Λάμπρος Σκόντζος: Ἅγιος Σεραφείμ τοῦ Σάρωφ - Ἕνας ἁγιασμένος Στάρετς τῆς Ρωσικῆς Ἐκκλησίας

ΛΑΜΠΡΟΥ Κ. ΣΚΟΝΤΖΟΥ Θεολόγου – Καθηγητοῦ

 

Μεγάλη μερίδα τοῦ ἁγιολογίου τῆς Ἐκκλησίας μας ἀνήκει στὴ ρωσικὴ Ὀρθοδοξία, ἡ ὁποία ἀποτέλεσε καὶ ἀποτελεῖ μιὰ ἀκένωτη πηγὴ ἀνάδειξης ἁγίων. Ἕνας ἀπὸ αὐτοὺς εἶναι καὶ ὁ ἅγιος Σεραφεὶμ τοῦ Σάρωφ, ὁ μεγάλος ἀσκητὴς καὶ στάρετς.
 

Γεννήθηκε στὰ 1759 στὴν πόλη Κοὺρκ καὶ τὸ βαπτιστικό του ὄνομα ἦταν Πρόχορος. Οἱ φτωχοὶ ἀλλὰ εὐσεβεῖς γονεῖς του τοῦ ἐνέπνευσαν τὴν εὐσέβεια. Ἔμεινε στὸν τόπο του ὡς τὰ δεκαεννιά του χρόνια καὶ κατόπιν πῆρε τὴν ἀπόφαση νὰ γίνει μοναχὸς καὶ ἀποσύρθηκε στὴ Μονὴ τοῦ Σάρωφ. Ἐνῶ ἀκόμη ἦταν δόκιμος ἀρρώστησε βαριὰ ἀπὸ ὑδρωπικία καὶ θεραπεύτηκε θαυματουργικὰ ἀπὸ τὴ Θεοτόκο. Τὸ 1786 ἐκάρῃ μοναχὸς καὶ ἔλαβε τὸ ὄνομα Σεραφείμ. Τὴν ἴδια χρονιὰ χειροτονήθηκε διάκονος καὶ μετὰ ἀπὸ ἑπτὰ χρόνια πρεσβύτερος. Ἡ ἄσκηση, ἡ προσευχὴ καὶ ἡ κάθαρση τὸν ἀξίωσαν νὰ βλέπει τὴν ὥρα τῆς Θείας Λειτουργίας θαυμαστὰ ὁράματα, νὰ πετᾷ στὰ οὐράνια καὶ νὰ ἀκούει ἀγγελικὲς μελωδίες.
 

Ἕνα χρόνο μετὰ τὴ χειροτονία του ζήτησε ἀπὸ τὸν ἡγούμενο τῆς Μονῆς νὰ ἀποσυρθεῖ σὲ ἐρημικὴ περιοχὴ γιὰ νὰ ἀφοσιωθεῖ στὴν ἡσυχία, τὴν προσευχὴ καὶ στὴ σιωπή. Ἐγκαταστάθηκε στὸ βάθος ἑνὸς πυκνοῦ δάσους, ζῶντας ὡς ἄγγελος γιὰ δεκαέξι χρόνια. Πάνω σὲ μιὰ μεγάλη πέτρα προσευχόταν ἀδιάκοπα. Λέγεται πὼς πάνω σ᾿ αὐτὴ πέρασε χίλιες νύχτες προσευχόμενος! Παράλληλα μελετοῦσε ἀκατάπαυστα τὴν Ἁγία Γραφή, τὴν ὁποία θεωροῦσε ὡς τὴν τροφὴ τῆς ψυχῆς του. Εἶχε συνεχῶς στὸ μυαλό του τὴ μορφὴ τῆς Θεοτόκου, τὴν ὁποία εἶχε ὡς προστάτη καὶ  συντροφιά του στὴν ἐρημία τοῦ δάσους. Ἡ τροφή του ἀποτελοῦνταν ἀπὸ ἄγρια χόρτα καὶ φροῦτα τοῦ δάσους.
 

Τρεῖς φορὲς ἀντιμετώπισε ἐπιθέσεις λῃστῶν, οἱ ὁποῖοι τοῦ ἅρπαζαν ὅ,τι εἶχε στὴν καλύβα του καὶ τὸν τραυμάτιζαν βαριά. Ὅμως ἡ Κυρία Θεοτόκος, ἡ μόνιμη συντροφιὰ καὶ προστασία του, τὸν προστάτευε ἀπὸ τὸ θάνατο καὶ τὸν θεράπευε θαυματουργικά. Φανερὸ δεῖγμα τῆς ἁγιότητάς του ἦταν ἡ φιλία του μὲ τὰ πουλιὰ καὶ τὰ ἄγρια ζῶα τοῦ δάσους. Μιὰ πελώρια γκρίζα ἀρκούδα ἐρχόταν καθημερινὰ στὴν καλύβα του καὶ φιλεύονταν ἀπὸ τὰ ἁγιασμένα χέρια του! Ὁ ἁγιασμένος ἀσκητὴς Σεραφεὶμ ζοῦσε τὴν προπτωτικὴ παραδείσια κατάσταση τῶν πρωτοπλάστων!
 

Στὰ 1810 ἀποφάσισε νὰ ἐπιστρέψει στὴ Μονὴ τοῦ Σάρωφ, μένοντας ἔγκλειστος στὸ κελλί του, ἀσκῶντας τὴν ἀρετὴ τῆς σιωπῆς καὶ τῆς ἡσυχίας. Ἀτέλειωτες ὧρες ἔμεινε ἐκστατικός, ζῶντας οὐράνιες πνευματικὲς ἐμπειρίες, γιὰ τίς ὁποῖες δὲ μιλοῦσε σὲ κανέναν ἀπὸ ταπείνωση. Ἀπέφευγε νὰ δέχεται κόσμο. Ὅμως ἀργότερα σὲ ἡλικία 56 ἐτῶν ἄνοιξε τὸ κελλί του καὶ ἄρχισε νὰ δέχεται ἐπισκέψεις. Ἔνοιωσε ὥριμος πιὰ νὰ βοηθήσει πνευματικὰ τοὺς συνάνθρωπους του. Ἡ φήμη του ὡς φωτισμένου ἁγίου ἔφτασε μακριὰ καὶ γιὰ τοῦτο πλῆθος πονεμένων καὶ ταλαιπωρημένων ἀνθρώπων ἔφταναν ὡς τὸ κελλί του γιὰ νὰ πάρουν τὴν εὐλογία του, τίς πνευματικές του νουθεσίες καὶ νὰ παρηγορηθοῦν. Ὅμως γιὰ δέκα ἀκόμη χρόνια δὲν εἶχε βγεῖ ἀπὸ τὸ κελλί του.
 

Στὰ 1825, ἤδη 66 χρονῶν, εἶδε σὲ ὅραμα τὴ Θεοτόκο, ἡ ὁποία τοῦ ὑπόδειξε νὰ ἀφιερωθεῖ ὁλοκληρωτικὰ στὴ διακονία τῶν πιστῶν, νὰ γίνει στάρετς, δηλαδὴ πνευματικὸς καθοδηγητὴς καὶ δάσκαλος. Χιλιάδες διψασμένες ψυχὲς συνέρρεαν στὸ ταπεινὸ κελλί του γιὰ νὰ βροῦν γαλήνη καὶ σωτηρία. Ὅσοι δὲ μποροῦσαν νὰ πᾶνε αὐτοπροσώπως ἐπικοινωνοῦσαν μὲ ἐπιστολές.
 

Δὲν ἀπόπαιρνε κανέναν, οὔτε τοὺς μεγάλους ἁμαρτωλούς. Ἀλλά, ὡς ἔμπειρος πνευματικὸς ἰατρός, εἰσχωροῦσε στὰ βάθη τῶν ψυχῶν καὶ ξετρύπωνε τίς ὀλέθριες αἰτίες ποὺ τοὺς βασάνιζαν. Τοὺς μύρωνε μὲ λάδι ἀπὸ τὸ ἀκοίμητο κανδήλι τῆς Παναγίας καὶ τοὺς εὐλογοῦσε. Μιὰ μυστικὴ δύναμη τοὺς διαπερνοῦσε καί τοὺς
μεταμόρφωνε σὲ εἰρηνικοὺς καὶ πράους ἀνθρώπους. Ἔφευγαν μὲ τὴν καρδιά τους γεμάτη ἀπό τὴ χάρη τοῦ Θεοῦ, ποὺ σκορποῦσε ὁ ἅγιος Σεραφείμ, ὡς πολύτιμο δοχεῖο της. Ἐπέστρεφαν στὰ σπίτια τους ἀλλαγμένοι καὶ ζοῦσαν πλέον μὲ μετάνοια καὶ ἐλπίδα στὸ Θεό.
 

Εἶχε ἀξιωθεῖ ἀπὸ τὸ Θεὸ νὰ ἔχει προορατικὸ χάρισμα, μποροῦσε νὰ διαβάζει τὰ μυστικὰ τῶν ψυχῶν τῶν ἀνθρώπων καὶ νὰ τίς θεραπεύει. Μιλοῦσε στοὺς ἀναρίθμητους ἐπισκέπτες του σὰν νὰ τοὺς γνώριζε ἀπὸ παλιὰ καὶ νὰ ἤξερε τὰ μυστικά τους! Ἀπαντοῦσε σὲ ἐπιστολές, ποὺ δὲν τίς εἶχε ἀνοίξει καὶ διαβάσει! Ὁ Θεὸς τὸν ἀξίωσε νὰ κάνει στὸ ὄνομὰ Του καὶ θαύματα. Πλῆθος ἀρρώστων βρῆκαν τὴ γιατρειά τους, ἐπισκεπτόμενοι τὸν ἅγιο.
 

Ὁ ἅγιος Σεραφεὶμ ἦταν λουσμένος ἀπὸ τὸ Ἅγιο Πνεῦμα καὶ ἐξέπεμπε τίς ἄκτιστες ἐνέργειές Του. Στοὺς ἐπισκέπτες του συνήθιζε νὰ λέει: «ὁ πραγματικὸς σκοπὸς τῆς χριστιανικῆς ζωῆς εἶναι ἡ ἀπόκτηση τοῦ Ἁγίου Πνεύματος». Δίδασκε πὼς ἡ παρουσία τοῦ Ἁγίου Πνεύματος στὴ ζωή μας ἐκδηλώνεται ὡς εἰρήνη. Ζοῦσε ἐπίσης ὀντολογικὰ τὸ γεγονὸς τῆς Ἀναστάσεως τοῦ Χριστοῦ. Μιλοῦσε γι᾿ αὐτὴ καὶ χαιρετοῦσε τοὺς ἐπισκέπτες του ἀποκλειστικὰ μέ τό «Χριστὸς Ἀνέστῃ χαρά μου»! Κάθε φορὰ ποὺ κοινωνοῦσε ἔψαλλε τὸν κανόνα τοῦ Πάσχα: «Ἀναστάσεως ἡμέρα...»!
 

Στὶς 2 Ἰανουαρίου τοῦ 1833 βρέθηκε νεκρὸς στὸ κελλί του, γονατισμένος τὴν ὥρα ποὺ προσευχόταν καὶ εἶχε τὰ μάτια του προσηλωμένα στὴν εἰκόνα τῆς Θεοτόκου. Τὴν προηγούμενη ἡμέρα εἶχε ἀποχαιρετήσει τοὺς ἀδελφούς του καὶ εἶχε κοινωνήσει τῶν Ἀχράντων Μυστηρίων. Τὸ 1903 ἔγινε ἡ ἁγιοκατάταξή του καὶ ἡ μνήμη του ὁρίστηκε στὶς 2 Ἰανουαρίου, τὴν ἡμέρα τῆς ὁσιακῆς κοίμησής του καὶ στὶς 19 Ἰουλίου, τὴν ἡμέρα ἀνακομιδῆς τοῦ ἱεροῦ τῶν λειψάνων, τὰ ὁποῖα ἐπὶ κομμουνισμοῦ εἶχαν ἐξαφανιστεῖ. Ὅμως τὸ 1990 βρέθηκαν καὶ ἀποτελοῦν πηγὴ ἁγιασμοῦ τῶν Ὀρθοδόξων πιστῶν.
 

Ὁ ἅγιος Σεραφεὶμ ἀνήκει στοὺς μεγάλους μυστικοὺς ἁγίους τῆς Ἐκκλησίας μας, ὁ ὁποῖος, μὲ τὸν προσωπικό του ἀγῶνα κατέστῃ δοχεῖο τῶν ἀκτίστων ἐνεργειῶν τοῦ Θεοῦ. Ἄς ἔχουμε τίς ἀέναες πρεσβεῖες του στὸ θρόνο τῆς μεγαλοσύνης τοῦ Θεοῦ, τίς ἔχουμε ἀπόλυτη ἀνάγκη!

__________________________________

Πολυτονισμὸς ΕΘΝΕΓΕΡΣΙΣ

«Πᾶνος»