Η καταστροφή της Ερυμάνθειας Αχαΐας από τους Γερμανούς [29 Ιουλίου 1943]

Με την κατάληψη της Ελλάδος από τα Ιταλογερμανικά στρατεύματα κατοχής, στην Ερυμάνθεια εγκατεστάθη φρουρά Ιταλών από μία διμοιρία 30 περίπου ανδρών προκειμένου να αστυνομεύει τα χωριά της περιοχής της Τριταίας. 

 

Με το ξεκίνημα της Αντίστασης και εμφάνισης των πρώτων ανταρτών στις βουνοπλαγιές του Ερυμάνθου άρχισαν οι επαφές Ερυμανθιωτών και ανταρτών για την εξόντωση του φυλακίου των Ιταλών της Ερυμάνθειας...

Στις 27 Ιουλίου του 1943 και ώρα 11:30 μ.μ. ομάδα ανταρτών μεεπικεφαλήςτον Καπετάν Ωρίωνα εισήλθε εις το χωριό και με την βοήθεια Ερυμανθιωτών περικύκλωσαν το σχολείο σε απόσταση αναπνοής αφού πρώτα κατέστρεψαν την τηλεφωνική γραμμή. Φώναξαν στους Ιταλούς να παραδοθούν, οι οποίοι αντέδρασαν με πυρά αλλά όταν αντελήφθησαν ότι ήταν ακόμη ευάλωτοι και απο χειροβομβίδες, παραδόθηκαν χωρίς καμμία απώλεια.

Την επομένη, 28 Ιουλίου οι αντάρτες φόρτωσαν το πολεμικό υλικό σε ζώα και πήραν τους αιχμαλώτους Ιταλούς και τράβηξαν για το Βουνό. Η διοίκηση των δυνάμεων κατοχής της Πάτρας χάνοντας την τηλεφωνική επαφή με την φρουρά της Ερυμάνθειας έστειλε ενισχύσεις έναν βαριά οπλισμένο λόχο Ιταλών με 4 αυτοκίνητα. Στην Ερυμάνθεια είχαν παραμείνει 7 αντάρτες και ο Καπετάν Ωρίων τους οποίους είχε καλέσει Ερυμανθιώτης για φαγητό.

Στις 11 π.μ. ένα 8χρονο αγόρι βλέπει σύννεφα σκόνης σε απόσταση 2 περίπου χιλιομέτρων αντιλαμβάνεται ότι είναι αυτοκίνητα Ιταλικά και τρέχει και ειδοποιεί το σκοπό αντάρτη ο οποίος άρχισε να φωνάζει τους άλλους. Το πρώτο Ιταλικό αυτοκίνητο μπαίνει στο χωριό και 8 αντάρτες αντιμέτωποι στήθος με στήθος με ένα λόχο Ιταλών αρχίζει λυσσαλέα μάχη. Ένας αντάρτης καταφέρνει και μπαίνει σε ένα σπίτι και από το παράθυρο πετάει μια χειροβομβίδα στο πρώτο Ιταλικό αυτοκίνητο το οποίο και καταστρέφει. Οι υπόλοιποι Ιταλοί έχουν ταμπουρωθεί στις γράνες του δρόμου και τα παρακείμενα εκ του δρόμου σπίτια. Η μάχη είναι άνιση, ένας προς δέκα.

Ο εύστροφος καπετάν Ωρίων κινείται αστραπιαία μαζί με ένα ακόμη αντάρτη, επιτίθεται από τα νώτα των Ιταλών, οι οποίοι δεν γνώριζαν τον αριθμό των ανταρτών και θεώρησαν ότι ήταν περικυκλωμένοι. Μετά από μία ώρα λυσσαλέας μάχης παραδόθηκαν.

Απολογισμός: 17 νεκροί, 10 τραυματίες Ιταλοί και πλούσιο πολεμικό υλικό. Αντάρτες: απώλεια καμμία. Η Διοίκηση των κατοχικών δυνάμεων μη έχοντας επαφή με τον Λόχο έστειλαν αναγνωριστικό Αεροπλάνο το οποίο διεπίστωσε τι είχε συμβεί.

Την επομένη 29 Ιουλίου με εντολή του Φρουράρχου Πατρών ήλθε ένα μηχανοκίνητο τάγμα Γερμανών με αντικείμενο την εκτέλεση όλων των Ερυμανθιωτών.

29 Ιουλίου 1943

100 άρματα μάχης καταλαμβάνουν την Ερυμάνθεια. Δεν βρίσκουν κανέναν Ερυμανθιώτη και λυσσάνε από το κακό τους! Κανονιοβολούν ό,τι σπίτι βλέπουν ή όπου πιστεύουν ότι είναι Ερυμανθιώτες. Φορτώνουν τους νεκρούς και τους τραυματίες συμμάχους τους Ιταλούς και με λύσσα εφαρμόζουν τακτικές του Ομέρ Βρυώνη! Επιτίθονται εις τα άψυχα σπίτια, βάζουν φωτιά, καίνε το χωριό και θέλοντας να δείξουν ανθρωπισμό, αφήνουν μόνο την εκκλησία! Τα υπόλοιπα σπίτια καίγονται όλα. Δεν αρκούνται σε αυτό, με τις ερπύστριες των αρμάτων καταστρέφουν αμπέλια, περιβόλια και ότι άλλο βρίσκουν μπροστά τους!

Φεύγουν με μία σκέψη, να επιστρέψουν! Και επέστρεψαν όχι μόνο μία φορά αλλά πολύ συχνά καθ' όλη την διάρκεια της κατοχής. Το μόνο που δεν κατάφεραν ήταν να βρουν Ερυμανθιώτη ή Ερυμανθιώτες. Άνδρες - γυναίκες και παιδιά, ήταν όλοι στο βουνό. 

 Περί Πάτρης

Πηγή: https://www.tideon.org/

«Πᾶνος»