Δευτέρα 8 Ιουνίου 2020

Περί τῆς διαφοράς μεταξύ Ὀρθοδοξίας καί αἰρέσεως - Πρωτοπρ. Ἰωάννου Σ. Ρωμανίδου (♱)



Στὸν Μεσαίωνα ἦταν πάρα πολὺ γνωστό, στοὺς κυβερνῶντες, ποιὰ εἶναι ἡ διαφορὰ μεταξὺ Ὀρθοδοξίας καὶ αἱρέσεως. Ποιὰ εἶναι ἡ διαφορά; Ἡ διαφορὰ εἶναι ἁπλούστατη, Ὅτι στὴν αἵρεσι δὲν ὑπάρχει θεραπεία τοῦ νοῦ τοῦ ἀνθρώπου. Στὴν Ὀρθοδοξία ὅμως θεραπεύεται ὁ νοῦς τοῦ ἀνθρώπου. Στὴν Ὀρθοδοξία ὑπάρχει θεραπεία τῆς ἀνθρώπινης προσωπικότητος καὶ ἀπόδειξις εἶναι οἱ ἅγιοι.

Οἱ αἱρετικοὶ ἦταν κάτι ἀντίστοιχο μὲ τοὺς κομπογιαννῖτες καὶ ὑπέσχοντο κάποια ζωὴ μετὰ θάνατον. Σ᾿ αὐτὴν ὅμως ἐδῶ τὴ ζωὴ δὲν ἔδιναν θεραπεία στοὺς πιστούς τους οὔτε προσέφεραν τίποτε παραπάνω ἀπὸ μία ἐπὶ πλέον δεισιδαιμονία. 

Οἱ αἱρέσεις ἦταν καὶ εἶναι θρησκεῖες γιὰ μετὰ τὸν θάνατο. Αἱρετικὸς ἦταν ἐκεῖνος τοῦ ὁποίου τὰ δόγματα δὲν ἦταν Ὀρθόδοξα· ἔτσι δὲν τοῦ ἐπέτρεπαν νὰ φθάση στὴν κάθαρσι καὶ στὸν φωτισμό66. Ἡ Ὀρθοδοξία προσφέρει αὐτὴν τὴν θεραπεία καὶ ὁδηγεῖ τὸν ἄνθρωπο στὴν κάθαρσι καὶ στὸν φωτισμό.

Ἡ ἰατρικὴ ἐπιστήμη ἐνδιαφέρεται μεταξὺ ἄλλων καὶ γιὰ τὸ γενικώτερο κοινωνικὸ καὶ φυσικὸ περιβάλλον τοῦ ἀνθρώπου νὰ εἶναι κατάλληλο, ὥστε ὁ ἄνθρωπος νὰ εἶναι καὶ νὰ παραμένη καὶ ψυχικὰ ὑγιής. Διότι ἕνα ὑγιὲς περιβάλλον βοηθᾶ τὸν ἄνθρωπο νὰ ἔχη καὶ ψυχοσωματική ὑγεία. Ὅπως καὶ ἡ προληπτικὴ ἰατρική. Δηλαδὴ ὁ γιατρὸς πρέπει νὰ ἐνδιαφερθῆ γιὰ ἕνα συγκεκριμένο ὑγιὲς κοινωνικὸ πλαίσιο ζωῆς. Ὅμως ἡ κύρια μέριμνά του εἶναι ἡ σωματικὴ ὑγεία, δηλαδὴ τὸ νὰ κάνη καλά τοὺς ἀνθρώπους ἀπὸ τὶς συγκεκριμένες παθήσεις τους.

Τὸ ἴδιο λοιπὸν συμβαίνει κατ᾿ ἀντιστοιχίαν καὶ μὲ τὸν παπᾶ τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας, ποὺ ἔχει Πατερικὸ φρόνημα καὶ βίωμα. Ἡ κύρια μέριμνά του εἶναι ἡ ψυχικὴ ὑγεία τῶν ἀνθρώπων, ὅπως τὴν καθωρίσαμε στὰ προηγούμενα καὶ ὄχι ὅπως τὴν ἐννοεῖ ἡ ψυχιατρικὴ ἐπιστήμη. Ὅλων των ἀνθρώπων. Τὸ νὰ βροῦν οἱ ἄνθρωποι τὴν Βασιλεία τοῦ Θεοῦ, ποὺ εἶναι κρυμμένη μέσα τους, κατὰ τὸ «ζητεῖτε πρῶτον τὴν βασιλείαν τοῦ Θεοῦ καὶ τὴν δικαιοσύνην αὐτοῦ»67.

Ἀλλὰ αὐτὸ πῶς γίνεται; Γίνεται μὲ τὴν ἐνεργοποίησι τοῦ νοός τοῦ ἀνθρώπου. Αὐτὴ ἡ ἐνεργοποίησι, εἶναι ὁ πυρῆνας τῆς προσπαθείας τοῦ Ὀρθοδόξου ἱερέως μὲ Πατερικὸ φρόνημα. Κατ᾿ ἐπέκτασιν ὁ κύκλος τῆς προσπαθείας καὶ τοῦ ἐνδιαφέροντός του ἀγγίζει ὅλα τὰ κοινωνικὰ θέματα. Αὐτὸ ὅμως δὲν σημαίνει ὅτι αὐτὸς καὶ κατ᾿ ἐπέκτασιν ἡ Ἐκκλησία πρέπει νὰ ἀντικαταστήση τὸ κύριο ἔργο Της, ποὺ εἶναι τὸ θεραπευτικό, μὲ ὅλα τὰ ἄλλα τὰ περιφερειακά.

Ὁ ἅγιος Διονύσιος ὁ Ἀρεοπαγίτης ἦταν καθ᾿ ὅλον τὸν Μεσαίωνα ὁ κατ᾿ ἐξοχὴν Θεολόγος τῆς Ὀρθοδόξου παραδόσεως. Ὅλοι οἱ Πατέρες αὐτὸν ἐπικαλοῦνται, μετὰ τὸν ἅγιο Μάξιμο τὸν Ὁμολογητή, σὰν τὴν πιὸ μεγάλη αὐθεντία τῆς Ὀρθοδόξου Ἐκκλησίας. Σήμερα βέβαια συνηθίζομε, μετὰ ἰδίως τὴν καθιέρωσι τῆς ἑορτῆς τῶν Τριῶν Ἱεραρχῶν, νὰ θεωροῦμε τοὺς Τρεῖς Ἱεράρχες ὡς τοὺς κορυφαίους Πατέρες τῆς Ἐκκλησίας.

Παρὰ ταῦτα ὁ ἅγιος Διονύσιος ὁ Ἀρεοπαγίτης ἔπαιξε καθοριστικὸ ρόλο στὴν διαμόρφωσι τῆς Πατερικῆς παραδόσεως. Ὁ ἴδιος ὁ ἅγιος Ἰωάννης ὁ Δαμασκηνὸς ἀκολουθεῖ κατὰ πόδας τὸν ἅγιο Διονύσιο τὸν Ἀρεοπαγίτη. Ὁπότε, ἂν θέλη κανεὶς νὰ δῆ πῶς ἐσκέπτοντο οἱ πρόγονοί μας κατὰ τὸν Μεσαίωνα, εἶναι ὑποχρεωμένος νὰ λάβη πολὺ σοβαρὰ ὑπ᾿ ὄψιν τὸν Διονύσιο τὸν Ἀρεοπαγίτη, ἄσχετα μὲ τὸ θέμα του ποιὸς ἀκριβῶς εἶναι ὁ Διονύσιος ὁ Ἀρεοπαγίτης.
_________________________
Σημειώσεις

66. Ἡ Χάρις δὲν ἐνεργεῖ, δὲν ἔρχεται νὰ θεραπεύση κάποιον, ὅταν δὲν ἔχη ὀρθὴ δογματικὴ συνείδησι.
67. Ματθ. 6, 33.

Πηγή:http://www.oodegr.com 
 «Πᾶνος»

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου