτη, Ἀθήνα 2014.
•    Ἡ Καινὴ Διαθήκη, Κείμενον καὶ ἑρμηνευτικὴ ἀπόδοσις ὑπὸ Ἰωάννου Κολιτσάρα, ἐκδόσεις ἀδελφότητος θεολόγων «Ἡ Ζωή», ἔκδοση τριακοστὴ τρίτη, Ἀθήνα 2009.
•    Ἡ Παλαιὰ Διαθήκη κατὰ τοὺς ἑβδομήκοντα, Κείμενον καὶ σύντομος ἀπόδοσις τοῦ νοήματος ὑπὸ Ἰωάννου Κολιτσάρα, ἐκδόσεις ἀδελφότητος θεολόγων «Ἡ Ζωή», ἔκδοση τέταρτη, Ἀθήνα 2005.
•    Π. Τρεμπέλα, Τὸ Ψαλτήριον μὲ σύντομη ἑρμηνεία(ἀπόδοση στὴν κοινὴ νεοελληνική), ἐκδόσεις ἀδελφότητος θεολόγων «Ὁ Σωτήρ», ἔκδοση τρίτη, Ἀθήνα 2016
•    http://www.greek-language.gr/digitalResources/ancient greek/tools/liddell-scott/index.html
•    http://users.sch.gr/aiasgr/Palaia Diathikh/Biblia/Palaia Diathikh.htm
•    http://users.sch.gr/aiasgr/Kainh Diathikh/Biblia/Kainh Diathikh.htm

_______________________________

Πολυτονισμὸς ΕΘΝΕΓΕΡΣΙΣ

«Πᾶνος»